Το φιάσκο με την ψήφο των αποδήμων

Φιάσκο με την ψήφο των αποδήμων! Από τα πάνω-κάτω έξι εκατομμύρια ομογενών που παλεύουν ή ευημερούν άνετα στα ξένα, τελικά στις ερχόμενες εκλογές θα ψηφίσουν… 22.816 άτομα όλα κι όλα! Και μάλλον ούτε οι μισοί δεν θα πάνε, παρά την αίτηση που κατέθεσαν, διότι όταν την υπέβαλαν, δεν ήξεραν ότι για να ψηφίσουν θα πρέπει π.χ. να ταξιδέψουν από την Κίνα στην Κορέα και από τη Βενεζουέλα στο Τέξας! Αιτήσεις υποβλήθηκαν από 69 χώρες και στήθηκαν κάλπες μόνο σε 35! Βέβαια δεν είχαν δικαίωμα ψήφου και τα έξι εκατομμύρια απόδημων που προαναφέραμε, αφού ο νόμος είναι εξαιρετικά περιοριστικός. Όμως σίγουρα είχαν – έστω και με αυτό τον πολύ αυστηρό νόμο – δικαίωμα να ψηφίσουν πάνω από 500.000 Έλληνες ομογενείς.

Μάλιστα για πρώτη φορά θα εκλεγούν –με μία αμφιλεγόμενη διάταξη– και τρεις ομογενείς βουλευτές, οι οποίοι στην πράξη και τύποις θα εκπροσωπούν ένα εξαιρετικά μικρό εκλογικό σώμα το οποίο, συν τοις άλλοις, δεν τους σταυροδοτεί! Το θέμα, πέραν των τριών βουλευτών που θα εκλεγούν “με τον αυτόματο” στα ψηφοδέλτια επικρατείας, είναι το πού σκόνταψαν εκατοντάδες χιλιάδες εκλογείς και δεν υπέβαλαν αίτηση για να ψηφίσουν.

Για παράδειγμα στη Βρετανία ζουν χονδρικά 10.000 φοιτητές και πάνω από 170.000 ομογενείς εργαζόμενοι, επιχειρηματίες ή πλέον συνταξιούχοι. Οι 70.000 από αυτούς είναι νέοι μετανάστες και όχι δεύτερης γενεάς και η συντριπτική πλειοψηφία πληρούσε τις προϋποθέσεις για να ψηφίσει. Γιατί ψηφίζει τελικά μόνο το 5%; Οι αιτήσεις ήταν πολύ λίγες εξαρχής σε όλο τον κόσμο και ο λόγος δεν ήταν το μακρινό ταξίδι που απαιτείται για εκλογικό κέντρο, διότι κανένας δεν ήξερε εκ των προτέρων ότι ίσως θα χρειαζόταν να πάει σε άλλη πόλη. Στην Αυστραλία, τα προβλήματα ήταν απόρροια μάλλον του νόμου. Εκεί ζουν πάνω από 600.000 ομογενείς, κι όμως θα ψηφίσουν μόλις 177 άτομα!

Όπως είπε ο πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης, Βασίλης Παπαστεργίου, το πρόβλημα των περισσοτέρων ήταν ότι δεν μπορούσαν να αποδείξουν ότι έζησαν την τελευταία 35ετία δύο χρόνια στην Ελλάδα, παρότι οι περισσότεροι πληρούν αυτή την προϋπόθεση και οι πιο πολλοί πληρώνουν παράλληλα φόρους στην πατρίδα μας, όπως ΕΝΦΙΑ κ.λπ. Όντως, αφ’ ης στιγμής δεν σφραγίζονται διαβατήρια, για να αποδείξει κάποιος την διετία στην Ελλάδα θα έπρεπε ή να έχει έγγραφο ότι πήγε σε κάποιες τάξεις του δημοτικού στη χώρα μας ή να έχει κάνει μεταπτυχιακό στην Ελλάδα ή να έχει ένσημα από εργασία δύο ετών.

