Τέσσερα βιβλία του Βάλτερ Πούχνερ

Ο Βάλτερ Πούχνερ ασχολήθηκε με την ποίηση τα τελευταία χρόνια, προφανώς γιατί ένοιωσε την ανάγκη να εκφράσει αποστάγματα ζωής με την αναγκαία μορφή της πυκνής έκφρασης. Πολυγραφότατος, χαρακτηρίζεται από την εμβάθυνση στη γλώσσα και την χρήση της για να εκφράσει συναισθήματα και φιλοσοφικές ανησυχίες, καθώς καταφέρνει να προκαλέσει σκέψη στον αναγνώστη. Τα ποιητικά του βιβλία όλα πολυθεματικά. Ακουμπά απαλά και προσεκτικά τα θέματα που διαλέγει και ενσωματώνει βαθιές έννοιες που σχετίζονται με την ιδιαιτερότητα της ύπαρξης, της εμπειρίας και της αλήθειας. Η φύση, ο καιρός, ο έρωτας, ο διπλανός άνθρωπος, τον επηρεάζουν βαθιά και δημιουργεί ποιητικό έργο με βάση την οπτική και την ευαισθησία του.

Βάζοντας με χρονολογική σειρά τα έργα του από τις εκδόσεις Γκοβόστη, συναντάμε πρώτα εκείνο που φέρει τον τίτλο “Οι θησαυροί της σκόνης” του 2018, με ανθολόγηση ποιήσεων παλαιών, αφιερωμένο στον Χρίστο Αλεξίου και με οπισθόφυλλο:

«Και το τέλος θα είναι όλο φως
αβάστακτο ολόλευκο φως.»

Οι ποιητές, βασανιζόμαστε πολύ για τον τίτλο που θα δώσουμε σε κάθε βιβλίο μας, καθώς παίζει πολύ μεγάλο ρόλο προϊδεάζοντας τον αναγνώστη γι’ αυτό που πρόκειται στην πορεία να συναντήσει. “Οι θησαυροί της σκόνης”, λοιπόν, με την σκόνη, να σημαίνει το περασμένο, το φθαρτό, το προσωρινό. Άλλη εκδοχή, το απομεινάδι από την βιωμένη ζωή, που γίνεται θησαυρός, κάτι με μεγάλη αξία, που πρέπει να προστατεύεται και να διαφυλάσσεται. Μια αντίφαση που μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει στην ανακάλυψη του νοήματος, μέσα από την αλήθεια του θανάτου.

Ελάχιστο δείγμα γραφής από αυτό το βιβλίο:

Σου χαρίζω κανακάρισσα
την κορφή του κυπαρισσιού
που ριζώνει στου Άδη
τα μαύρα σπλάχνα,
για να γράψεις στους ουρανούς
την αγάπη μου.

Το επόμενο, “Η επιφάνεια του μυστηρίου” 2019, ποιήσεις από την αρχή του αιώνα αναγράφεται στο εξώφυλλο, αφιερωμένο στην επίσης σεμνή μεγάλη κυρία των γραμμάτων Ζωή Σαμαρά, και οπισθόφυλλο:

Στον κυματισμό του όλου
η ευτυχία είναι απέραντη
τη θάλασσα κρατάς στο στόμα
και στο στήθος τον ουρανό.

Βάλτερ Πούχνερ: Είμαι

Ο τίτλος του βιβλίου αυτού μας οδηγεί στην αρχική όψη ενός μυστηρίου που δεν κατανοούμε πλήρως, ως σύμβολο για κάτι που ξεπερνά τις δυνατότητες της ανθρώπινης κατανόησης, κάτι που κρύβει βαθιά ή απρόσιτη αλήθεια. Εδώ, η φιλοσοφική διάθεση είναι πολύ έντονη, το παρελθόν και το τραγούδισμα το δημοτικό έχει τη θέση του. Ο δημιουργός βρίσκεται στη θέση που πρέπει να είναι κάθε ποιητής.

Είμαι.
Είμαι και δεν είμαι εδώ
καθισμένος στη στέγη
ξαπλωμένος στο καλντερίμι
μασώντας γαϊδουράγκαθα
βρίσκομαι γεμάτος ελιές.
Στα μαλλιά μου πουλιά
στα πόδια μου ψάρια.

