Το πέπλο μυστηρίου για θανάτους ηγετών από αεροπορικά “ατυχήματα”

Είναι χαρακτηριστικό πως Ισραηλινοί αξιωματούχοι έσπευσαν να δηλώσουν πως το Τελ Αβίβ δεν εμπλέκεται στην πτώση ελικοπτέρου του Ραϊσί.  Επομένως, κατά το Ισραήλ, ο θάνατος του Ιρανού προέδρου δεν αποτελεί συνέχεια του ακήρυχτου-μακροχρόνιου πολέμου που μαίνεται μεταξύ Τελ Αβίβ και Τεχεράνης, με επιλεκτικές δολοφονίες Ιρανών αξιωματούχων, σαμποτάζ και “ορφανούς” βομβαρδισμούς σε ιρανικούς στόχους, από πλευράς των Ισραηλινών (μέχρι στιγμής, όχι λοιπόν αεροπορικά “ατυχήματα”).

Ο πρόεδρος Ραϊσί είχε επισκεφτεί το Αζερμπαϊτζάν από κοινού με τον Abdollahian για να πραγματοποιήσουν τα εγκαίνια ενός φράγματος με τον Αζέρο πρόεδρο Αλίεφ. Να σημειωθεί πως το προηγούμενο διάστημα μαίνονταν σοβαρή κρίση στις σχέσεις Ιράν και Αζερμπαϊτζάν, τόσο λόγω των αγαστών σχέσεων του Ισραήλ με το Αζερμπαϊτζάν (οι οποίες δεν επηρεάστηκαν από την σύγκρουση του κυριότερου συμμάχου των Αζέρων, του Τούρκου προέδρου Ερντογάν με το Τελ Αβίβ) όσο και λόγω του εθνικιστικών εξάρσεων του Μπακού περί “Μεγάλου Αζερμπαϊτζάν”, καθώς το Ιράν έχει στις τάξεις του μια ισχυρή αζερική μειονότητα (είναι χαρακτηριστικό πως στους πολέμους του Ναγκόρνο Καραμπάχ, παγίως στήριζε τους Αρμενίους, αν και χριστιανοί). Ως γνωστόν, κατά την επιστροφή του από το Αζερμπαϊτζάν, σκοτώθηκε σε δυστύχημα με το ελικόπτερο του.

Και εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα και για την οργάνωση του ταξιδιού του από πλευράς του Ιράν. Για το ταξίδι χρησιμοποιήθηκε ένα αμερικανικού τύπου ελικόπτερο της δεκαετίας του ’60 (!) που διαθέτει το Ιράν από την εποχή του Σάχη. Ο εναέριος στόλος του Ιράν διαθέτει ουκ ολίγα οχήματα αυτής της περιόδου, τα οποία συντηρούνται με δυσκολία, καθώς το καθεστώς είναι αναγκασμένο να αναζητεί ανταλλακτικά στο λαθρεμπόριο, λόγω των αμερικανικών κυρώσεων.

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ (ο οποίος ανήκει στο στρατόπεδο των μεταρρυθμιστών του καθεστώτος) απέδωσε εμμέσως την ευθύνη για το δυστύχημα στις ΗΠΑ, λέγοντας πως εξαιτίας του εμπάργκο το Ιράν αδυνατεί να συντηρήσει με ασφαλείς προδιαγραφές τον εναέριο στόλο του. Επιπλέον, προκαλεί εύλογα ερωτηματικά η επιλογή να ταξιδέψει ο Ιρανός πρόεδρος με ένα παλαιό ελικόπτερο και σε κάκιστες καιρικές συνθήκες, υπό πυκνή ομίχλη και σε μία άκρως δυσπρόσιτη περιοχή.

