Διαβάζοντας πίσω από τις γραμμές τους Τραμπ και Πούτιν

Με τη φράση «πρώτα απ’ όλα, εξέφρασα την ευγνωμοσύνη μου στον Πρόεδρο των ΗΠΑ», ο Πούτιν φαίνεται διατεθειμένος να δώσει στον Τραμπ την ειρηνευτική συμφωνία που έχει ζητήσει, και την οποία επιθυμεί να ανακοινώσει θριαμβευτικά σε μια συνάντηση κορυφής. Όποιες παραχωρήσεις κι αν γίνουν, θα γίνουν μόνο από τον ίδιο το Πούτιν και μόνο προς στον Τραμπ. Ο βοηθός του, Ουσακόφ, που μίλησε στους δημοσιογράφους μετά τη λήξη της συνομιλίας, τόνισε: «Τραμπ και Πούτιν τάσσονται υπέρ της προσωπικής συνάντησης και θα αναθέσουν στις ομάδες τους να εργαστούν για την προετοιμασία της», υπονοώντας ότι πρέπει πρώτα να ξεπεραστούν κάποια προβλήματα.

Ο Τραμπ έγραψε ότι, «Ρωσία και Ουκρανία θα αρχίσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και, το σημαντικότερο, για τερματισμό του πολέμου», που σημαίνει: πρώτα διαπραγμάτευση για τερματισμό του πολέμου, μετά εκεχειρία. Αυτό ακριβώς εννοεί και ο Πούτιν με τη παράλληλη δήλωση του «πιθανή προσωρινή κατάπαυση του πυρός, εφόσον επιτευχθούν οι αναγκαίες συμφωνίες». Σημειώνεται ότι μετά τη συνομιλία ο Τραμπ σταμάτησε να μιλάει για τη προτεραιότητα της ανακωχής.

Λέγοντας ο Πούτιν «να προσδιορίσουμε τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για την επίτευξη της ειρήνης» πιθανότατα αναφέρεται στη σύσταση που έκανε στον Τραμπ να σταματήσει τον Κέλογκ και τους Ευρωπαίους να ενθαρρύνουν το Ζελένσκι, και στο ιδιαίτερα αρνητικό σχόλιο που λέγεται ότι έκανε για τον ρόλο του Στάρμερ. Σαφής ένδειξη της αντίδρασης του Τραμπ είναι το ότι πρότεινε λίστα διαπραγματευτών από την οποία απέκλεισε το Βρετανό πρωθυπουργό, όπως και το Πολωνό πρωθυπουργό, τις θέσεις των οποίων, σύμφωνα με την ανάρτηση του, παίρνουν «η Τζιόρτζια Μελόνι της Ιταλίας και ο Αλεξάντρ Σταμπ της Φινλανδίας».

Ο Τραμπ πρόσθεσε, «το Βατικανό, που εκπροσωπείται από τον Πάπα, δήλωσε ότι θα ενδιαφερόταν πολύ να φιλοξενήσει τις διαπραγματεύσεις», μάλλον μη γνωρίζοντας τη προηγούμενη διένεξη μεταξύ Βατικανού και Πατριαρχείου Μόσχας το 2022: Ο Πάπας Φραγκίσκος έκανε δηλώσεις αποκαλώντας τον Πατριάρχη Κύριλλο “παπαδοπαίδι του Πούτιν” και “κληρικό του κράτους,” ξεχνώντας βέβαια ότι ο ίδιος είναι επικεφαλής του κράτους του Βατικανoύ, με δική του τράπεζα και άλλες υπηρεσίες (την ίδια εποχή, το Κρεμλίνο αρνήθηκε αίτημα του Πάπα να συναντηθεί με τον Πούτιν).

Τί δείχνουν τα λόγια Τραμπ-Πούτιν

Η φράση του Πούτιν «σύνταξη μνημονίου σχετικά με πιθανή μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία» παραπέμπει στο Ρωσικό σχεδίου συμφώνου του Δεκεμβρίου 2021, το οποίο ο Μπάϊντεν είχε απορρίψει κατηγορηματικά, αλλά το οποίο ο Πούτιν σκέπτεται να επαναφέρει.  Το σύμφωνο περιλάμβανε την διακοπή της νατοϊκής επέκτασης προς ανατολάς, την αποτροπή περαιτέρω στρατιωτικής δραστηριότητας στην Ανατολική Ευρώπη και την Ουκρανία και την αναστολή της ανάπτυξης νατοϊκών στρατευμάτων και όπλων.

Με τη λιτή δήλωση του, «ο Πρόεδρος των ΗΠΑ μοιράστηκε τη θέση του σχετικά με την παύση των εχθροπραξιών και τις προοπτικές για κατάπαυση πυρός», ο Πούτιν αφήνει να εννοηθεί ότι δεν συμφώνησε με τις προτάσεις του Τραμπ σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών, τις παραδόσεις όπλων και τις ουκρανικές εκλογές. Οι θέσεις του Πούτιν δείχνουν ότι σταδιακά έρχεται πιο κοντά στο Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας.

Είναι ενδεικτικό ότι στη συνεδρίαση του Κρεμλίνου στις 14 Μαΐου 2025 ελήφθησαν κρίσιμες αποφάσεις από κοινού με ανώτατους στρατιωτικούς και τους αρχηγούς των μυστικών υπηρεσιών. Μια από τις αποφάσεις ήταν να συμμετάσχει ο Ναύαρχος Ιγκόρ Κοστιούκοφ της GRU (Υπηρεσία Πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου) και ο Στρατηγός Αλεξάντερ Φόμιν (Υφυπουργός Άμυνας) στις διαπραγματεύσεις της 16 Μαΐου στην Κωνσταντινούπολη, αντί των πολιτικών προσώπων (π.χ., ολιγάρχης Ρόμαν Αμπράμοβιτς), όπως είχε γίνει στην ανάλογη συνάντηση το Μάρτιο του 2022 με αρνητικά αποτελέσματα.