Άλλη λύση θα ήταν να είχε υποβάλει για δύο χρονιές μηδενικές δηλώσεις, όμως κανείς δεν ήξερε ότι αυτό θα μπορούσε να είχε μελλοντικά κάποια χρησιμότητα, οπότε και κανείς δεν τις είχε υποβάλει. Επίσης κανείς δεν τους είπε εγκαίρως από τον Απρίλη ότι υπήρχε αυτός ο ελιγμός, της εκπρόθεσμης μηδενικής δήλωσης χωρίς πρόστιμα. Όταν το δημοσιοποίησε το υπουργείο τελευταία στιγμή, ήταν αργά – οι περισσότεροι ούτε καν το πληροφορήθηκαν.

ΗΠΑ… όπως λέμε Βέλγιο!

Στις ΗΠΑ, όπου ζει ουσιαστικά μια μικρή Ελλάδα με πάνω από 3.500.000 πολίτες ελληνικής καταγωγής, εκ των οποίων πολλοί είναι “φρέσκοι” και όχι δεύτερης γενεάς, και θα μπορούσαν κάλλιστα να ψήφιζαν, υποβλήθηκαν μόλις 1.617 αιτήσεις, δηλαδή όσες και στο τοσοδούλι Βέλγιο! Στη Γερμανία με πάνω από 450.000 Έλληνες, υποβλήθηκαν μόλις 4.400 αιτήσεις! Όλοι οι υπόλοιποι; Τι ήταν αυτό που έκανε μόλις το 1% να ενδιαφερθεί για τις εκλογές;

Όπως είπε ένας 50χρονος Έλληνας μετανάστης στο SLpress.gr «κανείς δεν αποφασίζει εύκολα να διανύσει 150χιλιόμετρα για να ψηφίσει». Από τη γειτονιά του και την συντροφιά του, περίπου καμιά σαρανταριά Έλληνες γνώριμοι του και οικείοι ή και μακροσυγγενείς, μόνον εκείνος θα κάνει το ταξίδι. Και αυτό παρότι στη Γερμανία άνοιξαν τα πιο πολλά εκλογικά κέντρα από όσα σε οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο. Ακόμη και στην Αυστραλία άνοιξαν μόνον δύο, ενώ στη Γερμανία 17.

Όμως ούτε στην αποχή στη Γερμανία έπαιξε καθοριστικό ρόλο η απόσταση από το εκλογικό κέντρο, γιατί ούτε εκεί ήξεραν οι ομογενείς ότι θα ταξίδευαν μισή μέρα για να ψηφίσουν όταν κλήθηκαν να υποβάλουν αίτηση. Το 99% αδιαφόρησε προφανώς για άλλους λόγους. Στο Κονγκό, όπου ζουν 1.200 Έλληνες, όπως είπε ο πρόεδρος της κοινότητάς τους Γεώργιος Ψαρομάτης, δεν θα ψηφίσει ούτε ένας. Εκεί ο βασικός λόγος δεν είναι – όπως είπε – η αδιαφορία των ομογενών, αλλά “του κράτους της Ελλάδας”.

Στις ΗΠΑ θα λειτουργήσουν τμήματα μόνον σε οκτώ πολιτείες και κάποιος θα πρέπει να “πεταχτεί” αεροπορικά (και να ξοδευτεί ανάλογα) για να ψηφίσει πολύ μακριά από την έδρα του. Μάλιστα στο Τέξας καλούνται να ψηφίσουν και οι Έλληνες…. της Αργεντινής, της Χιλής και της Βενεζουέλας! Από όλη τη Βενεζουέλα, σημειωτέον, μόνον ένας Έλληνας ενδιαφέρθηκε να ψηφίσε! Εύλογα, δεν θα μπορούσε να στηθεί εκλογικό τμήμα για έναν, αλλά μήπως –εάν υπήρχε πραγματικά η πρόθεση να ψηφίσουν οι απόδημοι– θα έπρεπε να είχε αναζητηθεί άλλος τρόπος συμμετοχής τους στις ελληνικές εκλογές;

“Έ όχι και να σας φέρουμε την κάλπη”!

Ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25 πολέμησαν την ψήφο των αποδήμων, επειδή στην ουσία ήταν σχεδόν βέβαιοι ότι αυτή θα στήριζε κυρίως την δεξιά, ενώ η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ήταν υπέρ της χαλάρωσης της συναφούς νομοθεσίας, όχι όμως και φανατικά. Το επιχείρημα επισήμως δεν ήταν οι πραγματικοί ψηφοθηρικοί ή ψηφοφοβικοί λόγοι ένθεν και ένθεν, αλλά οι μεν επικαλέσθηκαν ότι “δεν είναι δίκαιο να ψηφίζει κάτοικος εξωτερικού για ελληνικό νόμο τον οποίον δεν θα λουστεί” και οι δε ότι “ο απόδημος έχει εδώ περιουσία και συγγενείς, οπότε θέλει το καλό της χώρας”. Υπάρχει και το επιχείρημα, ότι η χρεοκοπία έδιωξε εκατοντάδες χιλιάδες νέους που θα ήθελαν να γυρίσουν σε μια αξιοπρεπέστερη οικονομικά χώρα και ως εκ τούτου έχουν κάθε δικαίωμα να ψηφίσουν ό,τι κρίνουν καλύτερο, με την ελπίδα να παλιννοστήσουν.

Κανένα κόμμα δεν έδωσε λυσσαλέα μάχη για τους απόδημους, επειδή αυτοί προσθέτουν έναν νέο άγνωστο Χ σε μια ήδη δύσκολη εξίσωση. Οπότε, χωρίς επιστολική ψήφο ή άλλο τρόπο συμμετοχής, έπρεπε τελικά να στηθούν εκλογικά τμήματα σε δεκάδες χώρες και αποφασίσθηκε ότι δεν υπάρχουν λεφτά για κάτι τέτοιο, οπότε στήθηκαν τμήματα μόνον σε περιοχές όπου έχουν εγκριθεί  αιτήσεις άνω των 40 ατόμων.

Ο νόμος είναι σαν να λέει “σας κάναμε το χατίρι να ψηφίσετε, αλλά δεν θα φέρουμε την κάλπη και στο σπίτι σας”. Όμως πολλοί ομογενείς αυτό το μεταφράζουν “χρησιμοποιούμε τις ψήφους σας για τρεις έδρες στη Βουλή”, εννοώντας τους τρεις ομογενείς στα ψηφοδέλτια επικρατείας. Να αναφερθούμε παρεμπιπτόντως και στο παράδοξο να εκπροσωπούνται 23.000 ομογενείς (το τυπικό εκλογικό σώμα) χωρίς όμως να έχουν βάλει σταυρό σε εκείνον που υποτίθεται ότι τους αντιπροσωπεύει. Επίσης τίθεται και ζήτημα για την “αδικία”, να εκλέγονται τρεις αυτομάτως, ενώ ένα ολόκληρο κόμμα αδυνατεί να μπει στη Βουλή αν δεν λάβει 170.000 ψήφους.

Στην Βουλγαρία ψηφίζουν οι Βορειοηπειρώτες!

Επανερχόμενοι στο πρόβλημα των αποστάσεων, να αναφέρουμε ότι οι Βορειοηπειρώτες καλούνται να πάνε να ψηφίσουν στην… Βουλγαρία, όπως και οι Έλληνες που ζουν στη Σερβία. Αίτηση έκαναν μόνον 12 άτομα στην Αλβανία, προφανώς ηλικιωμένα που δεν μπορούσαν να μετακινηθούν στην Ελλάδα. Τόσο δύσκολο ήταν να ανοίξει ένα εκλογικό τμήμα κοντά στα σύνορα της Αλβανίας με την Ελλάδα; Όταν η προσέλευση αποδειχθεί χαμηλή, όλοι θα γκρινιάζουν ότι ξοδεύτηκαν τόσα λεφτά για ομογενείς που αδιαφορούν και απέχουν.

Και δεν είναι μόνο οι ομογενείς της Αλβανίας, αλλά και της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο, που πρέπει να ταξιδέψουν 180 χλμ. μέχρι το Κάιρο, για να μην αναφερθούμε και στους άτυχους ομογενείς της Αιθιοπίας που θα πρέπει να διανύσουν… 2.500 χλμ., καθώς και αυτοί στο Κάιρο παραπέμπονται. Στο Κάιρο πρέπει να ταξιδέψουν και όσοι Έλληνες ζουν… στο Ισραήλ, στην Ιορδανία και στο Λίβανο!

