“Lee”: Μία ταινία για τη φωτορεπόρτερ-σύμβολο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Στις βιογραφικές ταινίες, όπως το “Lee“, είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε το πλαίσιο εντός του οποίου πραγματοποιούνται οι αναδρομές στην ζωή του εκάστοτε προσώπου για να αντιληφθούμε τα μονοπάτια που ακολουθεί η αφήγηση. Αυτό ξεκλειδώνει το άλλοθι της ταινίας ως προς τι επιλέγει να παρουσιάσει και τι όχι, και στην πλειοψηφία οι επιλογές αυτές είναι συνεπείς με την αφήγηση, όσο κι αν ως θεατές θεωρούμε το αντίθετο.

Η βιογραφία της “Lee”

Ταιριαστό μεν, αλλά όχι απαραίτητα ορθό. Το πλαίσιο στο οποίο παρουσιάζεται η ζωή της φωτογράφου και ανταποκρίτριας του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, Λι Μίλερ, καθορίζει από μόνο του την πλοκή, μια φαινομενική συνέντευξη όπου η ίδια διστάζει να εμβαθύνει στο παρελθόν της αφήνοντας να μιλήσει το έργο της, με την ταινία να προσεγγίζει την κάθε σεκάνς σαν την ιστορία πίσω από τις εκάστοτε φωτογραφίες. Αυτό είναι ένα πλαίσιο που εξηγεί με συνέπεια τη λειτουργία της πλοκής αλλά περιέχει όλους τους περιορισμούς που συνεπάγονται.

Η Λι Μίλερ βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο της δράσης, ωστόσο δεν πρόκειται για μια αφήγηση ανθρωποκεντρική αλλά ασχολείται με τις καταστάσεις στις οποίες εμπλέκεται. Αυτό ξεκλειδώνει το “δικαίωμα” της ταινίας να παρουσιάζει σκηνές βίαιης σκληρότητας, τις οποίες η σκηνοθέτις Ellen Kuras αντιμετωπίζει με μεγάλη λεπτότητα και υψηλό αντίκτυπο.

Καθώς ακολουθεί την ηρωίδα της στη φρίκη του πολέμου, γινόμαστε κι εμείς σταδιακοί μάρτυρες όλων όσων έχει δει με τα μάτια της αυτή η γυναίκα, με έναν ρυθμό στιβαρό και κλιμακούμενο. Ακολουθώντας μια αυστηρά χρονολογική αφήγηση, η ταινία ωφελείται απεικονίζοντας την πραγματική έκταση της καταστροφής και του πόνου λίγο πριν το τέλος του πολέμου, αποκτώντας πραγματικό συναισθηματικό βάθος. Από την άλλη, λίγα πράγματα έχει να πει για τους ανθρώπους που την πλαισιώνουν, από τον Ντέιβιντ Σέρμαν μέχρι τη Σολάνζ Νταγιάν, οι σκηνές της οποίας είναι και οι πιο καθοδηγούμενα συναισθηματικές.

Το “Lee” είναι ποιοτικό

Ως επί το πλείστον, η ταινία παρουσιάζει αρκετές γενικότητες εκτός των σκηνών που επιλέγει να απεικονίσει, αλλά όπως είπαμε το πλαίσιο εξακολουθεί να λειτουργεί. Η Kate Winslet δίνει μια εν ολίγοις συναρπαστική ερμηνεία ως Λι Μίλερ, μια χειμαρρώδης παρουσία που κατακλύζει την οθόνη και μαγνητίζει το ενδιαφέρον, παρουσιάζοντας μια γυναίκα πεινασμένη για ζωή και με εσωτερικές παρορμήσεις που πείθουν για τις επιλογές και την πορεία της, εξερευνώντας με εσωτερικό βάθος τα συναισθήματα που καλύπτει πίσω από το κάπνισμα και το αλκοόλ.

Η Kuras στήνει όλη τη λογική της σκηνοθεσίας της με γνώμονα να συμμεριστεί το κοινό τον ενθουσιασμό της Μίλερ κάθε φορά που βάζει τη φωτογραφική της μηχανή σε λειτουργία. Τα μάτια της φωτίζονται όταν της έρχεται μια νέα έμπνευση ή καθώς επικεντρώνεται στη σύνθεση των στοιχείων προτού τα καταγράψει. Ίσως ταιριαστά, οι αντρικοί χαρακτήρες παραμένουν στο παρασκήνιο, με την σχέση της Μίλερ με την Όντρεϊ Γουίδερς (μια υπέροχη Andrea Riseborough που λάμπει ως ισότιμος συνομιλητής) να αποδεικνύεται πολύ πιο συναρπαστική από την ερωτική της σχέση με τον Alexander Skarsgard.

Η Kuras χειρίζεται δεξιοτεχνικά την κάμερά της όσον αφορά την απεικόνιση του παρελθόντος, και είναι σίγουρα το μόνο που θα περιμέναμε λόγω της μακράς καριέρας της ως διευθύντρια φωτογραφίας. Κάθε της πλάνο είναι πειστικό, αποτελεσματικό και μοιάζει να περιγράφει μια σημαντική ιστορία, όχι πολύ μακριά από τις ίδιες της φωτογραφίες της Μίλερ, αρκετές από τις οποίες αναπαρίστανται εδώ. Δεν είναι μια σκηνοθεσία που παρουσιάζει καινοτομίες αλλά αφηγείται την ιστορία της με συνέπεια και κατορθώνει να μας δείξει την πολυσχιδή προσωπικότητα της Μίλερ και για ποιο λόγο είναι μια γυναίκα που θέλουμε να δούμε στη μεγάλη οθόνη. Και το ότι η ταινία της Kuras μοιάζει να μοιράζεται τις ίδιες ποιότητες με το έργο της Μίλερ, είναι αρκετό.

Σκηνοθεσία: Ellen Kuras, Σενάριο: Liz Hannah, Marion Hume, John Collee, Πρωταγωνιστούν: Kate Winslet, Marion Cotillard, Andrea Riseborough, Andy Samberg, Alexander Skarsgard, Noemie Merlant, Josh O’Connor

Σε συνεργασία με το filmy