ΗΠΑ για Άπω Ανατολή: Είμαστε εδώ για να μείνουμε!

Τον Μάιο, σε ομιλία του στο Σανγκρί Λα Φόρουμ της Σιγκαπούρης, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Χέγκσεθ, παρουσίασε ένα όραμα για το μέλλον της Άπω Ανατολής, που δυνητικά περιλαμβάνει το ίδιο είδος στρατιωτικών επεμβάσεων και αντιπαραθέσεων, που τις τελευταίες δύο δεκαετίες μετέτρεψαν την Ευρώπη, Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή σε πεδία μαχών.

Ο Χέγκσεθ συνέδεσε την ομιλία του στη Σιγκαπούρη με την ομιλία του στις Βρυξέλλες το Φεβρουάριο, όταν έδωσε οδηγίες στους Ευρωπαίους να αυξήσουν δραστικά τα εξοπλιστικά κονδύλια τους και να συντηρήσουν τη Ρωσο-Ουκρανική σύγκρουση, ενώ οι ΗΠΑ θα ασχολούνταν με την Κίνα. Επισήμανε στους παριστάμενους Ασιάτες ηγέτες ότι «καθώς μετατοπίζουμε την εστίαση μας απ’ την Ευρώπη στον Ινδο-Ειρηνικό, και καθώς η Ευρώπη επιταχύνει τα αμυντικά της σχέδια και αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις ασφάλειας της, ο Πρόεδρος Τραμπ υπολογίζει σε σας για να πραγματοποιήσει τα σχέδια του στην Ασία».

Συνέχισε με απειλές κατά της Κίνας, αν αμφισβητήσει την Αμερικανική ηγεμονία στη γειτονιά της: «Θα δημιουργήσουμε δυσκολίες και επιπλοκές στη Κίνα, σε περίπτωση που θελήσει να ανατρέψει το status quo. Δεν θα διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε την αμερικανική πολεμική μηχανή γρήγορα και αποφασιστικά».

Ο Χέγκσεθ ανάφερε πολλά νέα παραδείγματα στρατιωτικής συνεργασίας των ΗΠΑ στη περιοχή: «Δημιουργούμε τις πιο προηγμένες Αμερικανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στις Φιλιππίνες και αναπτύσσουμε το κινητό αντιπλοϊκό πυραυλικό σύστημα NMESIS του 3ου Παράκτιου Συντάγματος Πεζοναυτών –ενός από τους πιο ικανούς και φονικούς σχηματισμούς του αμερικανικού στρατού. Αναβαθμίζουμε το αρχηγείο των Αμερικανικών Δυνάμεων στην Ιαπωνία. Διοργανώνουμε ασκήσεις TALISMAN SABRE με την Αυστραλία και COBRA GOLD με τη Ταϊλάνδη. Βελτιώνουμε τη περιφερειακή πυραυλική άμυνα στον Ινδο-Ειρηνικό. Σχεδιάζουμε πυραυλικό σύστημα μεσαίας εμβέλειας στην Αυστραλία. Επεκτείνουμε την εταιρική σχέση ασφαλείας με την Ινδία με στρατιωτικές ασκήσεις και τελευταίας τεχνολογίας αυτόνομα συστήματα».

Πρόκληση κρίσεων

Το 1972, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι τους συνυπέγραψαν τη “Πολιτική της Μιας Κίνας“. Στην ιστοσελίδα του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών αναγράφεται ξεκάθαρα: «Δεν υποστηρίζουμε την ανεξαρτησία της Ταϊβάν». Την ίδια χρονιά: «Η Αυστραλία αναγνώρισε την κυβέρνηση του Πεκίνου ως μοναδική νόμιμη κυβέρνηση της Κίνας και αναγνώρισε ότι η Ταϊβάν ήταν επαρχία της Κίνας». Σύμφωνα με το ψήφισμα 2758 του ΟΗΕ, «η κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας αναγνωρίζεται ως η μόνη επίσημη κυβέρνηση ολόκληρης της Κίνας, συμπεριλαμβανομένης της Ταϊβάν».

