Το μνημειώδες ημερολόγιο της Μονής Βατοπαιδίου

Πολυπόθητο κι απαραίτητο απόκτημα για τους επισκέπτες του Αγίου Όρους το ετήσιο ημερολόγιο της Μονής Βατοπαιδίου που αποτελεί παράλληλα και μια χρηστική έκδοση με πληροφορίες για όλες τις Μονές, με τα τηλέφωνα υπηρεσιών στις Καρυές, πολλά μηνύματα αγάπης, κι αναλυτικά την δυνατότητα φιλοξενίας επισκεπτών, προσκυνητών που συρρέουν κατά χιλιάδες από την Ελλάδα και τα Βαλκάνια.

Στο εισαγωγικό κείμενο οι ευχές του Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίου που εξαίρει τους συντελεστές κι εμπνευστές της έκδοσης, τους συμβάλλοντας στην αποκατάσταση των τοιχογραφιών για την ανάδειξη της πνευματικής πολιτιστικής κληρονομιάς του αειθαλούς λειμώνος της Παναγίας, ευχόμενος αίσιον, υγειές, καλλίκαρπον και πλήρες ουράνιων δωρημάτων το 2025.

Η έκδοση αποτυπώνει φωτογραφικά λεπτομέρειες αγιογράφησης της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Βατοπαιδίου που είναι μια από τις 20 μονές του Αγίου Όρους και κατατάσσεται δεύτερη στην ιεραρχία των αγιορείτικων μονών.

Το πλούσιο εικονογραφικό υλικό συνοδεύεται από επεξηγηματικά κείμενα και σχετική εισαγωγή του Αθανασίου Σέμογλου, καθηγητή της Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. που κάνει αναλυτική αναφορά στην διαφοροποίηση της εικονογράφησης σε σχέση με τους Σικελικούς ναούς, το Παλατινό παρεκκλήσι και στη Μαρτοράνα στο Παλέρμο, αναφερόμενος στη νέα πνοή και διάσταση που αποτυπώνεται στο Αθωνικό καθολικό δίνοντας βαρύτητα στη μορφή της Θεοτόκου μόνη της, και σε άλλα συνοδευτικά τόξα τις μορφές του Ιωσήφ,την προφήτιδα Άννα πίσω από τον Συμεών, εστιάζοντας στην αρχαιότερη ψηφιδωτή αποτύπωση του Ευαγγελισμού με τη νεότερη τοιχογραφία της Υπαπαντής.

Ο κύκλος της Παναγίας περιλαμβάνει τις παραστάσεις προσευχής του Ιωακείμ και της Άννας, την παράσταση των Εισοδίων, της Κοίμησης με μια ηχηρή ιδιαιτερότητα εξόχως ενδιαφέρουσα που φωτογραφικά αποτυπώνεται με τις δέουσες επεξηγήσεις στο φετινό ημερολόγιο της Μονής.

«Η δυναμική των θεομητορικών συνθέσεων ενισχύεται όχι μόνο από το πλήθος των μορφών που συμμετέχουν σε αυτές και τον πλούτο των αρχιτεκτονημάτων σκευών επίπλων και άλλων αντικειμένων αλλά κυρίως με την αντιπαράθεση τους με τις κεντρικές και περισσότερο συμμετρικές απεικονίσεις της Βάπτισης, του Επιταφίου θρήνου με έντονο δογματικό και συμβολικό περιεχόμενο» όπως υπογραμμίζει ο καθηγητής κ. Σέμογλου.

Την έκδοση προλογίζει ο Καθηγούμενος Μονής Βατοπαιδίου γέρων Εφραίμ που έχει την ευθύνη όχι μόνο της εύρυθμης λειτουργίας, της διασφάλισης της πνευματικότητας, αλλά και την φιλοξενία προσωπικοτήτων απ’ όλο τον κόσμο που καταφθάνουν για να προσκυνήσουν και να αισθανθούν την μοναδικότητα και την αγιότητα του χώρου και της ιδιαίτερης επίγειας καθημερινότητας.

Αξίζει να τονιστεί ότι κτήτορες της Μονής, τον 10 αιώνα, αποτέλεσαν τρεις Θρακιώτες ευγενείς που ήρθαν για να ζήσουν στο όρος Άθω από την Αδριανούπολη, οι άγιοι Νικόλαος, Αθανάσιος και Αντώνιος.

Το φετινό ημερολόγιό της για το έτος 2025 είναι αφιερωμένο στην Μητέρα του Θεού και τις τοιχογραφίες του ανακαινισμένου Καθολικού (14ος αιώνας) της Μονής με θεματική ζώνη την ζωή της Υπεραγίας Θεοτόκου γραμμένο στα ελληνικά και αγγλικά και αναφορά σε όλες τις ονομαστικές γιορτές του έτους με εξαιρετική λεπτομέρεια, πολλές από τις οποίες είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό.

Άγιοι όπως οι Αέτιος, ΄Αγαβος, Αμανδινός, Μαρτύριος, Μείραξ, Νέων, Ουαλέριος, Νικάνωρ, Κίνδεος, Καρίων, Ζωίλος, Θεοπρέπιος, Δονάγος, Βαβύλας, Ανύσιος, Αφθόνιος, Βενδιμιανός και πολλοί άλλοι πανάγιοι αναφέρονται με τις ημερομηνίες της εορτής τους.

Όπως πληροφορούμαστε, το Άγιο Όρος κατακλύζεται αυτή την περίοδο από Ρουμάνους, Σέρβους και Ουκρανούς, ενώ οι επισκέπτες έρχονται από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, επιλέγοντας Μονές και Σκήτες ακολουθώντας το πρόγραμμα λιτής διαβίωσης μακριά από τα εγκόσμια, με λειτουργίες, αγρυπνία, προσευχή, εξομολογήσεις, πνευματικές συζητήσεις και πεζοπορία σ’ ένα εξόχως προικισμένο φυσικό περιβάλλον για τις μετακινήσεις τους, απολαμβάνοντας και τους θησαυρούς-κειμήλια που φυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού στους μουσειακούς χώρους των Μονών. Ειδικά η Μονή Βατοπαιδίου διατηρεί μια ενημερωμένη ιστοσελίδα με περαιτέρω πληροφορίες για κάθε ορθόδοξο χριστιανό ενδιαφερόμενο www.vatopedi.com που μπορεί να έχει άμεση πληροφόρηση.