Πάνε για αργότερα οι διαπραγματεύσεις για τα ευρωτουρκικά

Κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης φρενάρουν τα ευρωτουρκικά, καθώς θεωρούν ότι δεν είναι ευνοϊκές οι συνθήκες και πως θα πρέπει να γίνουν και πολλά άλλα από πλευράς της κατοχικής Τουρκίας, για να ξεκινήσει επί της ουσίας η αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ των δυο μερών. Τα ίδια αυτά κράτη-μέλη, θεωρούν πως για να μπορέσει η ΕΕ να δώσει “δώρα” στην Τουρκία, να συζητήσει τις απαιτήσεις της, θα πρέπει να γίνουν βήματα από πλευράς της κατοχικής δύναμης, που να δικαιολογούν αναθέρμανση των σχέσεων.

Ενόψει τούτου, ενδεχομένως να μην υποβληθεί εντός Οκτωβρίου η έκθεση Μπορέλ για την Τουρκία και να μετατεθεί για αργότερα. Ένα σενάριο είναι η συζήτηση να διεξαχθεί το Δεκέμβριο. Ένα δεύτερο σενάριο μεταθέτει τις εξελίξεις για αργότερα, ενδεχομένως αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Γιατί υπάρχουν κυβερνήσεις κρατών-μελών, που κάνουν κι άλλους υπολογισμούς, εσωτερικής πολιτικής ανάγνωσης, κυρίως σε χώρες, που οι κοινωνίες τους δεν “θαυμάζουν” το καθεστώς της Άγκυρας.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της “Καθημερινής” της Λευκωσίας (Παύλος Ξανθούλης), η Γερμανία ήταν το κράτος που πρότεινε και επέβαλε στη Σύνοδο του Ιουνίου την υποβολή έκθεσης Μπορέλ/Κομισιόν «σχετικά με την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, με βάση τα μέσα και τις επιλογές που έχουν προσδιοριστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και με σκοπό τα επόμενα βήματα να γίνουν με στρατηγικό και μακρόπνοο τρόπο».

Σύμφωνα, ωστόσο, με κοινοτική πηγή, το Βερολίνο βλέπει «περισσότερο καρότο και λιγότερο μαστίγιο», δίνοντας θετικόστροφη πορεία στη νέα ευρωτουρκική σχέση με σημαντικά δώρα προς την Τουρκία, περιλαμβανομένης και της αναβάθμισης της Τελωνειακής της Ένωσης, χωρίς κατ’ ανάγκη να κλείσει η πόρτα στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.

Αντίθετα, η Αυστρία θεωρεί ότι η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας αποτελεί το υποκατάστατο της ενταξιακής της πορείας, θέση που διατυπώνουν και άλλα κράτημέλη και αποτελεί και την κρατούσα άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως προκύπτει από την πρόσφατη έκθεσή του.

Και τα ευρωτουρκικά

Είναι ξεκάθαρο πως ενώ στο Κυπριακό οι Τούρκοι άναψαν – για άλλη μια φορά – κόκκινο, στα ελληνοτουρκικά ευνοούν να γίνονται μικρά βήματα. Για διαφορετικούς λόγους, αμφότερες οι πλευρές θέλουν να συντηρήσουν τη διαδικασία και το… καλό κλίμα. Χωρίς μεγάλες προσδοκίες, από τις επαφές στη Νέα Υόρκη, εκείνο που προέκυψε είναι ότι διαμορφώθηκε – όπως είναι γνωστό – ένας οδικός χάρτης με πρώτο κομβικό σταθμό την πραγματοποίηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος και Τουρκίας, που χρονικά τοποθετείται στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.

Θα προηγηθούν εντός Οκτωβρίου διαβουλεύσεις σε επίπεδο υφυπουργών στις 16 και 18 Οκτωβρίου. Γίνεται αντιληπτό, ότι η Ελλάδα και η Τουρκία θέλουν να προχωρήσουν σε συμφωνίες σε θέματα χαμηλής πολιτικής ενώ κατά τις επαφές – κυρίως των υπουργών Εξωτερικών – τέθηκαν κι άλλα θέματα για συνεργασία, όπως η αλληλοϋποστήριξη σε διεθνείς Οργανισμού.

‘Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, σε ό,τι αφορά την ΕΕ, τα ευρωτουρκικά εν γένει, η κατοχική πλευρά διατυπώνει παράπονα για το γεγονός ότι η Ελλάδα, όπως κυρίως η Κύπρος, βάζουν εμπόδια. Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν διατυπώσει το… παράπονο αυτό σε Ελλαδίτες συνομιλητές τους παρουσιάζοντας και παραδείγματα.

Είναι προφανές πως εάν υπάρξει νέο φρενάρισμα στα ευρωτουρκικά τούτο θα επηρεάσει και το Κυπριακό και κυρίως τα ελλαδοτουρκικά. Γιατί είναι σαφές πως η Άγκυρα άνοιξε τη διαδικασία αναθέρμανσης των σχέσεων με την Αθήνα με φόντο τα ευρωτουρκικά. Εάν σε αυτό το πεδίο υπάρξει καθυστέρηση, νέα αναβολή, αυτό ενδεχομένως να οδηγήσει την κατοχική Τουρκία να επιστρέψει στις τακτικές έντασης και των συνεχών προκλήσεων σε βάρος της Ελλάδος.