Έκτοτε, η Ουάσιγκτον υπονομεύει τη συμφωνία της με το Πεκίνο και περιφρονεί τις αποφάσεις του ΟΗΕ, έχοντας αναπτύξει πυραύλους στη Ταϊβάν που στοχεύουν πόλεις της ηπειρωτικής Κίνας, στην οποία, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ανήκει διοικητικά η Ταϊβάν. Το 2022, ο Μπάϊντεν προκάλεσε διπλωματική κρίση με το Πεκίνο στέλνοντας τη πρόεδρο της Βουλής, Πελόζι, σε επίσημη επίσκεψη στην Ταΐπέι. Εφαρμόζοντας πιστά την πολιτική του κατεστημένου της Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε η κυβέρνηση Μπάϊντεν.

Ο Χέγκσεθ παρουσίασε την Αμερικανική πολιτική σαν παράδειγμα προς μίμηση: «Οι ΗΠΑ ασφαλίζουν την αυλή τους παίρνοντας πίσω τη Διώρυγα του Παναμά», αδιαφορώντας για το ότι, όπως αναγράφεται στην ιστοσελίδα του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, όταν οι ΗΠΑ κατασκεύασαν τη διώρυγα πριν από 100 χρόνια, έκαναν συμφωνία με την κυβέρνηση του Παναμά ότι «η διώρυγα θα παραδιδόταν στον Παναμά στις 31 Δεκεμβρίου 1999», στον οποίο και έκτοτε ανήκει.

Ο Χέγκσεθ θεωρεί «κακόβουλη κινεζική επιρροή στην αυλή των ΗΠΑ» τα δύο λιμάνια κοντά στη διώρυγα, που εξυπηρετούν τις Κινεζικές ναυτιλιακές μεταφορές. Ακόμη ένα παράδειγμα υποκρισίας, αφού η Διώρυγα του Παναμά απέχει περίπου 1.700 χιλιόμετρα από το πλησιέστερο σημείο των ΗΠΑ, ενώ Ταϊβάν, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Φιλιππίνες (χώρες με συνεχώς αυξανόμενο Αμερικανικό στρατιωτικό αποτύπωμα) είναι πολλές φορές πιο κοντά στην Κίνα.

Όπλα, αντί για βούτυρο

Το μήνυμα της ομιλίας Χέγκσεθ είναι ότι οι ΗΠΑ στρέφουν τη προσοχή τους στην Άπω Ανατολή, που είχαν παραμελήσει τον 21ο αιώνα, καθώς ήταν απασχολημένες σε πολεμικές συρράξεις στην Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή και Ευρασία. Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια περίοδο τα ασιατικά κράτη ανέβαιναν οικονομικά, το επίπεδο διαβίωσης τους βελτιωνόταν, και απολάμβαναν σχετική ειρήνη και σταθερότητα.

Ο Χέγκσεθ πίεσε τα κράτη του Ινδο-Ειρηνικού να επιλέξουν την “αμυντική συνεργασία με τις ΗΠΑ”, αντί της “οικονομικής συνεργασίας με την Κίνα που εμβαθύνει την κακοήθη επιρροή της”. Επέμεινε ότι τα ασιατικά κράτη “οφείλουν να πράξουν το καθήκον τους στην άμυνα”, μεταξύ άλλων με την εκτροπή δημόσιων πόρων για αγορά αμερικανικών όπλων, συντήρηση στρατιωτικού εξοπλισμού και ναυτικών σκαφών και εκπαίδευση στρατευμάτων: «Η στρατιωτική αποτροπή δεν είναι μια φθηνή υπόθεση. Όταν οι χώρες της Ευρώπης δεσμεύονται να δαπανήσουν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, δεν έχει νόημα οι σύμμαχοι μας στην Ασία να ξοδεύουν λιγότερα για την άμυνα τους. Οι αμυντικές σας δαπάνες πρέπει να αυξηθούν σημαντικά σε ανταπόκριση των σημερινών κινδύνων».

