Ο Ζαχαράτος και οι ρόλοι του – Ψυχοθεραπεία στην εθνική μας κατάθλιψη

Δεν είμαι θαυμάστρια του Τάκη Ζαχαράτου. Για την ακρίβεια δεν τον είχα παρακολουθήσει ποτέ ξανά ζωντανά στη σκηνή. Είχε πάρει το μάτι μου δεξιά και αριστερά κάποιες από τις κατά γενική ομολογία επιτυχημένες μιμήσεις του and that’s it που λένε και στο χωριό μου. Έλα, όμως, που αγαπημένοι φίλοι με έσυραν προχθές στο Άλσος. Εκεί που ο Ζαχαράτος δίνει την καλοκαιρινή του παράσταση.

Δέχτηκα για την παρέα. «Στη χειρότερη θα γελάσει το χειλάκι μας λίγο», σκέφτηκα. Δεν άργησα να αντιληφθώ, όμως, ότι κάτι αξιοσημείωτο συμβαίνει με τον γνωστό κωμικό, ο οποίος έχει πιάσει τα κελεύσματα της εποχής. Όχι δεν είναι απλά οι καθιερωμένες μιμήσεις του, στις οποίες πλέον έχει προστεθεί ο Ταγίπ Ερντογάν, ο Ντόλαντ Τραμπ, ο Νίκος Χαρδαλιάς και όλοι εκείνοι που με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο πρωταγωνιστούν στην καθημερινότητά μας.

Ούτε οι κάθε λογής γνωστοί και άγνωστοι που συνωστίζονται –πάντα με τις ενδεδειγμένες αποστάσεις– στην πλατεία, η οποία σείεται από τα γέλια. Είναι κάτι βαθύτερο αυτό που έχει καταφέρει στη δεδομένη στιγμή –στιγμή καλλιτεχνικής ωριμότητας– η οποία τον έχει αναδείξει σε πρόσωπο του καλοκαιριού και την παράστασή του σε απαραίτητη στάση πριν τις καλοκαιρινές αποδράσεις, ή ανάσα δροσιάς κατά την παραμονή στην αθηναϊκή πρωτεύουσα.

Ο κοινός παρονομαστής που ενώνει το ετερόκλητο κοινό του είναι βαθύτερος. Είναι ένα ιδιαίτερο ελληνικό κωμικό πνεύμα που αναδύεται. Το ίδιο που μπόλιασε στην ελληνική κινηματογραφική κωμωδία και στην επιθεώρηση. Ο Ζαχαράτος και οι δεκάδες ρόλοι που κουβαλάει μαζί του –νέοι και διαχρονικοί– δίνουν πνοή στην αειθαλή, δημοφιλή, παρεξηγημένη και πολύπαθη επιθεώρηση. Λειτουργεί ως ψυχοθεραπεία στην εθνική μας κατάθλιψη, η οποία εντάθηκε με την καραντίνα.

Μοιάζει μετά από χρόνια παρουσίας στις σκηνές να έχει επιτέλους αφομοιώσει το λογοτεχνικό καμπαρέ, το αμερικάνικο μιούζικαλ, το stand up comedy, την πολιτική επιθεώρηση, το drag queen και όλα μαζί να τα έχει εξελληνίσει και να τα προσφέρει στο πιάτο, έχοντας απορροφήσει όλους τους αφηγηματικούς κώδικες της λογοτεχνίας και κυρίως του θεάτρου.

Και το πιο περίεργο είναι ότι πίσω από τα στρας και τις παγιέτες, τις περούκες και τους χορευτές εμφανίζεται ένας κανονικός άνθρωπος, κάνοντας σύγχρονη σάτιρα. Όσο μοντέρνος, όμως, είναι τόσο και κλασικός. Μου θύμισε τον Βέγγο και την αριστοφανική κωμωδία. Την σχέση της λεγόμενης υψηλής με τη μαζική τέχνη. Το πιο συγκινητικό, όμως, είναι ότι ο Ζαχαράτος λειτουργεί, ίσως και άθελά του, σαν θεματοφύλακας της παράδοσης.

Δημιουργεί έναν φόρο τιμής στη λεγόμενη χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου, επιθυμώντας να ξορκίσει τα δεινά του σήμερα, πασπαλίζοντάς τα με λίγη αστερόσκονη του χθες. Και κάπως έτσι λειτουργεί αμφίδρομα: και παρηγορητικά, αλλά και κριτικά. Οι θεατές αφήνονται στο χάδι του, ενώ απολαμβάνουν και την στρεβλή εικόνα τους στον καθρέφτη…