Είναι χαρακτηριστικό πως το ίδιο το Ιράν, μέσω των κρατικών ΜΜΕ, απέδωσε το δυστύχημα αρχικά στις κακές καιρικές συνθήκες και αργότερα σε τεχνική βλάβη, χωρίς να δείχνει ξένο δάκτυλο. Αν δεχτούμε τους ιρανικούς ισχυρισμούς, αναφερόμαστε σε ένα δυστύχημα που αποδεικνύει σοβαρό έλλειμμα κουλτούρας ασφαλείας, καθώς δεν τηρήθηκαν οι στοιχειώδεις προδιαγραφές για την ασφάλεια του αρχικού κράτους και του υπουργού Εξωτερικών, σε ένα ταξίδι που μπορούσε να πραγματοποιηθεί και οδικώς (όπως ήταν η αρχική αναφορά ιρανικών ΜΜΕ, όταν έγινε γνωστό πως το ελικόπτερο του Ραϊσί πραγματοποίησε «αναγκαστική προσγείωση»).

Αεροπορικά ατυχήματα: Πριγκόζιν καιΤορίχος

Άλλες περιπτώσεις θανάτων ηγετών σε εναέρια δυστυχήματα ήταν ακόμα πιο μυστηριώδεις. Σύμφωνα με τον Guardian, «η δολοφονία κάποιου μέσω ενός εναέριου δυστυχήματος μπορεί να είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για κάποιους…Τα αεροπορικά δυστυχήματα είναι πλεονεκτικά για τους δολοφόνους, καθώς συχνά καταστρέφουν τα αποδεικτικά στοιχεία, καθιστώντας τις έρευνες δύσκολες και αφήνοντας την αιτία θανάτου να περιβάλλεται από αβεβαιότητα και θεωρίες συνωμοσίας που μπορεί να επιμένουν για χρόνια ή και επ’ αόριστον».

Τροφή σε πλήθος σεναρίων είχε δώσει και ο θάνατος του αρχηγού της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, σε ένα μυστηριώδες αεροπορικό δυστύχημα τον περασμένο Αύγουστο. Τον οποίο Πριγκόζιν, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν είχε αποχαιρετίσει ως έναν ήρωα της Ρωσίας που “παραστράτησε” σε λάθος επιλογές (την αποτυχημένη ανταρσία του Ιουνίου του 2023). Είχα μάλιστα εξάρει την… επιχειρηματική του δραστηριότητα και την συμβολή της Wagner στην επιχείρηση “αποναζιστικοποίησης της Ουκρανίας”. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, που δεν επιβεβαιώθηκαν, ο θάνατος του οφείλονταν σε κατάρριψη του αεροσκάφους του. Το σίγουρο είναι πως το τέλος του είχε σχεδόν προαναγγελθεί, από την στιγμή που αμφισβήτησε ανοιχτά τον Ρώσο πρόεδρο, με την αποτυχημένη ανταρσία του.

Όμως, πολύ πριν τον Πριγκόζιν, υπήρξε ο Ομάρ Τορίχος. Ακόμη και σήμερα παραμένουν αδιευκρίνιστες οι συνθήκες του εναέριου δυστυχήματος τον Ιούλιο του 1981 που οδήγησε στον θάνατο τον χαρισματικό ηγέτη του Παναμά, που κυβερνούσε την χώρα από το 1968, έπειτα από ένα αναίμακτο στρατιωτικό πραξικόπημα. Η ιστορική συμφωνία που είχε πετύχει το 1977 με τον Δημοκρατικό πρόεδρο των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ είχε εξασφαλίσει στον Παναμά την διοίκηση της ομώνυμης Διώρυγας.

Όμως η συμφωνία αυτή είχε προκαλέσει οργή στο συντηρητικό κατεστημένο στις ΗΠΑ. Ο μετέπειτα πρόεδρος των Ρεμπουπλικάνων Ρόναλντ Ρήγκαν είχε αποκαλέσει τον Τορίχος «φίλο των κομμουνιστών» και είχε δηλώσει:  «Η Διώρυγα κατασκευάστηκε από αμερικάνικα χέρια και θα μείνει σε αμερικάνικα χέρια». Λίγο μετά τον εκλογή Ρήγκαν, ο Τορίχος σκοτώθηκε σε δυστύχημα με ελικόπτερο και πρόεδρος ανέλαβε ο Εμανουέλ Νοριέγκα, ο άνθρωπος της CIA στον Παναμά (τον οποίο μερικά χρόνια αργότερα ανέτρεψαν οι Αμερικανοί με εισβολή).

