Τί θα λέγατε για μια πιο υγιεινή εκδοχή του Club Sandwich;

Παραδοσιακά to Club Sandwich αποτελείται από ψημένο ψωμί, μαγειρεμένο κοτόπουλο ή φέτες γαλοπούλας, μπέικον, ντομάτα, μαρούλι και μαγιονέζα. Τα παραπάνω υλικά, στις σύγχρονες εκδόσεις του σάντουιτς, τοποθετούνται σε δύο στρώσεις, οι οποίες διαχωρίζονται μεταξύ τους με μια φέτα ψωμί. Συνήθως, σερβίρεται κομμένο σε δύο ή τέσσερα τριγωνικά ισομεγέθη κομμάτια, με τις στρώσεις των υλικών να συγκρατούνται μεταξύ τους με μια οδοντογλυφίδα.

Η ονομασία του κλαμπ σάντουιτς προέρχεται από τους πρώτους χώρους παρασκευής και διάθεσης του, οι οποίοι ήταν ορισμένες λέσχες (κλαμπ) εύπορων ανδρών, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στα τέλη του 19ου αιώνα. Η πρώτη γνωστή αναφορά του εντοπίζεται σε άρθρο της εφημερίδας The Evening World, στο φύλλο της 18ης Νοεμβρίου 1889. Στο απόσπασμα αναφέρεται: Δεν δοκίμασες ακόμη το σάντουιτς του United Club; Δύο ψημένες φέτες ψωμί Γκράχαμ, με ένα στρώμα γαλοπούλα ή κοτόπουλο και ζαμπόν ανάμεσα. Σερβίρεται ζεστό.

Το κλαμπ σάντουιτς παρασκευάστηκε πρώτη φορά από έναν εύπορο άνδρα – μέλος μιας κλειστής λέσχης – ο οποίος στην προσπάθεια του να φτιάξει ένα πρόχειρο γεύμα, συνδύασε διάφορα υλικά τα οποία βρήκε στην κουζίνα του, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει το γνωστό σάντουιτς. Η δημιουργία του ήταν τόσο εύγευστη, ώστε να διαδώσει την συνταγή σε άλλα μέλη του κλαμπ, γεγονός το οποίο οδήγησε στη σταδιακή εξάπλωση της, ακόμη και πέραν της λέσχη.

Το 1899, το κλαμπ σάντουιτς εμφανίζεται στον κατάλογο του εστιατορίου του ατμόπλοιου Ρόουντ Αϊλαντ, στο οποίο διατίθονταν σε δύο εκδόσεις, στην “απλή” και σε εκείνη “με μπέικον”, έναντι 25 και 40 λεπτών του δολαρίου αντίστοιχα. Για να γίνει αντιληπτή η δυνατότητα αγοράς του εν λόγω σάντουιτς από τον μέσο Νεοϋορκέζο, αναφέρεται ενδεικτικά ότι το ημερομίσθιο την ίδια χρονική περίοδο κυμαινόταν μεταξύ 2 και 5 δολαρίων, και το κόστος αγοράς μιας τυπικής φραντζόλας ψωμί ανέρχονταν στα 4 λεπτά.

Επιλογές Club Sandwich

Πέραν της πλέον κλασικής συνταγής, το συγκεκριμένο πιάτο χαρακτηρίζεται από ελαστικότητα στην παρασκευή του και διατίθεται σε πληθώρα παραλλαγών, με τη συνταγή να προσαρμόζεται στις οποιεσδήποτε διατροφικές συνήθειες και προτιμήσεις, διατηρώντας ωστόσο τη δομή των διαδοχικών στρωμάτων. Μεταξύ άλλων, παρασκευάζονται κλαμπ σάντουιτς με διαφορετικά κρέατα στη θέση της γαλοπούλας ή του κοτόπουλου, με vegan εναλλακτικά κρέατος, παραλλαγές στα λαχανικά, θαλασσινά, διαφορετικά είδη ψωμιού, επιπρόσθετες σως, τυρί κ.ά.. Το σάντουιτς σερβίρεται, συνήθως, συνοδευόμενο από πατατάκια, τηγανιτές πατάτες ή σαλάτα λαχανικών.

Ποια είναι η διατροφική του αξία;

Αποτελεί ένα πλήρες γεύμα αφού περιέχει υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπαρά. Η αναλογία των υλικών βέβαια, του προσδίδει μεγαλύτερη αναλογία υδατανθράκων. Ανάλογα με τις επιλογές των υλικών που θα περιέχει, η διατροφική του αξία μπορεί να γίνει και πολύ αξιοσημείωτη.

