Εθνικός Διχασμός: Η Αστυνομική Διάσταση – Νέο βιβλίο
03/10/2024Πόλεμος στη βορειοανατολική Ευρώπη… πόλεμος στην Εγγύς Ανατολή. Αναλύσεις διατυπώνονται, επιβάλλονται, λίγο μετά ξεφτύζουν και άλλες, εμβριθέστερες τις διαδέχονται. Τελικά, τι στην αλήθεια συμβαίνει;
Τι διαδραματίζεται στα σκοτεινά παρασκήνια; Θα το μάθουμε ποτέ; Είναι πικρό αλλά βέβαιο: Όχι, εμείς δεν θα το μάθουμε. Την αλήθεια θα την πληροφορηθούν οι απόγονοί μας – και αυτοί, μόνο εφόσον αποκαλυφθεί κάποιο θαμμένο έγγραφο, μέσω του οποίου θα δρομολογηθεί το ξήλωμα του “βαρέος παραπετάσματος” που σκεπάζει τα συμβάντα.
Έχοντας λοιπόν αυτά υπόψη, ας προχωρήσουμε στο άμεσο αντικείμενό μας, που είναι ο Εθνικός Διχασμός. Πριν από δεκαετίες, βρέθηκε ριγμένο σέ σκουπίδια το αρχείο μιας -τελικώς πολιτικής -προσωπικότητας του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού. Το βρήκε κάποιος παλαιοβιβλιοπώλης που ήταν φίλος μου, το μάζεψε, το καθάρισε και τελικώς μού το παρέδωσε: “Πάρ’το”, μου είπε, “κάτι μπορεί να βγει”. Εγώ το πήρα, το διάβασα και έμεινα λίγο-πολύ έκπληκτος: Ριζικώς άλλαζε, χάρη στα εν λόγω έγγραφα, η εικόνα που είχαμε για τη Σύγχρονη Πολιτική και Διπλωματική Ιστορία του τόπου μας.
Συνακολούθως, “δεινή πάλη” ανατάραξε τα σώψυχά μου. Να κάνω αποκαλύψεις; Να μη κάνω; Τελικώς, επέλεξα λύση προδήλως συμβιβαστική: Σε βιβλιαράκι που δημοσίευσα το 1996, εξιστόρησα τα “αβλαβή”, άρα λίγο-πολύ γνωστά. Το μικρό πόνημα είχε επιτυχία, πολλοί με σταματούσαν στον δρόμο, για να μου πουν: “Είδες; Είναι όπως τα λέγαμε!”, αλλά το φιλοσοφικής υφής δίλημμα, αντί να απαλειφθεί, γιγαντωνόταν. Με τα “παρασκηνιακά” τι θα γινόταν;
Τελικώς, έντονα παρακινημένος από δύο φίλους, δικηγόρους μάλιστα (!), πήρα τη μεγάλη απόφαση και δημοσίευσα την εν προκειμένω μελέτη μου, που αυτές τις ημέρες κυκλοφόρησε. Τι το καινούργιο φέρνει αυτή; Πολλά… και πρώτα-πρώτα τα σχετικά με τον “Ατυχή Πόλεμο” του 1897 και όσα επακολούθησαν. Ας αρχίσουμε λοιπόν από την “επονείδιστη ήττα” μας του β΄ μισού της δεκαετίας του 1890. Η άποψη που επικρατεί είναι πως ο τότε βασιλιάς των Ελλήνων, Γεώργιος Α΄, παρασυρμένος από την κοινή γνώμη που ήθελε πόλεμο, για να “πάρουμε την Πόλη και την Αγιά-Σοφιά”, άφησε τη χώρα μας να εμπλακεί σε σύρραξη με την Οθωμανική αυτοκρατορία.
Το παρασκήνιο του πρώιμου 20ου αιώνα
Σωστό; Όχι! Καθόλου! Στημένο 100% ήτανε το παιγνίδι. Ο Γεώργιος, που ανέκαθεν αντιπαθούσε την Αγγλία, είχε τότε στραφεί, αναζητώντας στηρίγματα και συμμάχους, προς την Αυστροουγγαρία. Και ο αυτοκράτορας, Φραγκίσκος-Ιωσήφ Α΄, του είπε: “Κάνε πόλεμο! Η Ελλάδα προφανώς θα ηττηθεί, αλλά συ θα πάρεις την Κρήτη.” Όπερ και εγένετο. Οι Τούρκοι παραλίγο να φτάσουν στην Αθήνα (ο αρχιστράτηγός τους, μάλιστα, απειλούσε να “πιει τον καφέ του στην Ακρόπολη”), αλλά η Κρήτη αυτονομήθηκε με ηγεμόνα (επισήμως: Ύπατο Αρμοστή των Μεγάλων Δυνάμεων) τον δευτερότοκο γιο Γεωργίου Α΄ , Γεώργιο και αυτόν, με τον οποίο στη συνέχεια ήλθε σε σύγκρουση ο Ελευθέριος Βενιζέλος κ.τ.λ.
