Ο ιταλικός φιλελληνισμός στο πανεπιστήμιο Σαπιέντζα της Ρώμης

Τριήμερο διεθνές συνέδριο με τίτλο “Ο ιταλικός φιλελληνισμός και η Επανάσταση του 1821”, θα πραγματοποιηθεί από τις 9 έως τις 11 Νοεμβρίου στο πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης. Το συνέδριο διοργανώνει η Έδρα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του πανεπιστημίου σε συνεργασία με το ιταλικό Ίδρυμα RomaSapienza και την υποστήριξη της Πρωτοβουλίας 1821-2021 και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη.

Το συνέδριο αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος εορτασμών υπό τον τίτλο “Sapienza 1821-2021: Διακόσια χρόνια από τον Αγώνα για την ελληνική ανεξαρτησία”. Το πρόγραμμα αυτό, εκτός από την επιστημονική συνάντηση, περιλαμβάνει την απονομή βραβείου στους μαθητές των Λυκείων της Ρώμης που θα καταθέσουν μελέτη με θέμα τον ιταλικό φιλελληνισμό και την Ελληνική Επανάσταση του 1821, καθώς επίσης και βραβείο στους ιστορικούς, μελετητές κι επιστήμονες που θα ασχοληθούν με το ίδιο θέμα.

Προβλέπεται επίσης και εκδοτικό πρόγραμμα με την επανέκδοση φιλελληνικών κειμένων που είχαν δημοσιευτεί στην Ιταλία στις αρχές του 19ου αιώνα και που έκτοτε δεν έχουν επανεκδοθεί. Σύμφωνα με τον καθηγητή Χρήστο Μπιντούδη, που διδάσκει ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της Ρώμης, το συνέδριο στοχεύει να έχει σημαντικό αντίκτυπο στον επιστημονικό, πολιτισμικό αλλά και πολιτικό τομέα.

Αυτό, αναδεικνύοντας την Ελληνική Επανάσταση ως ένα από τα πρώτα λαϊκά κι επαναστατικά κινήματα του 19ου αιώνα που στέφτηκαν με επιτυχία κι έστρεψαν την ήπειρό μας προς τις θεμελιώδεις αξίες της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης: τα ιδεώδη της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της Ισότητας, του Κράτους Δικαίου και του σεβασμού προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Ομιλίες και συμμετοχές

Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, το Φιλελληνικό Κίνημα, που ιδιαίτερα στην Ιταλία είχε λάβει μεγάλες διατάσεις, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα από τα πρώτα πανευρωπαϊκά κινήματα με δημοκρατικό προσανατολισμό. Και με αυτή την ιδιότητα έχει ενταχθεί σε όλες τις ιταλικές μελέτες για τη διαδικασία ενοποίησης της Ιταλίας, το ούτως αποκαλούμενο ιταλικό Risorgimento.

Στην έναρξη του συνεδρίου θα παραβρεθούν, εκτός από τις πανεπιστημιακές αρχές της La Sapienza, o Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, οι πρεσβευτές της Ελλάδας και της Κύπρου, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ρομάνο Πρόντι, επικεφαλής του επίτιμου προεδρείου του συνεδρίου, καθώς και 37 μελετητές επιστήμονες από όλο τον κόσμο.

Στα εγκαίνια της επιστημονικής συνάντησης, το πρωί της 9ης Νοεμβρίου, θα εκφωνήσουν εναρκτήρια ομιλία (με τίτλο “Λαοί, έθνη, η εθνική ιδέα μεταξύ μεγάλων αυτοκρατοριών και βουλήσεως ανεξαρτησίας”) ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής, Ιταλός ιστορικός Antonello Folco Biagini. Την κεντρική ομιλία (με τίτλο “Τα πολλά Risorgimento και ο φιλελληνισμός στην ιστοριογραφική πορεία από τη δεκαετία του ΄70 έως σήμερα”) θα εκφωνήσει ο Έλληνας ιστορικός Αντώνης Λιάκος, ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και απόφοιτος του La Sapienza.

Επετειακές εκδηλώσεις

Ο εορτασμός των διακοσίων χρόνων από το 1821 στην ιταλική πρωτεύουσα αποτελεί την αποκορύφωση των επετειακών εκδηλώσεων στην Ιταλία, καθώς κατά τη διάρκεια του έτους ο καθηγητής Γιάννης Κορίνθιος διοργάνωσε στη Νάπολη μεγάλη έκθεση με τίτλο “Η Νάπολη και η Ελληνική Επανάσταση”, ενώ μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στο 1821 πραγματοποιήθηκε στα τέλη Οκτωβρίου και στην Τεργέστη, με πρωτοβουλία της εκεί ελληνικής κοινότητας και του επίτιμου προξενείου, σε συνεργασία με την Επιτροπή Ελλάδα 1821.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στις αρχές Δεκεμβρίου ο ελληνο-ιταλικός εκδοτικός οίκος ETPBooks θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά και τα ιταλικά μια συλλογή ιστορικών μελετών με θέμα τον τεράστιο αντίκτυπο που είχε η Ελληνική Επανάσταση στην Ιταλία, πρωτίστως σε διπλωματικό και θεσμικό επίπεδο στους βασιλιάδες των ιταλικών κρατιδίων, που είδαν με τρόμο τη διάλυση της Ιεράς Συμμαχίας και την επικράτηση επικίνδυνων καρμπονάρων στα σύνορα τους.

Αλλά και σε επίπεδο κοινής γνώμης και προσανατολισμού των τότε πολιτικών δυνάμεων, με τις συνωμοτικές επαναστατικές οργανώσεις, που είχαν ηττηθεί κατά κράτος στις εξεγέρσεις των ετών 1820 και ΄21, να εμπνέονται και να παίρνουν θάρρος από την εξέγερση των Ελλήνων.