“Πέρα Από τη Θάλασσα”: Μια ταινία για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια
13/05/2025
Αναρωτιέμαι συχνά πως εάν πρέπει να φτάσουμε αισίως στην έβδομη δεκαετία τής γήινης ζωής μας για να μπορούμε να είμαστε έτοιμοι να αποθησαυρίσουμε τη συσσωρευμένη εμπειρία, τότε η Τέχνη, και δη η αφηγηματική, είναι απολύτως απαραίτητη, ικανή τε και αναγκαία συνθήκη μεταλαμπαδεύσεως διαμεσολαβημένων γνώσεων που δεν προλάβαμε ακόμη (ή δεν θα προλάβουμε ποτέ) να αποκτήσουμε ατομικώς.
Η Συλλογική Συνειδητότητα είναι μια λίμνη σαν την Μεσόγειο με πολλά ρυάκια που συμβάλλουν στην ανανέωσή της. Η κάθε πλευρά, το κάθε υδάτινο ρεύμα προσκομίζει φερτά υλικά που εμπλουτίζουν τον υδροφόρο ορίζοντα τής Ανθρωπότητας. Έτσι και σε αυτή την αγαπησιάρικη αλλά σκληρή ταινία ”Πέρα Από Τη Θάλασσα” θέματα ωριμότητας τίθενται επί τάπητος.
Η διαπολιτισμική επικοινωνία δεν είναι καινούργια αλλά πανάρχαια υπόθεση από την εποχή των περίφημων αλλά μυστηριωδών Πελασγών. Πάντα οι ανθρώπινοι πληθυσμοί, αλλά και τα αποδημητικά πτηνά, κινούνται βάσει τής φροϋδικής “αρχής τής ηδονής” που καθιστά τα ζωντανά όντα χαρούμενα και ευδιάθετα. Αυτό απέχει σημαντικά και από την “ευτυχία” και από την “ευδαιμονία”, αλλά μπορεί συγκριτικά (και μόνον) να εκτιμηθεί επαρκώς, αν όχι και δεόντως.
Σε καμία περίπτωση δεν ανευρίσκεται το παγκόσμιο εφηβικό όραμα τής παραδείσιας ευδαιμονίας, μήτε η ώριμη νοσταλγία για την καβαφική Ιθάκη την εν ουρανοίς τελικά… Στο Επέκεινα μετατίθεται η διαρκής νοσταλγία μας για την αρχετυπική Εδέμ. Μέχρι τότε κινούμαστε σαν νυχτοπεταλούδες προς όποιον γλόμπο λάμπει.
Κι αυτό είναι το κωμικοτραγικό στοιχείο που αναδεικνύει αυτή η καλογυρισμένη, συγκινητική (αλλά όχι και μελοδραματική) ταινία ”Πέρα από τη Θάλασσα”, που έρχεται να ταράξει τα νερά τής καθησυχασμένης παραισθητικής εν τέλει επαπειλούμενης καταναλωτικής αφθονίας μας.
Η γη τρέμει, το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο της εξασθενεί και μετατοπίζεται δραματικά, τα όντα πιάνονται απ’ όπου βρουν (από τα ίδια τα μαλλιά τους – σαν τους πνιγμένους – ή από το επιπλέον κορμί τού διπλανού τους… κι αυτό το βαφτίζουν αγάπη). Σαν λυσσασμένα ποντίκια σε ένα πλοίο που γέρνει προσπαθούμε (οι νοήμονες, οι συνειδητοί) να μην βλάψουμε τον πλησίον και να ελέγχουμε διαρκώς τον εαυτό μας… Μέχρις εκεί. Και πολύ είναι. Πολυτέλεια μεγάλη.
Εξαιρετικές ερμηνείες, πειστικά σκηνικά, υπέροχα εξωτερικά γυρίσματα. Δύο πολιτισμοί από τις δύο πλευρές μιας θάλασσας που μοιάζουν τόσο μακρινές, απέχουν όμως όσο ένα ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων. Δείτε την, ειδικά εάν έχετε εφήβους στην ευρύτερη οικογένεια.
Τα λάθη πληρώνονται. Κάποιες φορές αναπότρεπτα… Ειδικά σε θέματα επιπόλαιας τεκνοποιίας ή άνευ προφυλάξεων συνευρέσεως… Ο ρεαλισμός στα καλύτερά του, μακριά από τους σκοπέλους τής ηθογραφίας και τού εύκολου μελό. Κρατημένη συγκίνηση.
Πέρα Από τη Θάλασσα
(La Mer au Loin / Across the Sea), 2024
Έγχρωμη, Διάρκεια: 112′, Δραματική, Γαλλομαροκινή
Στη Μασσαλία του 1990, ο παράνομος Μαροκινός μετανάστης Νουρ προσπαθεί να επιβιώσει με μικροαπάτες. Ο αστυνόμος Σερζ Σπιαγκερί τον συλλαμβάνει δυο φορές, αλλά αντί να τον απελάσει, παραδόξως, του δίνει άλλη μία ευκαιρία.
Σκηνοθεσία: Σαΐντ Χαμίς
Με τους: Αγιούμπ Γκρετά, Γκρεγκουάρ Κολέν, Ανά Μουγκλαλίς