Υγιεινή εκδοχή του κλαμπ…

Αν προτιμήσεις ψωμί ολικής με προζύμι, σίγουρα το γεύμα θα είναι πιο φιλικό στο μικροβίωμα του εντέρου και φυσικά καλύτερο για τον μεταβολισμό. Καλό θα είναι να προστεθούν τυριά που είναι φυσικά χαμηλά λιπαρά δηλαδή ανθότυρο, μυζήθρα, κατίκι Δομοκού. Αντί για αλλαντικό, που πρέπει όλοι να τα αποφεύγουμε, θα πρότεινα βρασμένο κοτόπουλο ή γαλοπούλα ή ψιλοκομμένο βραστό μοσχαράκι ή φιλετάκια ψαρονέφρι. Αντί για την κλασική μαγιονέζα, δοκίμασε να βάλεις αβοκάντο λιωμένο με λάιμ και μυρωδικά. Φυσικά, ροδέλα ντομάτας και μαρούλι σε διπλή δόση πρέπει να μπει ώστε να ενισχύσουμε με αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες. Αν αποφεύγεις το κρέας, δοκίμασε να φτιάξεις το κλαμπ σάντουιτς με τόνο ή γαρίδες. Και αν είσαι vegan, τότε βάλε διατροφική μαγιά και τόφου.

Επειδή η παράδοση θέλει γαρνιτούρα τσιπς ή τηγανιτές πατάτες, σου προτείνω τσιπς γλυκοπατάτας ή στικς καρότου που έχεις ψήσει με μέλι και μπαλσάμικο. Οι επιλογές είναι πολλές αν θέλεις να απολαύσεις ένα υγιεινό κλαμπ σάντουιτς. Σε αρκετά μαγαζιά υπάρχουν παραλλαγές του κλασικού κλαμπ. Αλλά και αν δεν υπάρχουν, μπορείτε πάντα να το ζητήσετε χωρίς μαγιονέζα, χωρίς μπέικον, με επιπλέον ντομάτα και μαρούλι και χωρίς ή έστω λιγότερες πατάτες.

Οφέλη και μειονεκτήματα

Ένα πιάτο που μας δίνει την δυνατότητα να επιλέξουμε τα υλικά του, σίγουρα έχει να μας δώσει και διατροφικά οφέλη. Επίσης, το club sandwich είναι μία εύκολη και θρεπτική επιλογή ακόμη και εκτός σπιτιού όταν περιέχει τα υγιεινά υλικά. Η διατροφική “παγίδα” είναι οι τηγανιτές πατάτες και τα τσιπς που πολλές φορές το συνοδεύουν.

Αν κάποιος επιθυμεί να χάσει βάρος, το συγκεκριμένο γεύμα δεν ενδείκνυται λόγω των πολλών θερμίδων που περιέχει. Ένα κλασικό κλαμπ σάντουιτς μαζί με τηγανιτές πατάτες φτάνει τις 1100 θερμίδες, με τις περισσότερες να προέρχονται από λιπαρά και υδατάνθρακες. Επομένως αντενδείκνυται σε υποθερμιδικές δίαιτες, σε διαβητικούς, καρδιοπαθείς και υπερτασικούς ανθρώπους. Όπως συμβαίνει με κάθε συνταγή και γεύμα, όλα επιτρέπονται σε μία ισορροπημένη διατροφή, τηρώντας πάντα το μέτρο.

Δεν απαγορεύεται φυσικά να απολαμβάνει κάποιος υπερθερμιδικά φαγητά, ο οποίος ακολουθεί μία υποθερμιδική διατροφή, αρκεί να μην συμβαίνει συχνά. Εξάλλου, οποιοσδήποτε ακολουθεί ένα διατροφικό πρόγραμμα, είναι πιθανό να μην καταφέρει να καταναλώσει ένα ολόκληρο club sandwich μαζί με τις πατάτες, λόγω του υψηλού κορεσμού που θα του προκαλέσει. Μία ωραία ιδέα επομένως είναι να μοιραζόμαστε τέτοια πλούσια σε θερμίδες πιάτα με την οικογένεια ή τους φίλους μας, ώστε και να γευόμαστε κάτι διαφορετικό αλλά και να μην επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με θερμίδες.

---

Η Αναστασία Κόκκαλη είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος

Σε συνεργασία με το medNutrition