Σε δημοσίευμα του το αμερικανικό περιοδικό “U.S. News and World Report” απέδωσε τον θάνατο του Τορίχος σε δολοφονία, ενορχηστρωμένη από την CIA, όπως επίσης και ο Τζον Πέρκινς, στο περίφημο βιβλίο του, “Εξομολογήσεις ενός Οικονομικού Δολοφόνου” (οι ισχυρισμοί του οποίου έχουν αμφισβητηθεί από διεθνή ΜΜΕ ως «θεωρίες συνωμοσίας»).

Αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί είναι πως ο Ρήγκαν, στην λογική της ανάσχεσης του κομμουνισμού, στήριξε μία σειρά από αιμοσταγή καθεστώτα και τάγματα θανάτου στην Λατινική Αμερική (και όχι μόνο) ενώ στενοί του συνεργάτες ενεπλάκησαν στο σκάνδαλο “Ιράν-Κόντρας”, που αφορούσε παράνομες παραδόσεις όπλων στο Ιράν του Χομεϊνί και ξέπλυμα χρήματος από εμπόριο ναρκωτικών που επιδίδονταν οι ακροδεξιοί αντάρτες Κόντρας, τους οποίους στήριζαν οι Αμερικανοί στην Νικαράγουα.

Το τέλος του Ζία ουλ Χακ

Τον Αύγουστο του 1988 γίνεται γνωστό πως σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα ο δικτάτορας του Πακιστάν και αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Ζία ουλ Χακ, από κοινού με τον Αμερικανό πρέσβη και δεκάδες Πακιστανούς αξιωματούχους. Ο Πακιστανός στρατηγός κυβερνούσε με σιδηρά πυγμή την χώρα από το 1979, όταν είχε ανατρέψει τον χαρισματικό “ισλαμοσοσιαλιστή” Ζουλφικάρ Μπούτο (τον οποίο και απαγχόνισε, μετά από μία δίκη-παρωδία).

Ο Ζία ήταν αυτός που συγκρότησε το πανίσχυρο κατεστημένο που εξουσιάζει το Πακιστάν μέχρι και σήμερα. Αυτό αποτελείται από τον στρατό, τις ισλαμικές φονταμενταλιστικές οργανώσεις και τις διαβόητες μυστικές υπηρεσίες της χώρας. Ήταν αυτό το κατεστημένο που προώθησε μέσα από τζαμιά, μεντρεσέδες και φιλανθρωπικές οργανώσεις “βιτρίνα”, τις ακραίες διδαχές του σουνιτικού Ισλάμ τόσο στο Πακιστάν, όσο και στις οργανώσεις των μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν, από τις οποίες αργότερα ξεπήδησαν οι Ταλιμπάν, ο κυριότερος υποστηρικτής των οποίων ήταν και είναι το… Πακιστάν!

Ο γιος του δικτάτορα είχε ισχυριστεί πως διαθέτει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το αεροπλάνο κατέπεσε λόγω ψεκασμού με αναισθητικό αέριο στο πιλοτήριο που αχρήστεψε τους πιλότους, μιλώντας για δολοφονία από τις ινδικές και τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες. Όμως και ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ρατζίβ Γκάντι (λίγους μήνες πριν δολοφονηθεί) είχε δηλώσει στους New York Times ότι ο Ζία δολοφονήθηκε για να μην προχωρήσει σε λύση του ζητήματος του Κασμίρ, που παραμένει το σημαντικότερο “αγκάθι” των ινδοπακιστανικών σχέσεων, μέχρι και τις μέρες μας. Τίποτα από άλλα αυτά δεν έχει επιβεβαιωθεί…