Το επόμενο βιβλίο είναι πολυσέλιδο. Τριακόσιες πενήντα σελίδες με ποιήματα από το 2019 έως το 2021, με τον ευρηματικό τίτλο “Ο κάλυκας του κρόκου”, αφιερωμένο στον εξαίρετο Παντελή Μπουκάλα και οπισθόφυλλο:

Η σιωπή ωκεανός
ρυάκι η ομιλία
παύση και παύλα λίμνες
η αφήγηση ποταμός.

Τίτλος με πλούσιο ερμηνευτικό φορτίο. Ο κάλυκας είναι το εξωτερικό τμήμα του άνθους, ενώ ο κρόκος είναι το χρώμα ή η ουσία που βρίσκεται συνήθως στον πυρήνα του άνθους. Μια κρυμμένη ουσία στον πυρήνα κάποιου φαινομενικά απλού, αλλά ουσιαστικά πολύπλοκου. Επίσης, μπορεί ν’ αναφέρεται στην αναζήτηση της αλήθειας, μέσω της διάσπασης του εξωτερικού προστατευτικού περιβλήματος, ώστε να φανερωθεί η αληθινή ουσία. Εδώ υπερτερεί η φύση, συγκεκριμένοι τόποι μέσα από ταξίδια, επιθυμίες προσέγγισης, ποιητικά παραμύθια και διαπιστώσεις δεδομένων.

Το έργο των χελιδονιών
είναι η γραφή στον αέρα
τόσα γράμματα θεέ μου
μόνο εσύ τα διαβάζεις.

Το τέταρτο βιβλίο του από τις εκδόσεις Γκοβόστη, φέρει τον τίτλο “Πεντάχορδα” του 2024, δοκίμιο και ποίηση. Σ’ αυτό το βιβλίο θεωρώ πως έχω εμπλοκή και εξηγώ. Όταν είχε ολοκληρωθεί η δίγλωσση ποιητική συλλογή μου, “Πολυεδρική Κοπή” που αποτελείται από Τάνκα με τίτλο, την έστειλα στον κύριο Πούχνερ να μου πει τη γνώμη του. Έγραψε λοιπόν, μια εξαιρετική κριτική ανάλυση, η οποία δημοσιεύτηκε στο έγκυρο λογοτεχνικό περιοδικό “Οροπέδιο”. Δεν έμεινε όμως εκεί, αφού, είναι πολύπλευρος δημιουργός κι ερευνητής. Αντί για χαΐκού και τάνκα που είναι ιαπωνικός τρόπος πολύ πυκνής γραφής με συγκεκριμένο αριθμό στίχων και συλλαβών, δημιούργησε κάτι αντίστοιχο και το ονόμασε στα ελληνικά “Πεντάχορδα”.

Κάνοντας λεπτομερή έλεγχο σε μεγάλη βιβλιογραφία, δημιούργησε στο πρώτο μέρος του συγκεκριμένου βιβλίου ένα λεπτομερές ζηλευτό δοκίμιο, δίχως ν’ αφήσει καμιά πλευρά του θέματος ακάλυπτη. Στην συνέχεια παραθέτει τα πεντάχορδά του, με την μορφή τριών στίχων συν δύο, όχι όμως με τις 31 συλλαβές που απαιτεί το ιαπωνικό τάνκα. Η λέξη “πεντάχορδα”, βέβαια, αναφέρεται συνήθως σε μουσικά όργανα, όπως είναι η πεντάχορδη κιθάρα ή το πεντάχορδο μπουζούκι, όμως, ταίριαξε απόλυτα και σ’ αυτήν την μορφή ποιητικής γραφής.

Θα κλείσω, παραθέτοντας δύο από τα πεντάχορδα του Βάλτερ Πούχνερ:

Εάν τα έδωσες όλα
είσαι πλούσιος, δε έχεις
ανάγκη πια το πάρε – δώσε

είσαι σχεδόν αθώος
σε ό, τι και να κάνεις.

Η γραφή είναι προσευχή
συλλογική σοφία
ο ανώνυμος λόγος

μεγάλες αλήθειες
άγνωστα αινίγματα.