Ουσιαστικά ο Χέγκσεθ ζήτησε από τους Ασιάτες ηγέτες να αγνοήσουν τα συμφέροντα των κρατών τους, μιας και η Κίνα είναι ο νούμερο ένα εμπορικός εταίρος των περισσότερων κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η Κίνα προσφέρει στις ασιατικές χώρες ευκαιρίες, που η Δύση δεν μπορεί να προσφέρει, όπως η συνεργασία στην κατασκευή σύγχρονων υποδομών, που εκτείνονται σε ολόκληρη την περιοχή (σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας, λιμάνια και αεροδρόμια, σταθμούς παραγωγής ενέργειας), καθώς και η προμήθεια φθηνότερου στρατιωτικού εξοπλισμού, χωρίς τις διαπλεκόμενες στρατιωτικές συμμαχίες, που αναγκαστικά συνοδεύουν την αγορά αμερικανικού στρατιωτικού υλικού.

Από την άλλη πλευρά, οι αρνητικές επιπτώσεις των σαρωτικών δασμών των ΗΠΑ βρέθηκαν στο επίκεντρο πολλών επικρίσεων. Ο Ταν Σι Σενγκ της Σχολής Διεθνών Σπουδών Ρατζαρατνάμ (RSIS) έγραψε με πικρή ειρωνεία: «Οι διαβεβαιώσεις του Τραμπ γίνονται καλύτερα κατανοητές ως συμφωνίες σάρκας». Ο Γουίλιαμ Τσουνγκ του Ινστιτούτου Νοτιοανατολικής Ασίας (ISEAS), σημείωσε: «Ό,τι και να λέει ο Χέγκσεθ για την Αμερικανική στρατηγική και προτεραιότητες ακούγεται κενό γράμμα σε σύγκριση με αυτά που έχουν κάνει οι ΗΠΑ από τότε που ο Πρόεδρος Τραμπ ανέλαβε την εξουσία». Άλλοι εκπρόσωποι ασιατικών κρατών, στο Σαγκρί Λα φόρουμ, επεσήμαναν ότι θέλουν να συνεργαστούν με ΗΠΑ, Κίνα και Ευρώπη. Θέλουν ειρήνη και σταθερότητα, δεν θέλουν να βρεθούν στη μέση κάποιου πολέμου στη περιοχή.

Πλασιέ όπλων, αντί για φορέας ειρήνης

Λειτουργώντας σαν πλασιέ του στρατιωτικοβιομηχανικού συγκροτήματος, ο Χέγκσεθ τόνισε: «Οι ΗΠΑ μπορούν να σας παραδώσουν ταχέως κάθε είδος καινοτόμων και αυτόνομων οπλικών η ποιότητα και αποτελεσματικότητα των οποίων είναι πασίγνωστη. Θα σας διαθέσουμε τεχνολογίες πυραυλικής άμυνας, συστημάτων ανταλλαγής πληροφοριών, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πλοία με μεγάλες επιχειρησιακές δυνατότητες ικανές να εξασφαλίσουν υπεροχή στο θαλάσσιο τομέα. Τα οπλικά συστήματα τεχνολογίας αιχμής θα σας παραδίδονται γρήγορα και με χαμηλότερο κόστος, προσφέροντας σας μεγάλα πλεονεκτήματα στη Νοτιοανατολική Ασία».

Τέλος, ο Χέγκσεθ δεν άφησε πολλά περιθώρια στο Ασιατικό ακροατήριο του λέγοντας με ειλικρίνεια: «Είμαστε εδώ για να μείνουμε. Δεν θα απομακρυνθούμε ποτέ από αυτή την κρίσιμη περιοχή, προς όφελος του αμερικανικού λαού, τη διασφάλιση της ασφάλειας του και την προστασία των οικονομικών του συμφερόντων».

Ο χρόνος θα δείξει αν οι Ασιατικές χώρες θα προστατεύσουν τη σταθερότητα και ευημερία της περιοχής, που χτίστηκαν με κόπο τις τελευταίες δεκαετίες ή θα επιτρέψουν να εξαπλωθούν και στην Ασία οι συρράξεις που κατέστρεψαν την Ανατολική Ευρώπη, Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή.