Το Ελληνικό Ορφανοτροφείο στην Πρίγκηπο μετατρέπεται σε ξενοδοχείο

Ως εκ τούτου, το Πατριαρχείο αποφάσισε να αξιοποιήσει το κτίριο για τουριστικές δραστηριότητες με περιβαλλοντική ευαισθησία και οικολογικό χαρακτήρα, συμβατές με την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία και την κοινωνική ταυτότητα της Πριγκήπου.

Ο κ. Λάκης Βίγκας υπογράμμισε ότι είναι αδύνατο το συγκεκριμένο ξύλινο οικοδόμημα –που βρίσκεται σε κακή κατάσταση– να διατηρηθεί χωρίς να παράγει έσοδα, εξαιτίας θεμάτων ασφάλειας και του υψηλού κόστους συντήρησης.

Δεν βρέθηκε ποτέ μια μόνιμη λύση

Ο κ. Βίγκας δήλωσε ότι καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες για το Ορφανοτροφείο και σημείωσε: «Το Πατριαρχείο έλαβε αυτή την απόφαση επειδή, υπό το βάρος σοβαρών ζητημάτων ασφάλειας, είναι αδύνατο για ένα τόσο μεγάλο ξύλινο κτίριο να επιβιώσει χωρίς να έχει κάποιον τρόπο να αυτοχρηματοδοτείται. Παράλληλα, διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη προστασία της πολιτιστικής του κληρονομιάς. Μέχρι σήμερα, δεν βρέθηκε κάποια βιώσιμη λύση για τη διατήρησή του.

Παρότι πρόκειται για ένα σημαντικό και συμβολικό πολιτιστικό μνημείο, δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί μόνο στη βάση της συναισθηματικής του αξίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, κανείς δεν προσέρχεται λέγοντας “πάρε αυτά τα χρήματα, αποκατάστησέ το και άφησέ το όπως είναι”. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε κάποιος άλλος “πλούσιος φορέας” θα πραγματοποιούσε μια τόσο μεγάλη επένδυση. Δεν υπάρχει άλλο παρόμοιο προηγούμενο στον κόσμο. Γι’ αυτό και οφείλουμε να σκεφτούμε ρεαλιστικά».

Δουλέψαμε σκληρά με ίδιους πόρους

Ο κ. Βίγκας επισήμανε ότι καταβλήθηκαν σοβαρές προσπάθειες με ίδιους πόρους για να διατηρηθεί το κτίριο ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και πρόσθεσε: «Εργαστήκαμε σκληρά με ίδιους πόρους, αναζητώντας βιώσιμες λύσεις. Τελικά, κρίθηκε πως το κτίριο χρειαζόταν ένα μοντέλο λειτουργίας με οικονομική βιωσιμότητα για να διασωθεί. Πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις από επαγγελματικές εταιρείες, αξιολογήθηκαν διάφορα σενάρια και επελέγη το πιο εφαρμόσιμο.

Η απόφαση αυτή δεν επιβλήθηκε ούτε προέκυψε υπό πίεση, αλλά είναι αποτέλεσμα ανεξάρτητης αξιολόγησης από ομάδα ειδικών. Όλοι σεβόμαστε το παρελθόν. Όμως έχουμε ευθύνη και απέναντι στον σημερινό κάτοικο της Κωνσταντινούπολης. Η καθημερινή εικόνα ενός ερειπωμένου κτιρίου δεν τιμά την ιστορία μας.

Η εγκατάλειψη, επίσης, είναι μια μορφή ευθύνης. Κατανοώ τις αντιδράσεις από ορισμένες πλευρές. Φυσικά και υπάρχουν διαφορετικές προσδοκίες, τις οποίες σεβόμαστε. Όμως το κτίριο δεν μπορούσε να επιβιώσει με κανέναν άλλο τρόπο. Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να κάνουμε το σωστό. Και φυσικά, προσδοκούμε τη στήριξη και τη συμβολή όλων, ώστε αυτή η νέα εποχή να προχωρήσει σωστά».

Η εκμίσθωση

Υπάρχει πρόθεση το Ορφανοτροφείο να εκμισθωθεί για μακρά χρονική περίοδο. Η εταιρεία που θα αναλάβει τη διαχείριση θα επωμιστεί και το κόστος μετατροπής του σε ξενοδοχείο. Εξετάζεται, επίσης, το ενδεχόμενο η εκμίσθωση να δοθεί σε κοινοπραξία τουρκικών, ελληνικών και άλλων τουριστικών εταιρειών.

Δεν έχει κατατεθεί αίτηση στο Υπουργείο

Σύμφωνα με πληροφορίες από αρμόδιες πηγές του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων έχει ήδη μεταβιβάσει την κυριότητα του Ορφανοτροφείου στο Πατριαρχείο. Το ακίνητο ανήκει πλέον στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ωστόσο, για κάθε κατασκευαστική παρέμβαση απαιτείται έγκριση από το Περιφερειακό Συμβούλιο Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων δήλωσε: «Έχουμε ήδη μεταβιβάσει το Ορφανοτροφείο στο Πατριαρχείο. Μπορούν να λάβουν οποιαδήποτε απόφαση επιθυμούν. Ωστόσο, για ενέργειες που αφορούν επισκευή, ανακαίνιση ή αποκατάσταση απαιτείται σχετική άδεια. Μέχρι στιγμής, δεν έχει κατατεθεί τέτοια αίτηση».

Ιστορία του Ορφανοτροφείου

Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1898 από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Αλεξάντρ Βαλωρύ και είχε σχεδιαστεί αρχικά ως ξενοδοχείο από τη γαλλική εταιρεία Prinkipo Palace (Ανάκτορα Πριγκήπου). Ωστόσο, ο σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ δεν χορήγησε άδεια λειτουργίας. Το 1903, το Οικουμενικό Πατριαρχείο απέκτησε το κτίριο και το μετέτρεψε σε ορφανοτροφείο και εκπαιδευτικό ίδρυμα για τα Ελληνόπουλα της Κωνσταντινούπολης και της Ανατολίας.

Το ίδρυμα λειτούργησε από τις αρχές του 20ού αιώνα, φιλοξενώντας έως και 200 παιδιά. Η εκπαίδευση τελούσε υπό την εποπτεία του Πατριαρχείου. Το Ορφανοτροφείο υποχρεώθηκε να κλείσει το 1964, στη σκιά της επιδείνωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Έκτοτε παρέμεινε εγκαταλελειμμένο και υπέστη σοβαρές φθορές.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο ξύλινο κτίριο στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως. Το 2010 εντάχθηκε στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς που χρήζει προστασίας.

Η κυριότητα του κτιρίου αποτέλεσε αντικείμενο δικαστικής διαμάχης τη δεκαετία του 2000. Το Πατριαρχείο κατέθεσε αγωγή το 2005 και, το 2010, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε υπέρ της επιστροφής του ακινήτου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.