Είναι αποτελεσματική η “δίαιτα των χυμών”;
28/03/2024Η δίαιτα χυμών είναι μια διατροφική πρακτική που εστιάζει στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών σε μορφή χυμών. Συνήθως, εκτελείτε για τον “καθαρισμό” του οργανισμού. Σκοπός της είναι να προωθήσει την υγεία, την απώλεια βάρους, την αποτοξίνωση και να παρέχει στον οργανισμό μεγάλες ποσότητες θρεπτικών ουσιών.
Η δίαιτα χυμών επίσης μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλους, όπως άτομα με μεταβολικό σύνδρομο, εγκύους ή θηλάζουσες γυναίκες, καθώς και ανθρώπους με διαβήτη ή άλλες χρόνιες παθήσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι πάντα σημαντικό να συμβουλευτεί κανείς τον ιατρό του πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε νέα δίαιτα ή αλλαγές στη διατροφή του.
Το juicing, όπως είναι γνωστό, αποτελεί μια νέα διατροφική τάση η οποία στηρίζεται στη φιλοσοφία της αποτοξίνωσης και στην απώλεια βάρους μέσα από την αποκλειστική κατανάλωση χυμών από φρούτα και λαχανικά – σπανάκι, πράσινο μήλο, αγγούρι, σέλερι, λάχανο, καρότο, λεμόνι, τζίντζερ κ.α.
Πώς λειτουργεί
Κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών της αποτοξίνωσης με χυμούς, ο οργανισμός “καίει” τις αποθήκες γλυκογόνου για να αποκτήσει ενέργεια. Χρησιμοποιώντας το γλυκογόνο ως πηγή ενέργειας (η αποθηκευμένη μορφή της γλυκόζης), αφαιρεί αρκετό νερό από το σώμα, κάτι που “μεταφράζεται” ως αδυνάτισμα στη ζυγαριά. Όμως κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητα καλό, μιας και μετά από αρκετές ημέρες αποτοξίνωσης με χυμούς παρατηρείται έλλειψη ενέργειας, πονοκέφαλοι και αστάθεια λόγω των χαμηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Ας γνωρίσουμε μερικά από τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας τέτοιας διατροφής:
- Ενθάρρυνση
Χρησιμοποιώντας μια δίαιτα χυμών για να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα διατροφής ή ένα καθεστώς υγιεινής διατροφής μπορεί να σας βοηθήσει να επιμείνετε σε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο απώλειας βάρους.
- Υγεία εντέρου
Υπάρχουν δεδομένα που δείχνουν ότι μια διατροφή χυμού τριών ημερών μπορεί να βελτιώσει τη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου. Μια μελέτη που εξέτασε το αποτέλεσμα μιας δίαιτας χυμού τριών ημερών έδειξε ότι τα ευεργετικά σκέλη των βακτηρίων του εντέρου αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια των τριών ημερών χυμού.
- Νιτρικό οξείδιο
Το νιτρικό οξείδιο είναι αυτό που παράγεται μετά την κατάποση των νιτρικών, τα οποία υπάρχουν σε τρόφιμα όπως το παντζάρια. Το νιτρικό οξείδιο έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην καρδιαγγειακή υγεία μειώνοντας την αρτηριακή πίεση και βελτιώνοντας την ανοχή στην άσκηση.
- Αποτοξίνωση και αναζωογόνηση
- Ενέργεια και ευεξία
- Ενίσχυση της ανοσοποιητικής λειτουργίας
Οι χυμοί με πλούσια περιεκτικότητα σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Ευεξία του πεπτικού συστήματος
Προωθούν την καλή πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών
- Υποστήριξη της υγείας του δέρματος
Η υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά μπορεί να συμβάλει στην υγιή όψη του δέρματος.
- Ενίσχυση της συνειδητοποίησης για τη διατροφή.
Η προετοιμασία και η επιλογή χυμών μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της αντίληψης για τη διατροφή και τη σημασία της πρόσληψης θρεπτικών τροφών.
- Καλή λειτουργία του ήπατος.
- Αύξηση της συγκέντρωσης.
