Ντόνα Σάμερ: Ένα ντοκιμαντέρ για την θλιμμένη “βασίλισσα της disco”

Το νέο ντοκιμαντέρ για τη Ντόνα Σάμερ με τίτλο “Love to Love You” έκανε πρεμιέρα. Πρόκειται για μια ωδή στην πρωτοπόρο ερμηνεύτρια της μουσικής επανάστασης που έλαβε χώρα στις ΗΠΑ και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Η ντίσκο, άλλωστε, σηματοδοτούσε πολλά περισσότερα από ένα νέο μουσικό είδος που βασιζόταν στο πάντρεμα της soul, της funk, της rock, της pop και της salsa μουσικής.

Στην πραγματικότητα ήταν ένα κοινωνικό κίνημα που συνδέθηκε με αξίες όπως η απελευθέρωση, η εξωστρέφεια, η συντροφικότητα και γενικά η ανάγκη των ανθρώπων να εκφραστούν και να χορέψουν απενεχοποιημένα και τολμηρά, αποκαλύπτοντας και όχι κρύβοντας τις εκκεντρικότητες τους. Ήταν η γέφυρα μεταξύ των 60s και των 90s.

Το ντοκιμαντέρ, όμως, αποκαλύπτει και τις πολλές αντιφάσεις που χαρακτήρισαν τη ζωή και την καριέρα της Αμερικανίδας τραγουδίστριας που γνώρισε μεγάλη επιτυχία τη δεκαετία του ’70, κερδίζοντας το προσωνύμιο “βασίλισσα της ντίσκο”. Στην αρχή της ταινίας, η ίδια η Σάμερ παραδέχεται ότι «Με κοιτάς, αλλά αυτό που βλέπεις δεν είναι αυτό που είμαι. Πόσους ρόλους, άραγε, υποδύομαι στη ζωή μου;» Είναι μια βαθιά παραδοχή που συνοδεύει μία καριέρα που ξεκίνησε από το μουσικό θέατρο και κατέληξε να την μετατρέψει σε ιέρεια μίας ολόκληρης εποχής.

Η Σάμερ ήταν η πρώτη Αφροαμερικανή γυναίκα που πρωταγωνίστησε σε βίντεο κλιπ που μεταδόθηκε από το MTV, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία. Αυτό και μόνο το γεγονός τονίζει τη σημασία που αντιπροσώπευε η επιτυχία της και το βάρος που κουβαλούσε η παρουσία της στη βιομηχανία της μουσικής. Μέχρι τη στιγμή που “χόρεψε τον τελευταίο της χορό” το 2012, όταν και έφυγε από τη ζωή, ζούσε σε ένα τεράστιο ράντσο στην Καλιφόρνια, έχοντας αποσυρθεί από τη βιομηχανία του θεάματος.

To περίπλοκο πορτραίτο μιας ερμηνεύτριας

Το “Love to Love You, Donna Summer” που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου SXSW και είναι προγραμματισμένο να προβληθεί στο HBO αυτό τον Μάιο, φιλοτεχνεί ένα περίπλοκο πορτραίτο μιας ερμηνεύτριας της οποίας η εμπορική επιτυχία επισκίασε την καλλιτεχνική. Η Σάμερ εξαρχής ένιωσε ότι δεν μπορούσε να ελέγξει την εικόνα της.

Ένιωθε εγκλωβισμένη στον βαρύγδουπο τίτλο βασίλισσα της ντίσκο και την επιτυχία που σημείωσε το “I Feel Love” ένα από τα πιο επιδραστικά χορευτικά τραγούδια που ηχογραφήθηκαν ποτέ. Ακόμα και η επιτυχημένη συνεργασία της με τη Μπάρμπαρα Στρέιζαντ δεν μπόρεσε να αλλάξει τον τρόπο που την αντιμετώπιζαν οι εταιρείες παραγωγής και οι θαυμαστές της. Οι τελευταίοι ήταν που περίμεναν από τη Σάμερ να μην παρεκκλίνει από τον μύθο της.

Αυτό, όμως, έκανε όταν είπε σε μια συναυλία του 1983 στο Ατλάντικ Σίτι ότι «ήταν ο Αδάμ και η Εύα, όχι ο Αδάμ και ο Στιβ» και «το AIDS είναι το αποτέλεσμα των αμαρτιών μας». Και αυτό παρότι η μουσική και η παρουσία της στο Studio 54 της είχαν εξασφαλίσει τον θαυμασμό της γκει κοινότητας. Στο ντοκιμαντέρ παρακολουθεί κανείς μια δακρυσμένη Σάμερ να αρνείται τις επίμαχες δηλώσεις κατά τη διάρκεια μία συνέντευξης τύπου.