Η πρόταση 22 σημείων

Η διαπίστωση του Τραμπ «διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο μερών είναι ο μόνος τρόπος, επειδή μόνο αυτά γνωρίζουν λεπτομέρειες που κανείς άλλος δεν μπορεί να γνωρίζει» ουσιαστικά ισοδυναμεί με απόρριψη της “πρότασης 22 σημείων” του δικού του διαπραγματευτή Κέλογκ που συμφωνήθηκε με Ουκρανία και Ευρωπαίους στο Λονδίνο στις 23 Απριλίου, και υποστηρίχθηκε έντονα από το γεράκι της Ουάσιγκτον και ακραία ρωσοφοβικό γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ.

Η φράση του Πούτιν, «εξάλειψη των βαθύτερων αιτιών της κρίσης είναι αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο», επίσης παραπέμπει στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας και στο σύμφωνο αμοιβαίας ασφάλειας του Δεκεμβρίου 2021, καθώς και στους δύο δηλωμένους στόχους της Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης -αποστρατιωτικοποίηση και αποναζιστικοποίηση.

Η αναφορά του Πούτιν στο «πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε συνολικά στο σωστό δρόμο» είναι ένας διπλωματικός τρόπος για να πει ότι υπάρχουν ακόμη εμπόδια. Για παράδειγμα, η μη δέσμευση του Τραμπ να διακόψει προσωρινά ή να τερματίσει τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία (συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών όπλων που αποστέλλονται μέσω Ισραήλ, Γερμανίας και Πολωνίας).

Το ότι και οι δύο Πρόεδροι συμφώνησαν στη συνέχιση των απευθείας ειρηνευτικών συνομιλιών Ρωσίας-Ουκρανίας είναι σημαντικό επίτευγμα για τη Ρωσία και ήττα της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων, οι οποίοι δεν έκρυψαν την οργή τους. Στο παρελθόν κάθε φορά που με πρωτοβουλία του Ζελένσκι και των Ευρωπαίων συμμάχων του ετίθετο θέμα ειρηνευτικών συνομιλιών, ήταν πάντα στα πλαίσια μιας συγκέντρωσης χωρών που επηρεάζονταν από ΗΠΑ και Ευρώπη, για να καταδικάσουν τη Ρωσία, η οποία, βέβαια, δεν προσκαλείτο.

Η φράση του Τραμπ, «Η Ρωσία θέλει να κάνει μεγάλης κλίμακας ΕΜΠΟΡΙΟ με τις ΗΠΑ όταν τελειώσει αυτό το καταστροφικό λουτρό αίματος, και συμφωνώ», σημαίνει ότι και οι δύο Πρόεδροι επικρότησαν τη σύναψη επιχειρηματικών συμφωνιών, όπως συζήτησε ο Γουίτκοφ με τον Ντμίτριεφ σε συνάντηση τους τον Απρίλιο 2025 στην Ουάσιγκτον.

Τί κατανοούν οι Ρώσοι 

Ο Ουσακόφ σημείωσε για τον Τραμπ: «βλέπει τη Ρωσία ως έναν από τους σημαντικότερους εταίρους της Αμερικής σε εμπορικά και οικονομικά θέματα». Επειδή το οικονομικό κέρδος κυριαρχεί στο τρόπο σκέψης του Τραμπ, θα είχαμε μια σαφέστερη εικόνα των προθέσεων του αν γνωρίζαμε την απάντηση στο ερώτημα: Ο απώτερος στόχος της συνομιλίας του Τραμπ με τον Πούτιν ήταν να μειώσει το κόστος του Ουκρανικού πολέμου για την Αμερικανική οικονομία ή να την πλουτίσει μεταφέροντας το κόστος του πολέμου στους Ευρωπαίους που θα κάνουν μεγάλες παραγγελίες όπλων στις ΗΠΑ;

O Πούτιν κατανοεί ότι ο Τραμπ σκόπιμα έχει άτομα με αντικρουόμενες απόψεις στο άμεσο περιβάλλον του –είναι η καλύτερη πολιτική ενάντια στους εχθρούς του γιατί τους εμποδίζει να σχηματίζουν ενιαίο μέτωπο εναντίον του. Ωστόσο, γνωρίζει επίσης ότι στις κρίσιμες στιγμές πρέπει κάποιος να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει.

Για αυτό, πρότεινε στον Τραμπ να επιλέξει μεταξύ των προσωπικών συμβούλων του, διαπραγματευτών Γουίτκοφ και Κέλογκ, μεταξύ του Προέδρου Ζελένσκι και ενός εκλεγμένου διαδόχου του, και, σε τελική ανάλυση, μεταξύ ΗΠΑ και “ΑΓΓΟΠ” (Αγγλίας-Γαλλίας-Γερμανίας-Ουκρανίας-Πολωνίας). Συμπερασματικά, στην άνω των δύο ωρών συνομιλία τους και οι δύο ηγέτες έδειξαν κατανόηση, αντάλλαξαν φιλοφρονήσεις και, βέβαια, έδωσαν αμοιβαίες υποσχέσεις. Όμως, στη πολιτική δεν υπάρχει τίποτε πιο ασήμαντο από μια υπόσχεση.