“Καποδίστριας”: Η πολυθρύλητη ιστορία του πρώτου κυβερνήτη της χώρας

Όμως η γιαγιά μου η Αγγελική (από τους Δωριείς τού Ταϋγέτου καταγόμενη) έλεγε «καινούργιο κοσκινάκι μου και πού να σε κρεμάσω». Μέσα στην παραζάλη τής μεταμοντέρνας εμμονής μας φαίνεται πως ξεχνάμε ότι εάν είμασταν – λέω – ακόμη μία επαρχία τής πάλαι ποτέ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το μεσαιωνικό δίκαιο θα μας είχε ρίξει όχι απλώς στον Καιάδα αλλά εις το πυρ το εξώτερον. Τα Ιδεώδη τού Διαφωτισμού αναζωπύρωσαν όλες τις δημοκρατικές σπίθες στην Ευρώπη των αρχών τού δέκατου ένατου αιώνα. Έτσι και με τον Καποδίστρια…

Ο φιλέλλην Τσάρος Αλέξανδρος ο Α’ βοήθησε δια του Καποδίστρια να μην διαμελιστεί από τις δυνάμεις τού Σκότους η μεταναπολεόντεια Γαλλία, να αυτονομηθεί η Ελβετία, να απελευθερωθεί η Ελλάδα… Αυτός ο άνθρωπος που θα έπρεπε να αγιοποιηθεί εξίσου με τον Καποδίστρια από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις αντίστοιχες αρχιεπισκοπές διέβλεψε την ανάγκη των λαών και των ανθρώπων για αυτοδιάθεση. Ο ίδιος μάλλον σκηνοθέτησε τον θάνατό του και κατέφυγε σε ένα μοναστήρι στην Κριμαία, όπου απεβίωσε σε μεγάλη ηλικία και θάφτηκε ανώνυμα, απαρνούμενος όλες μα όλες τις γήινες δόξες.

Οι ματαιόδοξες επιδιώξεις των καθημερινών ανθρώπων είναι – ως φαίνεται – το καλύτερο παυσίπονο-παυσίλυπο κατά τής υπαρξιακής αγωνίας ενώπιον τού προδεδιαγραμμένου θανάτου… Τα έλλογα όντα που υπερβαίνουν τα όρια τού εγωιστικού ατόμου και αυτοδιαλύονται στο διαχρονικό “εμείς” κερδίζουν την μόνη «αθανασία» που μας είναι εφικτή: τής Συλλογικής Μνημοσύνης.

Εγγράφουν υποθήκες στο άχρονο και άχωρο, γιατί γίνονται πύλες απ’ όπου περνάει κι εκφράζεται το Άγνωστο, το Άρρητο, το Άφατο, το μη Επιστητό. Κι εδώ ακριβώς εντοπίζεται το πρόβλημα: οι εγκυκλοπαιδιστές, οι διαφωτιστές, οι λαοκρατικοί επαναστάτες θεώρησαν την όποια θρησκεία «όπιο τού λαού» και την εξοβέλισαν στο πυρ το εξώτερον… Όμως χωρίς ιδέες, χωρίς πνευματική αποστασιοποίηση, μόνο με τον στυγνό, στείρο υλισμό χάνει ο άνθρωπος το ψυχικό του στήριγμα, γίνεται πεζός-κυνικός-αντιπνευματικός-αντιποιητικός. Σκοτώσαμε την έννοια τού Θεού και την αντικαταστήσαμε με την ομφαλοσκοπική-ατομοκεντρική-ναρκισσιστική-παραισθητική-ψευδαισθητική ψευδο-Επιστήμη

Ο “Καποδίστριας” του Σμαραγδή

Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης μετά το έργο του «Τα Φυσικά» είχε κι ένα άλλο (χαμένο πλέον – ελπίζω όχι ανεπιστρεπτί) βιβλίο, που οι μελετητές το βάφτισαν «το Μετά τα Φυσικά» (εξ ου και ο αδόκιμος – κατά την ταπεινή μου γνώμη πάντα – «μεταφυσική»). Αντίθετα, τόσο οι λεγόμενοι Προσωκρατικοί Φιλόσοφοι όσο και ο Πλάτων αφήνουν ανοικτή τη δίοδο προς το Άφατο. Ας ξαναδιαβάσουμε προσεκτικά την πλατωνικώς σωκρατική παραβολή τού “Σπηλαίου των Ιδεών”.

Εξάλλου, σήμερα στο CERN και αλλού η Φυσική Υποατομικών Σωματιδίων αποδεικνύει πως «κατά βάθος είμαστε ζήτημα φωτός». Ο κυνικός καταναλωτισμός και η χρηματοθηρεία τής κατά Μαρκούζε «Κοινωνίας τής Αφθονίας» θα μας βυθίσουν αναπόδραστα σε έναν τόσο σκοτεινό-μεσαιωνικό μετά-Πολιτισμό όπου ο σύγχρονος παυσίπονος-παυσίλυπος Δυτικός Πολιτισμός (ως «πηγή δυστυχίας») θα μοιάζει στο άμεσο μέλλον ευτοπικός Κήπος τής Εδέμ.

Για αυτό ακριβώς οι μάχιμοι-μαχητικοί πνευματικοί άνθρωποι οφείλουμε να επαγρυπνούμε και να αυτοθυσιαζόμαστε υπέρ τού Κοινού Καλού τε και Αγαθού. Γιατί είναι το μόνο που μένει. Όπως θα μείνουν όλες οι ταινίες τού Γιάννη Σμαραγδή, με αποκορύφωμα (μέχρι τώρα) τον κινηματογραφικό “Καποδίστρια”. Ελπίζω, επιθυμώ και θέλω να υπάρξει και συνέχεια με άλλο έργο τής Έβδομης Τέχνης που να χαρτογραφεί την ψυχή ενός ακόμη Παγκόσμιου Διαχρονικού Έλληνα…