Γεωπολιτικό πόκερ με τη Λευκωσία στη μέση…

Η Λευκωσία επιχειρεί να είναι μέρος της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας, που διαμορφώνεται, διατηρώντας γέφυρες με τους βασικούς παίκτες, παρακολουθώντας παράλληλα τις τουρκικές κινήσεις. Η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί ανοικτά κανάλια με κράτη της περιοχής και συζητά με τις Βρυξέλλες και εταίρους μας στην ΕΕ, καθώς και με τις ΗΠΑ, για τις γεωπολιτικές εξελίξεις.

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως με όλα τα κράτη της περιοχής υπάρχει συνεχής επικοινωνία και επαφές σε διάφορα επίπεδα κρατώντας «ζωντανή» την παρουσία της. Με Αίγυπτο, Ιορδανία, Ισραήλ, Παλαιστίνη, αλλά και ευρύτερα με Σαουδική Αραβία και Κατάρ, οι συνεννοήσεις είναι συνεχείς λόγω και των εξελίξεων.

Με τη Συρία έχει αποκατασταθεί επαφή και η κατάσταση ενόψει του γεγονότος ότι είναι περίπλοκη και ρευστή παρακολουθείται. Παρακολουθείται και ενόψει του γεγονότος ότι η Τουρκία όχι μόνο είναι παρούσα στρατιωτικά, αλλά ασκεί και επιρροή στο νέο καθεστώς. Αν και δεν είναι αυτή η επιρροή της Τουρκίας στο καθεστώς όσο παρουσιάζεται. Κρίνεται, ωστόσο, σημαντική η παρουσία της. Στην περίπτωση της Δαμασκού η κυπριακή πλευρά αξιοποιεί και τον παράγοντα ΕΕ.

Ευρωπαϊκή ασφάλεια και Τραμπ

Είναι σαφές πως με την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ και την αντιμετώπιση που τυγχάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν πυκνώσει οι φωνές για την αναδιαμόρφωση της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Γαλλία και Γερμανία, που θεωρούνται οι ισχυρότεροι πυλώνες αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες. Πόσο αυτό θα καταστεί εφικτό, ειδικά εάν κρατήσουν αποστάσεις από ΗΠΑ ενδεχομένως και ΝΑΤΟ, αυτό δεν μπορεί να αναφερθεί με βεβαιότητα αυτή τη στιγμή.

Στην εξίσωση των εξελίξεων αυτών θέλει να μπει και η Τουρκία, η οποία όπως συνηθίζει κρατά όλα τα σχοινιά. Ενόψει του γεγονότος ότι θέλει να καταστεί μεγάλη περιφερειακή δύναμη στέλνει προς κάθε κατεύθυνση το μήνυμα πως δεν μπορούν να υπάρξουν εξελίξεις χωρίς την παρουσία της.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, αναφερόμενος στις εντός της ΕΕ διεργασίες ανέφερε πως «αν πρόκειται να αναδιαμορφωθεί η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας, φυσικά αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς την Τουρκία. Δηλαδή, μια προσέγγιση αρχιτεκτονικής ασφάλειας που να αποκλείει μια στρατιωτική δύναμη όπως η Τουρκία δεν θα ήταν ρεαλιστική, και αυτό είναι ένα άλλο σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί».

Αν η τουρκική προσέγγιση είναι πως μέσα από την εμπλοκή της στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, εννοεί και μια συνεργασία και στα ενταξιακά και εναρμόνισής της με τους κανόνες λειτουργίας της Ένωσης, τότε τούτο προφανώς και θα βοηθούσε στο Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά. Αυτά που ανέφερε ο Φιντάν είναι, ωστόσο, τα ίδια όσα υποστηρίζει η Άγκυρα και για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην κυπριακή ΑΟΖ. Ότι «τίποτε δεν μπορεί να γίνει χωρίς της Τουρκία», καθώς ζητά μερίδιο και κυριαρχία. Κάπως έτσι φαίνεται να προσεγγίζει και τα θέματα της ασφάλειας.

Είναι προφανές πως η Τουρκία, διαθέτοντας τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ, θέλει να αναδειχθεί σε σημαντικότερη δύναμη στην περιοχή και στέλνει προειδοποιητικές «βολές». Υπερτονίζει το γεγονός τούτο, ώστε να έχει θέση στο βάθρο των πρωταγωνιστών. Βεβαίως δεν «παίζει» μόνη της, υπάρχουν κι άλλες δυνάμεις που επιδιώκουν ρόλο.

Είναι δε σαφές πως οι κινήσεις της στο κουρδικό με τη γνωστή δήλωση Οτσαλάν για κατάθεση των όπλων δεν θα είναι ένα εύκολο εγχείρημα. Η κατάθεση των όπλων για να γίνει πρέπει να αρθούν και οι λόγοι που οδήγησαν στον ένοπλο αγώνα. Περαιτέρω, πρέπει να ξεκαθαρίσει και το τι θα γίνει με την ανακήρυξη κουρδικού κράτους. Και κατά πόσο θα εισακουστεί από όλους τους Κούρδους ο Οτσαλαν. Ο δρόμος, συνεπώς είναι μακρύς και γεμάτος ναρκοπέδια ( θεωρητικά και πραγματικά).

Λευκωσία και ΗΠΑ

Η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει, όπως και πριν την εκλογή Τραμπ τις επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε διάφορα επίπεδα. Στην Ουάσινγκτον αντιλαμβάνονται, σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας, ότι η Κύπρος έχει ρόλο στην περιοχή και οι σχεδιασμοί που είχαν συμφωνηθεί προχωρούν κανονικά.

Παρά τα όσα λέγονται, στρατηγικά οι ΗΠΑ και λόγω προφανώς και του Ισραήλ, έχουν αναβαθμισμένο ενδιαφέρον για την περιοχή και εστιάζουν τούτο στα όσα συμβαίνουν στη Γάζα (με τον τρόπο που αντιμετωπίζουν το ζήτημα τούτο και τις ακραίες δηλώσεις Τραμπ) αλλά και στη Συρία.

Για τους Αμερικανούς η προσέγγιση αφορά τον έλεγχο της χώρας αυτής. Αν και η κατάσταση είναι ρευστή προφανώς δεν θέλουν να ελέγχεται από τρίτους, τους οποίους δεν ελέγχουν οι ίδιοι, όπως στο παρελθόν ( Ιράν, Ρωσία, Τουρκία). Όλα, βέβαια, εξαρτώντας στο τέλος από τη στάση που θα τηρήσει ο Πρόεδρος Τραμπ.

Η Λευκωσία κινείται συνεχώς, μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων της, αλλά όπως συναφώς προκύπτει είναι παρούσα στις εξελίξεις, γεγονός που τούτο, όπως αναφέρεται αρμοδίως, έχει αποτελέσματα.