Ποτέ δεν αποδέχτηκε την εαυτό της… 

Ποια ήταν, όμως, η αληθινή Σάμερ; Μιας και δεν είναι ζωντανή ώστε να μιλήσει για τον εαυτό της, το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να διεισδύσει στη ζωή και ψυχοσύνθεση της χρησιμοποιώντας αρχειακό υλικό. Σε σκηνοθεσία του Roger Ross Williams και της ίδιας της κόρης της τραγουδίστριας Μπρούκλιν, η ταινία δημιουργεί ένα ολοφάνερα ημιτελές πορτρέτο. Και όμως προκύπτει κάτι συναρπαστικό: η ιστορία μιας γυναίκας που σχεδόν δεν αποδέχτηκε ποτέ τον εαυτό της, ούτε αναγνώρισε την αξία της.

Η Σάμερ δεν συμβιβάστηκε ποτέ με τον τίτλο της ποπ σταρ, ενώ δυσκολεύτηκε και στην προσωπική της ζωή και ειδικά στον ρόλο της ως μητέρα. Κατά τη δική της εκτίμηση, ήταν μια ηθοποιός που ερμήνευε τον ρόλο της σταρ, τον ρόλο της τραγουδίστριας, τον ρόλο του ποπ ειδώλου. Στα μάτια της, ακόμα και η φωνή της ήταν ένα τέχνασμα. Κάτι επίπλαστο!

Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τη μητρότητα. Όταν η πρώτη της κόρη, η Mimi, γεννήθηκε το 1973, η Σαμερ αντιλήφθηκε αμέσως ότι δεν ένιωθε άνετα. Σύμφωνα με την ίδια δεν μπορούσε να έρθει σε επαφή με το μητρικό της ένστικτο. Αργότερα απέκτησε άλλες δύο κόρες με τον δεύτερο σύζυγό της, τον τραγουδοποιό Bruce Sudano.

Αν και οι φωτογραφίες της εποχής, οι συνεντεύξεις και τα οικογενειακά βίντεο αποτυπώνουν μια στοργική μητέρα, η κόρη της αποκαλύπτει την αληθινή αθέατη πλευρά. Εκείνη στην οποία η μητέρα της ασφυκτιούσε τόσο στο σπίτι, όσο και στη σκηνή. Είχε με τις κόρες της μια ιδιαιτερα περίπλοκη σχέση ως αποτέλεσμα μίας ακόμα πιο περίπλοκης και τραυματικής παιδικής ηλικίας.

Ποια ήταν η Ντόνα Σάμερ

Η ΛαΝτόνα Άντριαν Γκέινς όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στις 1948 στο Ντόρτσεστερ της Βοστώνης, στους κόλπους μιας ευσεβούς πολυμελούς χριστιανικής οικογένειας. Ξεκίνησε να τραγουδά σε μικρή ηλικία μουσική γκόσπελ στη χορωδία της ενορίας της. Στα μαθητικά της χρόνια σχημάτισε διάφορα μουσικά σχήματα, που μιμούνταν τα γυναικεία συγκροτήματα.

Όταν στα τέλη της δεκαετίας του ’60 άκουσε την Τζανις Τζόπλιν μαγεύτηκε από τη φωνή και τα τραγούδια της και αποφάσισε να εγκαταλείψει το σχολείο, πεπεισμένη ότι η μουσική ήταν ένας τρόπος διαφυγής από τη Βοστώνη, όπου ανέκαθεν αισθανόταν παρείσακτη. Εξάλλου, η οικογένεια της δεν πίστευε σε εκείνη και ειρωνευόταν τις φιλοδοξίες και την εμφάνιση της. Ένας άνδρας με χρήματα, δύναμη και επιρροή την κακοποίησε όταν ήταν ακόμα έφηβη. Ποτέ δεν τιμωρήθηκε για αυτό που της έκανε. Στην ενήλικη ζωή της κακοποιήθηκε από συντρόφους της.

Ακόμα και μετά την επιτυχία της, η ίδια βίωνε πίεση από τους συνεργάτες που την πλαισίωναν. «Οι δισκογραφικές εταιρείες και όλη η βιομηχανία είναι πραγματικά σαν να σε βιάζουν και να σε κακοποιούν ξανά και ξανά», ακούγεται να λέει σε κάποια στιγμή του ντοκιμαντέρ. Τελικά κατά τη διαρκεί του ντοκιμαντέρ είναι εμφανές ότι τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται. Ακόμα και το πλατύ και λαμπερό χαμόγελο της Ντόνα Σάμερς που έκρυβε μια πολύ πιο περίπλοκη ψυχοσύνθεση και μία ζωή χωρίς την λάμψη της ντίσκο μπάλας.