Μπούρτζι: Το “Κάστρο του Θρόνου” 20 χρόνια μετά ξαναζεί μέρες αίγλης

Το Μπούρτζι αναγνωρίσιμο, είναι το κυριότερο σήμα κατατεθέν του Ναυπλίου, που μετά από μια περίοδο 20 χρόνων εγκατάλειψης ετοιμάζεται να ζήσει νέες μέρες ζωντάνιας, αίγλης και ζωηρής επισκεψιμότητας. Αλλά ποιες ήταν οι χρήσεις του από κατασκευής του όταν οι Ενετοί το έκτισαν στη νησίδα Αγίων Θεοδωρων 400 μέτρα από το λιμάνι της πόλης;

Αρχικά ήταν κάστρο, τριώροφος θαλασσόπυργος, φρούριο με πολεμίστρες και κινητές σκάλες για την αυτονόμηση του κάθε ορόφου, αργότερα λειτούργησε ως προσωρινό καταφύγιο της ελληνικής κυβέρνησης το 1826 που κατέφυγε εκεί για να γλυτώσει από τον εμφύλιο του Έθνους.

Μετέπειτα έγινε φυλακή και τόπος εκτελέσεων, σπίτι των δήμιων της γκιλοτινας και την δεκαετία του 1930 μεταμορφώνεται σε πολυτελές ξενοδοχείο 12 δωματίων, μετά από δυναμικές αλλοιώσεις στο μνημείο. Στην δεκαετία του 1960 γίνεται εστιατόριο- καφέ αναψυκτήριο από τον ΕΟΤ ως το 1997 και αργότερα εγκαταλείπεται περιοδικά, χορταριαζει δεν φιλοξενεί πολιτιστικές δράσεις και νεκρώνει. Ακολουθούν 20 χρόνια σιωπής και φωτογράφησης εκ του μακρόθεν ως σήμα κατατεθέν του Ναυπλίου.

Η γενναία χρηματοδότηση των έργων συντήρησης, αποκατάστασης που αποφασίστηκε το 2014, με πάνω από 2,7 εκατομμύρια ευρώ μετά την απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού και της συνεργασίας του με την ΕΤΑΔ, βοήθησε στην καθολική αποκατάσταση του, με αφαίρεση ξένων αρχιτεκτονικών προσμίξεων, την διαμόρφωση του μωλου, την αξιοποίηση όλων των εσωτερικών χώρων και την διευκόλυνση πρόσβασης ΑΜΕΑ.

Ήδη λειτουργεί και ασανσέρ ενώ προβλέπεται άμεσα η λειτουργία εστιατορίου και καφέ με τραπέζια που θα έχουν θέα περιμετρικά του μνημείου σε Ναύπλιο και Αργολικό κόλπο.Ξ θέα από υψηλά αληθινή μαγεία μέχρι που χάνεται το βλέμμα στο μπλε της θάλασσας!

Πληροφορούμαστε επίσης ότι προετοιμάζεται μεγάλη έκθεση φωτογραφίας και με αναδρομή στο χθες την εξέλιξη και στο σήμερα του Μπούρτζι, τον προσεχή Σεπτέμβριο, ενώ δεν υπάρχει ξένος τουρίστας που βρίσκεται στην Αργολίδα που να μην προγραμματίζει την επίσκεψη του εκεί.

Η δική μας δημοσιογραφική “αυτοψία”, έγινε την επομένη της επίσκεψης της υπουργού Λίνας Μενδωνη στο νησάκι με ένα γκρουπ Γάλλων, Αργεντινών, Ιταλών τουριστών και ελάχιστων Ελλήνων που απόλαυσαν την διαδρομή, την σύντομη παραμονή τους, την περιήγηση στους χώρους του κάστρου ενώ δεν σταματούσαν τις φωτογραφίες με τον συννεφιασμένο ουρανό και τα παιγνιδισματα του ήλιου, την βιντεοσκόπηση και τις σελφι γνωρίζοντας πολύ καλά που βρισκόταν και ποια ήταν η σημειολογία του κάστρου στην περιοχή.

Αγώνας και συζητήσεις να προλάβουν και την επίσκεψη στο ιστορικό Παλαμήδι αμέσως μετά στο σύντομο της παραμονής τους, για να δουν από εκεί ψηλά το θέα στο Μπούρτζι και την πόλη του Ναυπλίου με τα χαρακτηριστικά οικήματα, την λεωφόρο με τους φοίνικες, τα εξαιρετικά μουσεία και το σύγχρονο πρόσωπο μιας ιδιαίτερης ελληνικής επαρχιακής πόλης.

Βαρκάρηδες

Οι βαρκάρηδες που αναλαμβάνουν την πεντάλεπτη διαδρομή από το λιμάνι στο Μπούρτζι ευγενικοί και με pos αμοίβονται με 5 ευρώ για κάθε δρομολόγιο, χωρίς να αφήνουν κανένα παραπονεμένο αφού υπάρχουν συνεχή δρομολόγια που θα εναρμονιστούν και με την ολοκληρωτική λειτουργία των χωρών εστίασης κι αναψυχής στο Μπούρτζι.

Ο επισκέπτης πάντως βιώνει όμορφες στιγμές περιηγείται στο κάστρο ανακαλύπτοντας όλους τους χώρους του, ταξιδεύοντας χρονικά σε μια άλλη εποχή. Ήδη οι πρώτες μέρες της δωρεάν παρουσίας εκπνέουν στις 17 Αυγούστου και μετά θα υπάρχει ένα εισιτήριο των 5 ευρώ, ενώ στο χώρο υπάλληλοι επιβλέπουν και διευκολύνουν τους επισκέπτες που έχουν την δυνατότητα από ενημερωτικούς πίνακες να πληροφορηθούν σύντομα και περιεκτικά τα δεδομένα κάθε χώρου.