Το σίγουρο είναι πως ο ισχυρός άνδρας του Πακιστάν δεν απέφυγε την “καταραμένη” παράδοση της χώρας του, όπου κανείς πρόεδρος δεν ολοκληρώνει ομαλά την θητεία του, καθώς είτε ανατρέπονται με πραξικοπήματα, είτε καθαιρούνται και διώκονται για υποθέσεις διαφθοράς, όπως συνέβη με την επεισοδιακή καθαίρεση και σύλληψη του τελευταίου εκλεγμένου πρωθυπουργού του, Ιμράν Χαν. Η δε του Ζουλφικάρ Μπούτον, Μπεναζίρ, πρώην πρωθυπουργός και η ίδια, δεν κατάφερε να διεκδικήσει νέα θητεία, καθώς δολοφονήθηκε σε επίθεση αυτοκτονίας, συνδεδεμένη με το “βαθύ κράτος” του πρώην δικτάτορα Περβέζ Μουσάραφ.

Συντριβή ή κατάρριψη;

Ένα άλλο αεροπορικό δυστύχημα είχε πάρει διαστάσεις κανονικού θρίλερ: Αυτό που είχε πραγματοποιηθεί στο Αφγανιστάν, στις αρχές του 2020, όταν είχε γίνει γνωστό πως κατέπεσε ένα αεροσκάφος. Οι αρχικές πληροφορίες των διεθνών μέσων ενημέρωσης ανέφεραν πως επρόκειτο για αεροσκάφος της Ariana Afghan Airlines. Γρήγορα όμως η εταιρεία προχώρησε σε διάψευση. Επίσης η αφγανική κυβέρνηση διέψευσε δε ότι άνηκε στις δυνάμεις της.

Το μυστήριο συνεχίζονταν μέχρι που οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την ευθύνη κατάρριψης του αεροσκάφους, αναφέροντας πως ήταν κατασκοπευτικό του αμερικανικού στρατού. Οι ΗΠΑ, που μέχρι πρότινος τηρούσαν μία ασυνήθιστη σιγή ιχθύος για το ζήτημα, περιορίστηκαν στην παραδοχή πως επρόκειτο για αμερικανικό βομβαρδιστικό και στην διάψευση περί κατάρριψης του από τους Ταλιμπάν.

Λίγο μετά ακολούθησαν δημοσιεύματα ιρανικών και ρωσικών μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με τα οποία, ανάμεσα στα θύματα της συντριβής του αεροσκάφους, ήταν και ένας ανώτατος αξιωματούχος της CIA, ενορχηστρωτής της εκτέλεσης του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί στο Ιράκ! Πρόκειται για τον περίφημο πράκτορα Michael D’Andrea, που ενέπνευσε τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας “Zero Black Trinity”.

Οι ΗΠΑ έδωσαν τα ονόματα των δύο Αμερικανών αξιωματικών της Πολεμικής Αεροπορίας που σκοτώθηκαν, 48 ώρες μετά την συντριβή του αεροσκάφους. Σύμφωνα με το “Time”, η  μυστικοπάθεια που κρατούσαν επί ώρες οι Αμερικανοί, λόγω και της χαοτικής διοίκησης της κυβέρνησης Τραμπ στο Αφγανιστάν και γενικότερα την Μέση Ανατολή, ήταν αυτή που επέτρεψε στα ιρανικά και ρωσικά δίκτυα να επιδοθούν στην παραπληροφόρηση για τον θάνατο του D’ Andrea. Για να επιστρέψουμε στην αναφορά του Guardian τα αεροπορικά δυστυχήματα “αφήνουν την αιτία θανάτου να περιβάλλεται από αβεβαιότητα και θεωρίες συνωμοσίας που μπορεί να επιμένουν για χρόνια ή και επ’ αόριστον”…