Μεγαλώνει το οικονομικό χάσμα μεταξύ Ελλάδας και ΕΕ

Τον επονείδιστο αρνητικό χαρακτηρισμό «μαύρο πρόβατο» για την Ελλάδα, που χρησιμοποιούσαν επί σαράντα χρόνια οι ευρωσκεπτικιστές και που συμπληρώθηκε με άλλες εκφράσεις από την ελληνική κλασική… Γραμματεία, όπως «Αχίλλειος Πτέρνα της Ευρωζώνης» και «Δούρειος Ίππος της Ευρωζώνης» στις αρχές του 2008, όταν τα πρόδρομα σημάδια της οικονομικής κρίσης γίνονταν ολοένα και πιο έντονα και στη χώρα μας και η ελληνική οικονομία βρέθηκε ξανά  στο μάτι του κυκλώνα μερίδας ξένου Τύπου, κυρίως βρετανικού και γερμανικού, μού θύμισαν οι διαπιστώσεις, οι παρατηρήσεις και οι συστάσεις του αντιπρόεδρου της Κομισιόν και επιτρόπου Οικονομίας Βάλντις Ντομπρόβσκις, με τις οποίες συνόδευσε την έγκριση  του «Μεσοπρόθεσμου Διαρθρωτικού και Δημοσιονομικού Σχεδίου 2025-2028».

Επίσης, μού θύμισαν την επιστολή με δραματικό περιεχόμενο  που έστειλε στις 19 Μαρτίου 1990 στον τότε, αθώο του αίματος, πρωθυπουργό Ξενοφώντα Ζολώτα ο τότε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου Ζακ Ντελόρ  ε έμμεση προειδοποίηση  για έξοδο της Ελλάδος από την ΕΟΚ και δραματική έκκληση, για να μη συμβεί αυτό,  για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων!

Πάντως, με έκπληξη  διαπίστωσα ότι ενώ τέτοιες σκληρές διαπιστώσεις και συστάσεις  αξιωματούχων  της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκαλούσαν  στο παρελθόν έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και, φυσικά, του Τύπου, οι προειδοποιήσεις του Βάλντις Ντομπρόβσκις ελάχιστα σχολιάστηκαν! Την ίδια σχεδόν υποδοχή είχε και η καθιερωμένη, άρτια, όπως πάντα,  ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ, που δόθηκε στη δημοσιότητα τις ίδιες ημέρες  και αποτελεί, ως συνήθως, «όαση» ενημέρωσης». Τέτοιες εκθέσεις ή αναλύσεις, όπως και του ιστορικού «Οικονομικού Ταχυδρόμου,  σε προηγούμενες εποχές προκαλούσαν  έντονες πολιτικές αντιδράσεις που έφταναν μέχρι την κατάθεση επίκαιρων ερωτήσεων στη Βουλή ή συζητήσεις στη Βουλή.

Σημειώνεται ότι τα συμπεράσματα και τα στοιχεία της Eurostat κι άλλης πλούσιας  βιβλιογραφία που περιέχει η παραπάνω Έκθεση, επιβεβαιώνουν  πλήρως  και τη σχετική με πλήθουσα από στοιχεία (πίνακες) αρθρογραφία και του SLpress (βλέπε αναλύσεις με τίτλους «Το θετικό αφήγημα Μητσοτάκη και η θλιβερή σύγκριση της Ελλάδος με την ΕΕ» (2 Απριλίου 2025) και «Γέμισαν τα δημόσια ταμεία, πάτωσαν οι κοινωνικοί δείκτες» με έναν πανοραμικό πίνακα για το κοινωνικό  χάσμα Ελλάδος και Ευρωζώνης (26 Απριλίου 2025).

Στην εκπόνηση της Έκθεσης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η οποία  επικεντρώνεται στις εξελίξεις κυρίως του 2024, αλλά και σε ορισμένες άλλες συγκεκριμένες περιόδους, συμμετείχαν, εκτός από  τον επιστημονικό  διευθυντή  του Ινστιτούτου Εργασίας Γιώργο Αργείτη, ο οποίος είχε τον συντονισμό, την επιμέλεια και την ευθύνη, και οι επιστήμονες Π. Γεωργιάδου, Ν. Κορατζάνης, Σ. Μιχοπούλου, Δ. Παιταρίδης και Χ. Πιέρρος. Τα σημαντικότερα συμπεράσματα  της έκθεσης παρατίθενται στο παρατιθέμενο πίνακα – πλαίσιο.

Οι σκληρές διαπιστώσεις του επιτρόπου Οικονομίας της ΕΕ

Παραθέτω εν συντομία μερικές από  τις εκκωφαντικές εις ώτα μη ακουόντων διαπιστώσεις και συστάσεις του παραπάνω αξιωματούχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

• Η Ελλάδα είναι  μία από τις τρεις χώρες που έχουν δείξει ανεπαρκή πρόοδο στην κοινωνική σύγκλιση (μαζί με τη Ρουμανία και την Ιταλία).
• Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας παραμένει πολύ χαμηλή, με αποτέλεσμα το χάσμα μεταξύ των φύλων στην απασχόληση να είναι διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ!
• Η Ελλάδα έχει σημαντικό ποσοστό νέων που δεν απασχολούνται, δεν σπουδάζουν και δεν παρακολουθούν κατάρτιση (14,2%)! Δεν κάνουν, δηλαδή, τίποτε!
• Υψηλό ποσοστό του πληθυσμού εξακολουθεί να διατρέχει κίνδυνο φτώχειας (η Ελλάδα είναι τρίτη από το τέλος στην ΕΕ, με τα υψηλότερα ποσοστά μετά τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία)!
• Είναι αναποτελεσματικές οι κοινωνικές μεταβιβάσεις (πολυώνυμα προνοιακά επιδόματα), καθώς μειώνουν τη φτώχεια  κατά ποσοστιαίες μονάδες  πολύ χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ, με σημαντική μάλιστα υποχώρηση τα τελευταία χρόνια!
• Ένας στους πέντε Έλληνες έχει Ανεκπλήρωτες ανάγκες ιατρικής περίθαλψης: Η Ελλάς βρίσκεται στη χειρότερη θέση μετά την Εσθονία ως προς τα άτομα που δεν μπόρεσαν να έχουν ιατρική φροντίδα που χρειάζονταν – κυρίως λόγω κόστους!
• Είναι χαμηλή η παροχή μακροχρόνιας φροντίδας.
• Η Ελλάδα έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά δημόσιων δαπανών στο σύνολο των δαπανών υγείας!
• Χλεύη της κατ΄ευφημισμόν «δωρεάν υγείας»:  Η Ελλάδα έχει  από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιωτικών πληρωμών για δαπάνες υγείας (33,5%, ποσοστό υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ)!
• Υψηλό κόστος στέγασης. Δηλαδή ο Έλληνας πληρώνει πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για ενοίκιο/ στεγαστικό δάνειο και πάγιους λογαριασμούς. Μάλιστα τα φτωχά νοικοκυριά διαθέτουν κατά μέσο όρο το 62,4% του διαθέσιμου εισοδήματος για δαπάνες στέγασης!
• Υψηλά ποσοστά υλικής και κοινωνικής  υστέρησης (το 14% του πληθυσμού στερείται τουλάχιστον 7 από τα 13 βασικά αγαθά και υπηρεσίες).
• Πάνω από οχτώ στα δέκα φτωχά νοικοκυριά (81,9%) και πάνω από ένα στα τρία μη φτωχά (34,6%), δυσκολεύεται να ανταποκριθεί οικονομικά και να καλύψει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους περίπου 480 ευρώ!
• Η στεγαστική κρίση επιδεινώνεται από τις καθυστερήσεις στους πλειστηριασμούς κατοικιών με κόκκινα δάνεια, καθώς πολλά κενά διαμερίσματα παραμένουν «δεσμευμένα»!

Η Ελλάδα δέχεται… συστάσεις

Αλλά, ο επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ προχωρεί και σε πολλές συστάσεις, από τις παραθέτω τις ακόλουθες (λόγω έλλειψης χώρου):

• Υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής στέγασης με χαρτογράφηση του διαθέσιμου στεγαστικού αποθέματος και των αναγκών.
• Ταχύτερες μεταρρυθμίσεις (έχει μαλλιάσει η γλώσσα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των διεθνών οργανισμών επί …πενήντα χρόνια…).
• Ενθάρρυνση πιο ευέλικτων μορφών εργασίας για την αύξησης της απασχόλησης για νέους, γυναίκες και ευάλωτες ομάδες (στη χώρα μας η λέξη ευελιξία σημαίνει … ακαμψία!!!)
• Αύξηση των υπηρεσιών φροντίδας παιδιών και βελτίωση των υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας, για να «απελευθερωθεί» εργατικό δυναμικό, κυρίως γένους θηλυκού, που δεν δουλεύει γιατί έχει αναλάβει τον ρόλο της «βοήθειας στο σπίτι».