Στην Κύπρο θα λειτουργήσουν τέσσερα κέντρα. Στην Τουρκία θα λειτουργήσει μόνον ένα κέντρο, στο προξενείο της Κωνσταντινουπόλεως και εκεί θα πρέπει να “πεταχτούν” επίσης όσοι ομογενείς ζουν στην Αρμενία ή στη Γεωργία, καθώς βεβαίως και όσοι ζουν στην Άγκυρα και στη Σμύρνη. Στην Αυστρία θα υπάρχουν δύο εκλογικά κέντρα. Δύο θα είναι τα εκλογικά κέντρα και στην αχανή Αυστραλία. Στο τοσοδούλι Βέλγιο (λόγω υπηρεσιών της ΕΕ) φανήκαμε χουβαρντάδες και θα στηθούν τρία εκλογικά κέντρα!

Στη Γαλλία θα λειτουργήσουν πέντε εκλογικά κέντρα, εκ των οποίων το ένα στο Στρασβούργο (λόγω Ευρωβουλής). Στη Δανία θα λειτουργήσουν δύο, στην Ελβετία τρία, στην Ολλανδία έξι, στο Λουξεμβούργο ένα, όπως και στη Μάλτα. Στην Ισπανία θα στηθούν δύο εκλογικά κέντρα, ένα στη Μαδρίτη και ένα στη Βαρκελώνη. Στην Πορτογαλία ένα, στη Λισαβώνα. Στην Ιταλία θα λειτουργήσουν τρία, ένα στη Ρώμη (όπου θα πάνε και από Σικελία), ένα στη Βενετία και ένα στο Μιλάνο.

Στη Νορβηγία θα λειτουργήσει ένα κέντρο και θεωρητικά θα “πεταχτούν” για να ψηφίσουν εκεί οι  Έλληνες… της Ισλανδίας. Στη Σουηδία θα ψηφίσουν στη Στοκχόλμη, στο Γκέτεμποργκ και στο Μάλμε. Στη Φινλανδία θα λειτουργήσει ένα κέντρο, στο Ελσίνκι. Στη Λιθουανία θα λειτουργήσουν δύο κέντρα, επειδή από 19 έως 21 Μαΐου διεξάγεται εκεί το Final 4 της Ευρωλίγκας. Πολλοί φίλαθλοι που θα ταξιδέψουν εκεί για τους αγώνες, έκαναν ήδη αίτηση να ψηφίσουν ως ομογενείς.

Στη Λιθουανία όμως, υποτίθεται ότι θα ταξιδέψουν για να ψηφίσουν και όσοι ομογενείς ζουν στην Εσθονία, στο Κίεβο αλλά και στη Ρωσία. Εδώ γεννώνται πάντως κάποια εύλογα ερωτήματα: είναι δυνατόν να ενδιαφέρθηκαν με αίτηση μόνον 23 ομογενείς από ολόκληρη τη Ρωσική Ομοσπονδία, όπου ζουν πάνω από 100.000 πολίτες ελληνικής καταγωγής, ή από την Κριμαία; Και αν ναι, γιατί;

Εκλογικά κέντρα στον υπόλοιπο κόσμο

Στην Ουγγαρία θα λειτουργήσει ένα κέντρο. Εκεί θα ψηφίσουν και όσοι Έλληνες ζουν στην Κροατία, Σλοβενία και Σλοβακία. Στην Πολωνία θα λειτουργήσει επίσης ένα εκλογικό κέντρο, στη Βαρσοβία, όπως και στη Ρουμανία –στο Βουκουρέστι. Στην Τσεχία επίσης ένα, στην Πράγα. Στη Βουλγαρία, και συγκεκριμένα στη Σόφια, θα ψηφίσουν όσοι ζουν εκεί, αλλά και όσοι ζουν στην Αλβανία, στα Σκόπια και στη Σερβία.

