Ρεύμα στη Βρετανία για να επιστραφούν τα Μάρμαρα

Τα επιχειρήματα της Ελλάδας αναφορικά με την επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα αναπαράγει σε ένα εκτενές δημοσίευμα της η βρετανική Telegraph, ενώ η εφημερίδα Guardian μέσα από κεντρικό άρθρο γνώμης καλεί τη βρετανική κυβέρνηση να επιστρέψει τα Μάρμαρα εκεί που ανήκουν: στην Αθήνα.

Οι παρεμβάσεις έρχονται μόλις μέρες μετά τη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών στη Ντάουνινγκ Στριτ, όπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το ζήτημα στον ομόλογό του, Μπόρις Τζόνσον. Σε έρευνα που διεξήγαγε η εταιρεία δημοσκοπήσεων YouGov, το 56% των ερωτώμενων δήλωσε πως τα γλυπτά πρέπει να επιστραφούν και να εκτίθενται στην Ελλάδα, ενώ μόλις το 20% δήλωσε ότι πρέπει να παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο.

Στο δημοσίευμα της Telegraph γίνεται αναφορά και στις πιέσεις που ασκεί από τη μεριά της η UNESCO, που χαρακτηρίζει το ζήτημα διακρατική υπόθεση, αναιρώντας έτσι τα εκπεφρασμένα από τον Μπόρις Τζόνσον και το μουσείο επιχειρήματα, ότι δηλαδή η βρετανική κυβέρνηση δε δύναται να παρέμβει σε ιδιοκτησιακά θέματα του μουσείου ή ότι η αρμόδια επιτροπή του ΟΗΕ έχει αρμοδιότητα μόνο σε κράτη και όχι μουσεία.

Η ελληνική θέση ενισχύεται κι από την τελευταία τάση που υιοθετούν ευρωπαϊκά μουσεία χωρών με αποικιοκρατικό παρελθόν, που δεν είναι άλλη από τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων και τεχνουργημάτων που είχαν κλαπεί. Η Telegraph φιλοξένησε μάλιστα δήλωση του Αλεξάντερ Χέρμαν, συγγραφέα του “Restitution: The Return of Cultural Artifacts”, ο οποίος λέει: «Υπάρχει αναμφίβολα μία στροφή προς την κατεύθυνση αυτή, μουσεία στην Ευρώπη και αλλού αλλάζουν τη στάση τους όσον αφορά τον επαναπατρισμό. Η τάση αυτή έχει ενισχυθεί πραγματικά τα τελευταία πέντε χρόνια και άλλες χώρες με αποικιοκρατικό παρελθόν, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, το Βέλγιο και η Ολλανδία, όλες κινούνται προς τα εκεί».

Η βρετανική επιτροπή για την επανένωση

Το αίτημα στήριξε εκ νέου και η βρετανική επιτροπή για την επιστροφή των γλυπτών, δια στόματος της προέδρου της, Τζάνετ Σούζμαν. Η ηθοποιός όντας επικεφαλής της επιτροπής που απαρτίζουν κορυφαίοι κλασικιστές του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι «Το Βρετανικό Μουσείο είναι φανερά πίσω από τις εξελίξεις». Η προαναφερθείσα επιτροπή συστάθηκε το 1983, όταν η Μελίνα Μερκούρη ως υπουργός Πολιτισμού διεξήγαγε εκστρατεία για την επιστροφή των Μαρμάρων.

Η Σούζμαν τονίζει ότι τα επιχειρήματα του Βρετανικού Μουσείου έχουν ξεπεραστεί πια από την πραγματικότητα, και παραπέμπουν σε παιδιάστικες συμπεριφορές. «Όποιος επισκέπτεται το μουσείο στην Αθήνα μπορεί να δει ότι τα Γλυπτά θα έπρεπε να βρίσκονται εκεί», καταλήγει. Ο Σάιμον Τζένκινς, αρθρογράφος της Guardian, αναφέρει: «Κάποτε, μία βρετανική κυβέρνηση θα επιστρέψει τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα», προτρέποντας τον εν ενεργεία Βρετανό πρωθυπουργό, να γίνει ο άνδρας που θα πιστωθεί αυτήν την απόφαση.

Ο ίδιος επικαλείται μία σειρά από μουσεία που έλαβαν αντίστοιχες αποφάσεις. «Το Παρίσι επιστρέφει κλεμμένα τεχνουργήματα από την νοτιοανατολική Ασία και τη Σενεγάλη. Οι Χάλκινοι θησαυροί του Μπενίν έχουν επιστραφεί στη Νιγηρία από το Κέιμπριτζ, το Αμπερντίν, τη Γερμανία και τη Γαλλία» δηλώνει, επισημαίνοντας ότι ακόμη και το Λονδίνο επέστρεψε στην Αίγυπτο ένα μεγάλο κομμάτι της Μεγάλης Σφίγγας.

Ο Μπόρις και η Μελίνα

Επικαλούμενος μάλιστα τις σύγχρονες μορφές τεχνολογίας όπως το 3D printing, ο Τζένκινς αναφέρει ότι οι νέες δυνατότητες επιτρέπουν τη δημιουργία αντιγράφων αρχαίων δημιουργημάτων, και μάλιστα με ιδιαίτερη ακρίβεια, ακόμα και με τα ίδια υλικά. Η τεχνολογία αυτή αξιοποιείται ήδη άλλωστε και στην ανακατασκευή ιστορικών μνημείων που κατέστρεψε το ISIS σε Ιράκ και Συρία, και κάτι αντίστοιχο εισηγείται ο Βρετανός δημοσιογράφος να συμβεί και με τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, ώστε τα πρωτότυπα να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

«Εάν οι Λονδρέζοι θέλουν να δουν τα αισθητικά θέλγητρα της ελληνικής γλυπτικής έχουν αυτή τη δυνατότητα, η τεχνολογία μπορεί να τα αντιγράψει, όπως αντιγράφει περίφημα αγάλματα ανά την Ευρώπη. Αλλά μην εμποδίσετε την επιστροφή των Γλυπτών» καταλήγει, κάνοντας μία τελευταία έκκληση προς τον Βρετανό πρωθυπουργό.

Υπενθυμίζεται ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά την συνάντησή τους, χαρακτήρισε τον Μπόρις Τζόνσον ως φιλέλληνα, μία λέξη που όχι μόνο δε φάνηκε να ενοχλεί τον Βρετανό ομόλογό του, αλλά ήταν και κάτι που συμμερίστηκε. Άλλωστε έχει δώσει στο παρελθόν ομιλία στον ΟΗΕ χρησιμοποιώντας αρχαιοελληνικές ρήσεις. Ο Μητσοτάκης έδωσε μάλιστα συμβολικά στον Τζόνσον και μία φωτογραφία του ιδίου με τη Μελίνα Μερκούρη, απ’ όταν ως νέος τασσόταν και ο ίδιος υπέρ της επανένωσης των γλυπτών.