Το Μπούρτζι είναι τελικά από τα έργα για τα οποία θα καμαρώνει δικαιολογημένα το υπουργείο πολιτισμού. Ένας επιπλέον τουριστικός προορισμός που τοπική αυτοδιοίκηση και οι εμπλεκόμενοι στην ανάπτυξη και διαφήμιση του Ναυπλίου υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό.

Τα έργα αποκαταστασης

Το έργο του ΥΠΠΟ, συνοπτικά, περιλάμβανε εκτεταμένη συντήρηση και αποκατάσταση όλων των αυθεντικών τμημάτων του φρουρίου. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε επισκευή και ανακατασκευή σε όλα τα λειτουργικά τμήματα των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων του φρουρίου (δάπεδα, τοίχοι, κλίμακες, κουφώματα, κιγκλιδώματα, χρωματισμοί, φωτισμός ανάδειξης) και ριζική ανακαίνιση όλων των δικτύων (ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτρική εγκατάσταση, θέρμανση, ψύξη, τηλεπικοινωνία).
Στους προμαχώνες δημιουργήθηκαν μικρός εκθεσιακός χώρος και πωλητήριο. Επιπλέον διατηρήθηκε η παλαιά χρήση του μικρού εστιατορίου και αναψυκτηρίου.

Στα βόρεια κτήρια εγκαταστάθηκαν βοηθητικές χρήσεις και εξασφαλίσθηκαν συνθήκες πρόσβασης από ΑΜΕΑ με κατασκευή ανελκυστήρα που επιτρέπει την προσπέλαση του βασικού επιπέδου του Φρουρίου. Στο εσωτερικό του νότιου πύργου, διατηρήθηκε η διαρρύθμισή του ως δωμάτιο ξενοδοχείου και αποκαταστάθηκε η επίπλωσή του και ο κινητός του εξοπλισμός, ως στοιχείο προβολής της παλαιότερης χρήσης του φρουρίου.

 

Aναδρομή

Το Μπούρτζι με όλα τα οχυρωματικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της εποχής του, κατασκευάστηκε στην περίοδο της Α’ Ενετοκρατίας (1471-1477), από τον επώνυμο αρχιτέκτονα Antonio Gambello της Αναγέννησης, επί διοικήσεως του Vittore Pasqualigo.
Το 1827 το Ναύπλιο απέκτησε τον τίτλο της πρώτης πρωτεύουσας του ελληνικού κράτους και τον Ιανουάριο του 1828 καταφθάνει ο Ιωάννης Καποδίστριας ως ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος.
Τον Ιούνιο του 1826,ο Ανδρέας Ζαΐμης πήρε μάλιστα το προσωνύμιο “Πρωθυπουργός του Μπουρτζιού”. Σαν Πρωθυπουργός, έδιωξε κάθε Πελοποννησιακό στοιχείο από την φρουρά του Ναυπλίου και επέμενε στη συλλογή φόρων για να πληρώσει τα Ρουμελιώτικα στρατεύματα.
To Μπούρτζι ήταν η πρώτη φυλακή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, από όπου μεταφέρθηκε στο Παλαμήδι.
«Μ’ έβαλαν έξι μήνες μυστική φυλακή, χωρίς να δω άνθρωπο εκτός του δεσμοφύλακα. Δεν ήξερα τι γίνεται για έξι μήνες, ούτε ποιος ζει, ούτε ποιος πέθανε, ούτε ποιόν [άλλον] έχουν στη φυλακή.

Το 1865 με εντολή του βασιλιά Γεωργίου Α’ έπαψε να είναι φρούριο κι έγινε τόπος διαμονής του δήμιου της γκιλοτίνας φιλοξενώντας πρόσωπα απομονωμένα από το κοινωνικό σύνολο, με ρόλο απεχθή. Ακολούθησαν οι μετασκευές του Γερμανού αρχιτέκτονα Bουλφ Σέφερ κάπου στο 1930 και μετέτρεψαν το Μπούρτζι σε ξενοδοχείο.

Λειτούργησε έως το 1970 φιλοξενώντας πολλές σημαντικές προσωπικότητες της εποχής ενώ πληροφορούμαστε ότι πλάνα από το εσωτερικό του αυτής της εποχής καταγράφονται στην ταινία του 1958 “Ο Άνθρωπος του Τραίνου“. Αργότερα ξαναέγινε εστιατόριο με την ευθύνη του Ελληνικού οργανισμού τουρισμού.

 

Η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδωνη στην πρόσφατη επιτόπια επίσκεψη της ανέφερε σχετικά: «το Μπούρτζι, έργο επωνύμου αρχιτέκτονα της Αναγέννησης με όλα τα χαρακτηριστικά της εποχής του, είναι ένα από τα πλέον αξιόλογα δείγματα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής στον ελλαδικό χώρο, άρρηκτα συνδεδεμένο με την συλλογική μνήμη των κατοίκων, καθώς και με την νεότερη ιστορική περίοδο του Ελληνικού Έθνους. Το Μπούρτζι αποδίδεται στους πολίτες και τους επισκέπτες της πόλης με ενισχυμένο τον μνημειακό τους ρόλο του και με νέες χρήσεις αναψυχής».

Η σημερινή του εικόνα που αποτυπώνεται και στο δικό μας φωτογραφικό ρεπορτάζ αποτελεί επί πλέον κράχτη και για τους Έλληνες επισκέπτες που θα μπορούν να απολαύσουν μοναδικές στιγμές στους χώρους του, βιώνοντας μια εξαιρετική ατμόσφαιρα γαλήνης, έμπνευσης κι ομορφιάς άσχετα με τα όσα μελανά έζησε στο παρελθόν.