Πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς σκιές;

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ παρουσίασε ένα έργο του σε τοίχο σπιτιού στην παλιά πόλη της Ξάνθης, όπου το χειμώνα βλέπεις μια γλάστρα, αλλά από την άνοιξη μέχρι και τον Αύγουστο, εμφανίζεται μια γυναίκα να την ποτίζει. Το SLpress επικοινώνησε με τον δημιουργό, τον 48χρονο Τριαντάφυλλο Βαΐτση, που έχει σπουδάσει μηχανικός περιβάλλοντος στο Δημοκρίτειο, και κουβέντιασε μαζί του όχι μόνον για τα έργα του, αλλά και για το πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς τέχνη. Κοιτάζοντάς τις δημιουργίες του κ. Βαΐτση στα βίντεο που παραθέτουμε, και υπάρχουν στην ιστοσελίδα του ιδίoυ, θα αισθανθεί κάποιος ως θεατής πολύ περισσότερα από όσα θα μπορούσαν να μεταφέρουν οι λέξεις ενός ρεπορτάζ.

Στην Αθήνα το μόνο δικό του έργο που μπορεί να δει κανείς είναι στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, όπου μετά το ταξίδι του Κύπελλου του Σπύρου Λούη στο Παρίσι για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το “κενό” στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αναπληρώθηκε από ένα περιστρεφόμενο γλυπτό του κ.Βαΐτση “για το Σπύρο Λούη που πήγε στο Λούβρο”.

Ο γλύπτης και εικαστικός είναι ταπεινός άνθρωπος, σαν τον Σπύρο Λούη, ταπεινά είναι και τα υλικά του. Είναι σεμνός και ευγνώμων. Έκανε πρόσφατα έκθεση στη Σαουδική Αραβία. Γιατί όχι στην Αθήνα;  «Γιατί πρέπει κάποιος να πληρώσει για τη μεταφορά των έργων, εγώ δυστυχώς δεν μπορώ να αναλάβω αυτό το έξοδο. Είμαι, πάντως, από τους τυχερούς που μπορούν τουλάχιστον να ζουν από την τέχνη τους. Αμέτρητοι άνθρωποι με ταλέντο δεν μπορούν να βγάλουν ούτε τα προς το ζην», απάντησε για τη φτώχεια στο χώρο της τέχνης -φτώχεια των δημιουργών που μοιραία όμως γυμνώνει τον τόπο και από την τέχνη καθ’ αυτή.

Άνθρωποι που ερωτεύονται την ποίηση ή τη ζωγραφική, τελικά, μέσα στη φτώχεια που προκαλεί η σιωπηρή ή συχνά ηχηρή προσπέραση των πολλών, είτε λυγίζουν και δεν έχουν δυνάμεις να προσφέρουν τίποτα μέσα στη φυλακή της οικονομικής ανέχειας είτε χάνονται σε κάποια δουλειά με μεροκάματο. Ομως όλοι φτωχαίνουμε κάθε φορά που λυγίζει ένας τεχνίτης ή που τον καταπίνει το μεροδούλι.

Όσοι αντιμετωπίζουμε τους ποιητές και τους διανοούμενους, τους ανθρώπους της ζωγραφικής ή του θεάτρου ως περιθωριακούς ή και γραφικούς, με συγκατάβαση έως κρυπτοπεριφρόνηση ή οίκτο, όσοι τους προσπερνούμε με άνεση, θα αρκούσε να αφιερώναμε μόνον ένα λεπτό νοητικής σιγής για να φανταστούμε την ρεαλιστική ζωή μας χωρίς μουσική, δίχως σινεμά ή στίχους τραγουδιών, δίχως “ψωνάρες” της καλλιτεχνίας, με τίποτα περιττό στους τοίχους, σκέτη η ζωή μας, πλήρης μόνο από τον πλούσιο πραγματισμό μας.

Πολλοί ρεαλιστές θυμόμαστε σαν χθες ότι αποκαλούσαμε τους οικολόγους “γραφικούς” το 1970 έως και το 1990, πόσο λίγο σεβόμαστε ακόμα και σήμερα τους “κουλτουριάρηδες”, που υποστηρίζαμε ότι τους διαχωρίζαμε από τους πραγματικούς διανοούμενους, όμως κατά βάθος, τους βάζαμε όλους στο ίδιο σακί των μη ρεαλιστών που “ζούνε στην κοσμάρα τους” ενώ όλοι εμείς τάχα ξέρουμε τι κάνουμε. Η δουλειά του κ. Βαΐτση είναι μια τέχνη που έχει εμπνευστεί πολλά από τη φιλοσοφία της προστασίας του περιβάλλοντος και από την ανυπολόγιστη αξία όσων εμείς “οι πολλοί” θεωρούμε σκουπίδια ή επιεικώς “περιττά”.

Σχεδόν όλα τα έργα του, αν τα δει κανείς με κανονικό φωτισμό δωματίου μοιάζουν με ένα συνονθύλευμα άχρηστων υλικών που συγκολλήθηκαν τυχαία, αλλά άπαξ και φωτιστούν εστιασμένα σε έναν κατά τα άλλα κλειστό, σκοτεινό χώρο ή έξω, στο δρόμο, τη νύχτα, η σκιά τους αποκαλύπτει όλη την ουσία τους. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται με μια πρώτη ματιά.

Όσο για τη ‘Νίκη’ όπως ονομάζεται το κορίτσι που ποτίζει τη γλάστρα, μπορεί κανείς να την δει μόνον την κατάλληλη εποχή και ώρα, ανάλογα με την θέση αυτής της περιοχής της Ξάνθης προς τον ήλιο. Τον Απρίλιο η κατάλληλη ώρα ήταν γύρω στις 09.55 το πρωί, ενώ όσο περνούσαν οι μέρες, η Νίκη εμφανιζόταν όλο και νωρίτερα για να ποτίσει τη γλάστρα της. «Η τέλεια πάντως σκιά για να φανεί το ηλιακό γλυπτό σε όλη του την ακρίβεια και ομορφιά θα είναι την Παρασκευή 19 Ιουλίου, στις 10:23 το πρωί» σημειώνει ο ταλαντούχος εικαστικός και γλύπτης.

Στο πρώτο βίντεο μπορείτε να δείτε πώς δουλεύει ο δημιουργός άπαξ και εμπνευσθεί κάτι που τον κεντρίζει:

Στο επόμενο βίντεο, βλέπουμε την Γένεση και την Δημιουργία μέσα από ένα περιστρεφόμενο γλυπτό με όλα τα είδη να παίρνουν μορφή, και στο αμέσως επόμενο βίντεο, τον άνθρωπο, το μόνο είδος που συνεχίζει να πορεύεται και να αλλάζει, μια γενναία ή άλογη πράξη -ο χρόνος, θα δείξει….