Στη Σαουδική Αραβία θα λειτουργήσει ένα κέντρο στο Ριάντ, αλλά θα ψηφίσουν εκεί και όσοι Έλληνες ζουν στο σε Κουβέιτ. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα λειτουργήσει ένα κέντρο, στο Αμπου Ντάμπι. Στο Κατάρ επίσης ένα, στην Ντόχα. Στη Νότιο Αφρική θα λειτουργήσει ένα κέντρο, στο Γιοχάνεσμπουργκ. Στο εκλογικό κέντρο της Σιγκαπούρης θα ψηφίσουν όσοι Έλληνες ζουν εκεί, αλλά και όσοι ζουν στην… Ινδία, στις Φιλιππίνες και στην Ταϊλάνδη. Στην Κορέα θα λειτουργήσει ένα κέντρο και εκεί υποτίθεται ότι θα πάνε να ψηφίσουν και όσοι ζουν στην Κίνα και στην Ιαπωνία.

Στις ΗΠΑ θα λειτουργήσουν οκτώ κέντρα και ένα στο Χιούστον. Στο τελευταίο θα ψηφίσουν οι προερχόμενοι από Μπουένος Άιρες, Καράκας, Σάο Πάολο, Πόλη Μεξικού, Μοντεβιδέο, Λίμα και Σαντιάγο. Στον Καναδά θα λειτουργήσουν μόνον δύο κέντρα, στο Τορόντο και στο Μοντρεάλ. Στην Ιρλανδία θα στηθεί ένα κέντρο, στο Δουβλίνο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο θα λειτουργήσουν 12 εκλογικά κέντρα, από τα οποία, τα 8 στο Λονδίνο, και τα άλλα σε Γλασκώβη, Εδιμβούργο, Λιντς και Μπέρμιγχαμ.

Γιατί τόσοι λίγοι ομογενείς ψηφοφόροι;

Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι από όλα φταίει για τον μικρό αριθμό ομογενών που έκαναν αίτηση να ψηφίσουν: Κόλλησαν “αποχήτιδα”; Έριξαν μαύρη πέτρα; Τους αποθάρρυναν οι προϋποθέσεις; Η απαίτηση να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση κατά την τελευταία διετία, ήταν κι αυτή πραγματικός κόφτης.

Η δε γραμματεία των αποδήμων στις “συχνές ερωτήσεις” που υποτίθεται ότι θα διαφώτιζαν τους ενδιαφερομένους, δεν μπορούσε να δώσει εξαρχής μια απλή απάντηση στο ερώτημα αν θα “φάνε” πρόστιμο όσοι υποβάλουν εκπρόθεσμη δήλωση, παρά τους παρέθετε ένα κατεβατό του υπουργείου Οικονομικών και Εσωτερικών. Επίσης, η Γραμματεία δεν σκέφτηκε καν να βάλει στα συχνά ερωτήματα την στοιχειώδη διευκρίνιση, για την προϋπόθεση ο εκλογέας να έχει ζήσει δύο χρόνια στην Ελλάδα κατά την τελευταία τριακονταπενταετία.

Αυτή αναφερόταν σε δύο συναπτά έτη ή όχι; Θα μπορούσε η όχι η διετία να “σπάει” και σε διαστήματα μηνών; Το “άνοιγμα” για τους μετανάστες μας πολυδιαφημίστηκε, πλην όμως στην ουσία πρόκειται για άνοιγμα φεγγίτη. Ούτε η online διαδικασία ήταν όσο εύκολη παρουσιαζόταν. Το δε χρονικό περιθώριο που δόθηκε στους αποδήμους για να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής ήταν πολύ μικρό και οι περισσότεροι ούτε καν πληροφορήθηκαν τις προϋποθέσεις εγκαίρως.

Πολλοί είδαν το θέμα φιλότιμα, ότι δεν έχουν δικαίωμα να αποφασίζουν για την Ελλάδα όταν οι ίδιοι πια έχουν κάνει οικογένεια στο εξωτερικό. Άλλοι θεώρησαν την αποχή ως τη μόνη λογική απάντηση στην απαξίωση. Άλλοι έχουν πια ενταχθεί απόλυτα στη νέα πατρίδα τους, διότι όπου γης και πατρίς. Τυπικά αναφέρονται με τρυφερότητα, αλλά και αποστασιοποίηση στην Ελλαδίτσα… Όμως όσο περισσότεροι απέχουμε, ιθαγενείς και μη, τόσο θα μικραίνει η Ελλαδίτσα μας και τόσο περισσότεροι θα αναγκάζονται να φεύγουν στα ξένα, όπου δεν είναι διόλου βέβαιο ότι θα είμαστε πάντα επιθυμητοί.