Τι προβλέπει το Σύνταγμα για τη στάση εργασίας των δικαστών

Το άρθρο 23 παρ.2 του Συντάγματος ορίζει ρητά «Η απεργία αποτελεί δικαίωμα που ασκείται από τις νόμιμα συστημένες συνδικαλιστικές οργανώσεις για τη διαφύλαξη και προαγωγή των οικονομικών και εργασιακών συμφερόντων των εργαζόμενων. Απαγορεύεται η απεργία με οποιαδήποτε μορφή στους δικαστικούς λειτουργούς». Η αναφορά της απεργίας με οποιαδήποτε μορφή σημαίνει, ότι στην έννοια της απεργίας περιλαμβάνεται η αποχή και η στάση εργασίας, δηλαδή η αποχή των δικαστικών λειτουργών από την εκτέλεση των καθηκόντων τους, που ισούται με αυτή κατά αποτέλεσμα.

Οι δικαστικοί λειτουργοί ασκούν το δικαστικό λειτούργημα, που αναφέρεται στο σύνολο των λειτουργιών και αρμοδιοτήτων, που ασκούνται από το σύνολο του δικαστικού σώματος, δηλαδή δικαστές και εισαγγελείς, το οποίο περιλαμβάνει την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου σε δικαστικές υποθέσεις, τη διεξαγωγή δικών και την έκδοση αποφάσεων. Η συμμετοχή των δικαστικών λειτουργών στη δικαστική διαδικασία αποτελεί εκτέλεση του δικαστικού καθήκοντος τους, στο οποίο προέχει το πνευματικό στοιχείο (artes liberales) και όχι παροχή εργασίας corpore (artes illiberales).

Συνεπώς, είναι αδόκιμη για τους δικαστικούς λειτουργούς η έκφραση στάση εργασίας, που στην πράξη συνιστά μη εκτέλεση του δικαστικού καθήκοντος, που απαγορεύεται από το Σύνταγμα, αποτελεί δε πειθαρχικό αδίκημα και δίνει το χείριστο παράδειγμα στους πολίτες για την υπακοή στους νόμους, αφού το Σύνταγμα παραβιάζεται από αυτούς, που έχουν ταχθεί να το διαφυλάττουν. Δηλαδή τίθεται το ερώτημα ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες.

Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων οι στάσεις εργασίας γίνονται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης για το νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, χωρίς όμως να προσδιορίζουν γιατί αντιτίθενται στο νομοσχέδιο. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης με ανακοίνωση του χαρακτήρισε τη στάση εργασίας, αποχή των δικαστών από τα καθήκοντα τους, που απαγορεύεται από το Σύνταγμα. Ο πρόεδρος του ΔΣ της ΕΔΕ απάντησε ότι οι στάσεις εργασίας γίνονται για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για το μέγεθος της υποβάθμισης της δικαιοσύνης, που απειλείται με το νέο κώδικα, χωρίς πάλι να εξηγήσει γιατί υποβαθμίζεται η δικαιοσύνη.

Από το σχέδιο νόμου που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο προς διαβούλευση δεν προκύπτει υποβάθμιση της δικαιοσύνης, αντίθετα γίνεται προσπάθεια επιτάχυνσης της απονομής της, με συντμήσεις προθεσμιών και υποχρέωση των δικαστών για την έκδοση αποφάσεων σε συντομότερες προθεσμίες., που σαφώς δεν αποτελεί υποβάθμιση της δικαιοσύνης, ενδεχόμενα όμως επιβάρυνση του φόρτου εργασίας των δικαστών.

Εξάλλου, δεν προκύπτει από καμιά διάταξη ότι η Ένωση Δικαστικών και Εισαγγέων έχει αρμοδιότητα, ούτε νοείται, να επιβάλλει τις απόψεις της επί νομοτεχνικών ζητημάτων για τη δικαιοσύνη, που η θέσπιση τους ανάγεται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της κυβέρνησης, με παράλυση της δικαστικής λειτουργίας, που επέρχεται με τη στάση εργασίας των δικαστών, χωρίς να υπολογίζει τις δυσμενείς συνέπειες για τους πολίτες, που αναμένουν να βρουν το δίκιο τους.