Μειονεκτήματα
- Ελλείψεις σε ορισμένες θρεπτικές ουσίες
Η δίαιτα χυμών μπορεί να είναι φτωχή σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά, όπως οι πρωτεΐνες, τα ωμέγα-3 και σίδηρος.
- Ανεπαρκής πρόσληψη ινών
Οι φυσικοί χυμοί συνήθως υπολείπονται σε ίνες, οι οποίες είναι σημαντικές για την καλή πεπτική υγεία.
- Υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα
Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν φυσικά σάκχαρα, συγκεκριμένα φρουκτόζη. Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 και πρόσληψης βάρους. Για παράδειγμα, τα 100 ml χυμού μήλου δίνουν 13 γραμμάρια ζάχαρης και 60 θερμίδες, ενώ η αντίστοιχη ποσότητα χυμού σταφύλι δίνει 20 γραμμάρια ζάχαρης. Η συχνή κατανάλωση χυμού φρούτων αυξάνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και μεταβολικού συνδρόμου.
- Ενδεχόμενος κίνδυνος για υποθρεψία
Μια δίαιτα που βασίζεται αποκλειστικά σε χυμούς μπορεί να μην παρέχει αρκετές θρεπτικές ουσίες για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού.
- Περιεκτικότητα σε οξαλικά οξέα
Φρούτα και λαχανικά, όπως τα cranberries, το σπανάκι και τα φασόλια είναι πλούσια σε οξαλικά οξέα, τα οποία μπορούν να επιβαρύνουν την υγεία των νεφρών σας. Η άμετρη κατανάλωση χυμών οδηγεί σε διάρροιες, κόπωση και ναυτία. Το ανθρώπινο σώμα είναι φτιαγμένο για να απομακρύνει τις τοξίνες μέσω φυσικών διεργασιών στο ήπαρ και τους νεφρούς.
- Μακροπρόθεσμη Βιωσιμότητα
Οι δίαιτες με χυμούς βασίζονται στην πρόσληψη 600 έως 1.000 θερμίδων σε καθημερινή βάση. Αυτή η στρατηγική ακολουθείται από ανθρώπους που θέλουν να χάσουν βάρος όσο το δυνατόν γρηγορότερα προκαλώντας θερμιδικό έλλειμμα, δεν μπορούν να ακολουθηθούν όμως για μεγάλο διάστημα επειδή επιβραδύνουν τον μεταβολισμό και προκαλούν διατροφικές ανεπάρκειες. Η πιο γνωστή συνέπεια είναι η πτώση μαλλιών. Δεν μπορούν να υποκαταστήσουν ένα ισορροπημένο γεύμα: Οι χυμοί δεν περιέχουν λιπαρά και πρωτεΐνες γι’ αυτό δεν μπορούν να υποκαταστήσουν μια ισορροπημένη δίαιτα.
- Μειώνουν τη μυϊκή μάζα
Η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για την αύξηση και τη διατήρηση της μυϊκής μάζας. Μια διατροφή φτωχή σε πρωτεΐνες δεν βοηθά στην ούτε στην διατήρηση, ούτε στην ενίσχυση του μυός. Μειώνοντας τη μυϊκή σας μάζα μειώνετε και τον μεταβολισμό σας και αυτό είναι σίγουρα κάτι που δε θέλετε.
- Δεν εξασφαλίζουν αδυνάτισμα με διάρκεια
Η απώλεια κιλών που μπορεί να πετύχετε δεν μπορεί παρά να είναι προσωρινή, αφού προκύπτει ως αποτέλεσμα ακραίων αλλαγών στη διατροφική σας συμπεριφορά.
- Απουσία στερεών τροφίμων
Η απουσία στερεών τροφίμων μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα πείνας ή να μην προσφέρει την ίδια αίσθηση κορεσμού που προσφέρουν οι στερεές τροφές.
- Αυξημένος κίνδυνος διαταραχών εμφράγματος
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αυξημένη πρόσληψη φρουκτόζης από χυμούς μπορεί να συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος.
- Πιθανός κίνδυνος ανεπαρκούς ενέργειας
Πιθανό Αίσθημα Πείνας και Αποδυνάμωση: Συνδέεται άμεσα με το αίσθημα πείνας και καταλήγει στην αδυναμία και στην εξάντληση.
