“Επίθεση” στον Τζόνσον και “παζάρια” για τα Γλυπτά του Παρθενώνα από το Spectator

Στο περιοδικό Spectator, που τον Ιανουάριο είχε φιλοξενήσει ένα  άρθρο που υποστήριζε ότι η Ελλάδα δεν δικαιούται τα Γλυπτά και ανέφερε ότι οι σημερινοί Έλληνες δεν είναι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων και πως η όλη συζήτηση άνοιξε από την μανία της απο-αποικιοκρατίας, δημοσιεύθηκε σήμερα ένα τριθεματικό άρθρο του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν. Την Ελλάδα αφορά το ένα θέμα, στο οποίο ο Όσμπορν αίφνης ειρωνεύεται τον Μπόρις Τζόνσον για τις ανακολουθίες του επί του ζητήματος των Γλυπτών.

Γράφει ο Όσμπορν ότι «ως Μουσείο διερευνούμε με τους Έλληνες αν υπάρχει τρόπος να λυθεί αυτή η διαμάχη που κρατάει 200 χρόνια. Τα Μάρμαρα αυτά ήταν πάντα αμφιλεγόμενο ζήτημα (σ.σ. τα αναφέρει ως Ελγίνεια). Κάποιοι, όπως ο μεγάλος ρομαντικός ποιητής Λόρδος Βύρων, πίστευαν ότι δεν έπρεπε ποτέ να φύγουν από την Ελλάδα, αλλά στο Βρετανικό Μουσείο τα έχουν θαυμάσει δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι και πιστεύω ότι παίζουν ζωτικό ρόλο στην αφήγηση της πλήρους ιστορίας της ανθρωπότητας.

»Εμείς οι διαχειριστές διερευνούμε αν υπάρχει τρόπος να μπορούν να βλέπουν τα Γλυπτά τόσο στο Λονδίνο όσο και στην Αθήνα, ενώ κάποιοι θησαυροί που βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα θα μπορούσαν να προβληθούν εδώ, σε νέο κοινό. Μπορεί να τα καταφέρουμε, μπορεί και όχι, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε. Όμως διάβασα αυτή την εβδομάδα ότι ο άλλος μεγάλος ρομαντικός, ο Μπόρις Τζόνσον, ανησυχεί για την επιστροφή των Μαρμάρων.

»Σίγουρα δεν μπορεί να είναι ο ίδιος Μπόρις που κάποτε έγραψε ότι “οι λόγοι για την απόσπαση των Μαρμάρων ήταν ορθοί. Όμως οι λόγοι για την επιστροφή τους είναι ακόμα ορθότεροι. Τα Μάρμαρα πρέπει να αφήσουν αυτή τη κουλτούρα ενοχής του Βορρά που πίνει ουίσκι και να εκτεθούν εκεί που ανήκουν: σε μια χώρα με το λαμπερό φως του ήλιου, στον τόπο του Αχιλλέα, “στα όρη τα κατάσκια και πέλαγ’ αγριωμένα”, όπως σημείωνε. Οπότε σκέφτομαι ότι πρέπει να υπάρχουν δύο Τζόνσον», καταλήγει ο Όσμπορν. (σ.σ. “οὔρεά τε σκιόεντα θάλασσά τε ἠχήεσσα”, από την διαμάχη Αγαμέμνονα και Αχιλλέα, Ραψωδία Α την Ιλιάδας)

Ο ίδιος πρότεινε κάποια μέτρα “οικοδόμησης εμπιστοσύνης” τρόπον τινά, δηλαδή να γινόταν μια συμφωνία για αμοιβαίους δανεισμούς, και ναι μεν η Ελλάδα να πάρει τα Γλυπτά του Παρθενώνα για δέκα χρόνια, αλλά να δανείσει με τη σειρά της σπάνια εκθέματα, που δεν έχουν βγει ποτέ από την χώρα, όπως οι τοιχογραφίες της Σαντορίνης, του 1700 π.Χ.. Αυτό προσκρούει στο θέμα αρχής, ότι κάτι που η Ελλάδα θεωρεί δικό της, δεν μπορεί να το αποδεχτεί ως δανεικό.

Ο Ρίτσαρντ Λάμπερτ, προκάτοχός του Όσμπορν στο Βρετανικό Μουσείο λέει ότι αν δανείζονταν, μάλλον δεν θα επέστρεφαν, όμως αυτό δεν προκύπτει από τα κείμενα που καλούνται να υπογράψουν οι αρμόδιοι. Η άλλη εκδοχή ήταν να μείνουν ουσιαστικά στην Ελλάδα κάποια τεμάχια, σε ένα είδος μόνιμου δανεισμού, αλλά και η Ελλάδα επίσης να δανείζει μονίμως σημαντικές αρχαιότητες.