Ωραία και καλά όλα αυτά – εάν εξαιρέσει, βέβαια, κανείς τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (κάτι σαν τα σημερινά Μνημόνια) που τότε επιβλήθηκε στη χώρα μας. Ο Φραγκίσκος-Ιωσήφ όμως, προκειμένου να “αποκατασταθεί” ο βλαστός τού βασιλέα των Ελλήνων, είχε θέσει έναν όρο οιονεί χαλύβδινο: Καμία κίνηση των Ελλήνων προς τη Θεσσαλονίκη! Και αυτό, διότι ήδη είχε επιτείλει η προοπτική διάλυσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και οι Αυστριακοί ήθελαν να κάνουν τη “Νύμφη του Θερμαϊκού” διεθνές λιμάνι, μέσω του οποίου η Κεντρική Ευρώπη (Mitteleuropa) θα συγκοινωνούσε με τη “Θερμή Θάλασσα” της Μεσογείου.
Εθνικός Διχασμός: Τα προεόρτια
Λίγα χρόνια αργότερα, ξέσπασε ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος. Και ο τότε αρχιστράτηγος, διάδοχος Κωνσταντίνος, οιστρηλατημένος τόσο από τη συνεχή φυγή, μπροστά του, των τουρκικών στρατευμάτων όσο και από τις ενθαρρυντικές προτροπές του Ελευθέριου Βενιζέλου, μπήκε θριαμβευτικώς στην τωρινή “συμπρωτεύουσά μας”. Βαθύτατα συγκινημένος λοιπόν ο πατέρας του, λησμόνησε την υπόσχεση που είχε δώσει στον Φραγκίσκο-Ιωσήφ και, συνακολούθως, έσπευσε να εγκατασταθεί και αυτός στη μακεδονική πρωτεύουσα, προκειμένου να διασφαλίσει την προσάρτησή της στην ελληνική επικράτεια.
Το αποτέλεσμα; Ο Γεώργιος Α΄ δολοφονήθηκε. Και ο δολοφόνος του ούτε “τρελλός” ήταν ούτε Σχινάς/Σχοινάς ονομαζόταν. Ως γνωστόν, αυτός ο τελευταίος “εκπαραθυρώθηκε” από το μέρος όπου ήταν φυλακισμένος και “έμεινε άπνους”. Όσο για τη δικογραφία… ε, αυτή κάηκε το 1916 μαζί με το πλοίο μέσω του οποίου μεταφερόταν στην Αθήνα.
Εθνικός Διχασμός: Η Ελλάδα στην δίνη του πολέμου
Η συνέχεια είναι ακόμα πιο συναρπαστική. Καθώς άρχιζε ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, ο αυτοκράτορας της Γερμανίας Γουλιέλμος Β΄ προειδοποίησε τον Κωνσταντίνο, που είχε πια διαδεχθεί τον Γεώργιο, να “είναι προσεκτικός, ώστε να μην έχει την τύχη του πατέρα του”. Και ο Κωνσταντίνος… τι να κάνει… “συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις” υπό την πίεση κυρίως της συζύγου του, Σοφίας, αδελφής του Κάιζερ, η οποία, συνήθως με το άγριο και πολύ σπάνια “με το καλό”, του υπενθύμιζε τη σύσταση του αδελφού της.
Όσο για τον Μεταξά και τους άλλους “γερμανόφιλους”… Έ, όχι, δεν ήταν αυθεντικοί φίλοι των Γερμανών. Ιδίως ο Μεταξάς, που βεβαίως ήταν εξοικειωμένος μαζί τους, αλλά παράλληλα – συμφωνώντας εν προκειμένω με τον Τσώρτσιλ – έτρεφε μεγάλη δυσπιστία ως προς τις πραγματικές πολεμικές ικανότητες του Β΄ Γερμανικού Ράιχ. Τον Μεταξά, πράγματι, από τη νεανική του ηλικία, φόβιζε η Ρωσία. Και οι Γερμανοί, ήδη τον Μάρτιο του 1918, είχαν νικήσει τους Ρώσους και υποχρεώσει τον Λένιν να μεταφέρει την πρωτεύουσα της χώρας του από την Αγία Πετρούπολη, που αυτός υπεραγαπούσε, στη Μόσχα, την οποία αντιπαθούσε βαθύτατα.
Αυτά προς το παρόν… και η συνέχεια του εν προκειμένω “παρόντος” προμηνύεται ακόμη πιο συναρπαστική.
Το βιβλίο “Εθνικός Διχασμός: Η Αστυνομική Διάσταση” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ηρόδοτος