- Ενδεχόμενος κίνδυνος διαταραχών κατάθλιψης
Η περιοριστική φύση μιας δίαιτας χυμών μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία σου και να προκαλέσει διαταραχές στη διάθεση.
Κορτιζόλη και δίαιτα με χυμούς: Οι δίαιτες χαμηλών θερμίδων έχουν δείξει ότι αυξάνουν την ποσότητα της ορμόνης του στρες του σώματός σας, της κορτιζόλης. Λόγω της έλλειψης μακροπρόθεσμων αποδείξεων για τα οφέλη των διατροφών με χυμούς και των αρνητικών επιπτώσεων μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και θερμίδες, δεν συνιστάται να παραμείνετε σε δίαιτα χυμών για πολύ καιρό. Ωστόσο, όταν γίνεται λογικά και για μια σύντομη περίοδο, μπορεί να υπάρχουν τρόποι με τους οποίους θα μπορούσες να ωφεληθείς από την ενσωμάτωση κάποιας μορφής χυμού στη διατροφή σου.
Η δίαιτα με χυμούς αποτελεί διατροφική τάση των τελευταίων χρόνων και στοχεύει την αποτοξίνωση του σώματος και την γρήγορη απώλεια βάρους. Δεδομένης της στρεσογόνας και χαοτικής καθημερινότητας που μας απομακρύνει από έναν υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής, μια δίαιτα αποτοξίνωσης με χυμούς μπορεί να φαντάζει ιδανική. Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα;
Αν και η δίαιτα χυμών μπορεί να προσφέρει ορισμένα οφέλη, είναι σημαντικό να εξετάζεις την πλήρη εικόνα και να επιλέγεις μια διατροφή που θα προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο, πάντα είναι σημαντικό να εφαρμόζεται με σύνεση και να συμπληρώνεται με ποικιλία τροφίμων για να καλύπτεις τις διατροφικές σου ανάγκες. Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα στη διατροφή και την υγεία, είναι καλύτερο να μην πηγαίνεις τα πράγματα στα άκρα.
Τι να κρατήσεις
Εν κατακλείδι, δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να καταναλώνει κανείς συμπληρωματικά φυσικούς χυμούς από φρούτα ή λαχανικά ή τον συνδυασμό τους. Άλλωστε όλες οι διατροφικές οδηγίες από τους διεθνείς οργανισμούς συνιστούν την ύπαρξη φρούτων και λαχανικών στη διατροφή μας. Όμως μια καθημερινή δίαιτα στο όνομα της οποιασδήποτε “αποτοξίνωσης”, η οποία στηρίζεται εξ’ ολοκλήρου στην κατανάλωση χυμών είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει ανεπιθύμητες παρενέργειες στον οργανισμό και θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αποφεύγεται.
Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι κάθε δίαιτα χυμών μπορεί να διαφέρει και ότι η εξισορρόπηση των θρεπτικών συστατικών και η ποικιλία των χυμών είναι σημαντικές για την ολοκληρωμένη υγιεινή διατροφή. Συνιστάται να συμβουλεύεσαι μια διατροφολόγο ή έναν ειδικό πριν ξεκινήσεις οποιαδήποτε δίαιτα, για να διασφαλίσεις ότι ανταποκρίνεται στις ανάγκες σου και είναι κατάλληλη για την υγεία σου.
Ένας τρόπος για να αξιοποιήσεις τα οφέλη της δίαιτας χυμών είναι να τη συνδυάσεις με μια ποικιλομορφία τροφίμων. Δεν χρειάζεται να είναι αποκλειστικά χυμοί, μπορείς να συμπεριλάβεις και άλλες τροφές που προσφέρουν πρωτεΐνη, ίνες και υγιεινά λιπαρά. Μπορείς να καταναλώνεις χυμούς ως ένα μέρος της διατροφής σου, συμπληρώνοντας με άλλες τροφές για να διασφαλίσεις την πληρότητα της διατροφής σου.
Η Ειρήνη Καντερέ είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος
Σε συνεργασία με το medNutrition