Είναι προσβολή για την Ακρόπολη ένα πανό;
27/09/2025
Ειλικρινά, σε πολλά πράγματα που υποστηρίζω, δεν ξέρω αν έχω πάντα πραγματικά δίκιο ή αν με παρασύρουν το πάθος ή και κάποια προκατάληψη, ενώ συχνά η γνώμη των άλλων είτε με επηρεάζει, είτε μεταστρέφει εντελώς τις αρχικές μου απόψεις. Γι’ αυτό και πραγματικά με τρελαίνει η σιγουριά κάποιων να επαναλαμβάνουν τα ίδια και τα ίδια, ιδιαίτερα σε τόσο ρευστά θέματα και σε τέτοιες αλληλοαναιρούμενες υποθέσεις χωρίς κανέναν ενδοιασμό.
Παρότι, λοιπόν, είμαι παραδοσιακός αρχαιολόγος και παρότι διαφωνώ επί της αρχής με την “χρησιμοποίηση των μνημείων”, δεν κρύβω ότι αισθάνθηκα υπερήφανος από την παρέμβαση του ΚΚΕ στον Ιερό Βράχο – το οποίο εδώ και καιρό δεν ψηφίζω – γιατί νομίζω ότι διασώζει με την κίνηση του την εθνική μας αξιοπρέπεια. Ας το έπρατταν και τα υπόλοιπα κόμματα. Επειδή είναι άλλο πράγμα η συγκεκριμένη πολιτική της κυβέρνησης, λόγω της επίσης συγκεκριμένης συγκυρίας λόγω δηλαδή Τουρκίας, κι άλλο το χρέος μας προς έναν λαό που λιμοκτονεί και που υφίσταται γενοκτονία. Η Ακρόπολη πάλι είναι ένα διαχρονικό σύμβολο Δημοκρατίας και το κορυφαίο σημείο αναφοράς του δυτικού πολιτισμού.
Ο Παρθενώνας δεν είναι απλά ένα μνημείο που φέρνει λεφτά – τα οποία πηγαίνουν πάντως όλα (!) στο ΔΝΤ – αλλά είναι αυτό που ήταν πάντα, από την εποχή του Περικλή: Μία ζώσα, πολιτική δήλωση ντυμένη με ζων, αισθητικό περιεχόμενο. Ως εκ τούτου αν θέλουμε να είναι η Ακρόπολη ζωντανή, κι όχι απλά ένα βουβό “μνημείο” για τους χιλιάδες, ιδρωμένους τουρίστες και τα κρουαζιερόπλοια που αράζουν στον Πειραιά, τότε πρέπει να επιτρέπουμε στην Ακρόπολη, δηλαδή στους ανθρώπους που έχουν τη δύναμη αλλά και το θράσος να την εκπροσωπούν διαχρονικά, να μιλούν εξ ονόματος της. Σήμερα. Δηλαδή να μιλούν πολιτικά.
Το ίδιο ισχύει και για το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. Αν δεν μπορεί το κορυφαίο σύμβολο των αγώνων αλλά και των θυσιών του έθνους – από το Σαραντάπορο ως τον Σαγγάριο και από τα Ψαρά ως την Κύπρο – να υπερασπιστεί το δίκιο του αδύναμου αλλά και το ύψιστο δικαίωμα ακόμη και του τελευταίου πολίτη ώστε να διαμαρτυρηθεί όταν καταπατούνται τόσο κατάφωρα τα πιο ουσιαστικά του δικαιώματα, τότε, διερωτώμαι, σε τί άλλο χρησιμεύει; Μήπως για φολκλόρ σκηνογραφία ώστε να αφήνουν τα στέφανα τους οι διάφοροι εκλεγέντες ή μη “δικτάτορες” του πλανήτη;
Δηλαδή θα μπορούσε ο καθένας να ανέβει στην Ακρόπολη να κρεμάσει την προσωπική του διαμαρτυρία; Επίσης θα μπορούσε ο οποιοσδήποτε να στήσει το τσαντίρι του στα σκαλιά του Αγνώστου Στρατιώτη; Όχι. Κατηγορηματικά όχι. Όμως η πολιτεία, όταν θέλει, έχει τους τρόπους και να περιφρουρήσει τα μνημεία και να απομακρύνει όσους – εντός ή εκτός εισαγωγικών – τα προσβάλλουν.
Το θέμα είναι για μένα απλό: Ποιoς αναλαμβάνει την ιστορική ευθύνη – γι’ αυτό μίλησα πιο πάνω για θάρρος αλλά και για θράσος – να λειτουργήσει, την κρίσιμη στιγμή, εκ μέρους όλων ημών, των υπολοίπων και να δώσει στα σιωπηλά – ανενεργά μνημεία την κρυμμένη αλλά υπαρκτή φωνή τους; Ξέρω, υπάρχει μια λεπτή γραμμή που χωρίζει την αυθαιρεσία ή την ανοησία από την σοβαρότητα και την ευθύνη, όμως σ’ αυτόν εδώ τον τόπο που ζούμε όπου συχνά και η ανοησία και η αυθαιρεσία ντύνονται το πιο επίσημο ένδυμα του κράτους και κορδακίζονται σαν ιερά εξαπτέρυγα της εξουσίας, ας έρθει κάποιος από όλους αυτούς πρώτος και να θέσει τον λίθον του αναθέματος.
Συμπερασματικά για τα μνημεία
Αν ακριβώς τη στιγμή που ολόκληρος ο πλανήτης συγκλονίζεται από την τραγωδία της Παλαιστίνης με τους νεκρούς εκεί να πλησιάζουν τους εκατό χιλιάδες και τους εκτοπισμένους ένα εκατομμύριο, με το σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ να θέλει παρ’ όλα αυτά να διώξει και τους τελευταίους εναπομείναντες στη Λωρίδα της Γάζας για να την μετατρέψει σε… Ριβιέρα. Κι όταν η γενική συνέλευση του ΟΗΕ αδειάζει από τους εκπροσώπους της μόλις εμφανίζεται ο αιμοσταγής Νετανιάχου για να δικαιολογήσει τη γενοκτονία που συστηματικά εφαρμόζει και δεκάδες κράτη αλλά και διεθνείς οργανισμοί αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης…
Ε, ναι σ’ αυτή την ιστορική στιγμή, αν κάποιος αναλάβει την ευθύνη να διαδηλώσει την αντίθεση του προς το συνεχές δράμα ενός λαού αξιοποιώντας το παγκόσμιο βήμα της δημοκρατίας και του ανθρωπισμού που λέγεται Ακρόπολη των Αθηνών, τίθεμαι αυτόματα αλληλέγγυος.
Όπως επίσης αυτή τη μοναδική στιγμή που ένας πατέρας παίρνοντας στις πλάτες του την οδύνη όχι μόνο των 57 οικογενειών αλλά και μιας ολόκληρης χώρας η οποία επί δύο χρόνια τώρα δεν έχει σταματήσει και να θρηνεί αλλά και να προβληματίζεται για το πού πηγαίνει αυτός ο τόπος και ποιο είναι το κράτος που θα κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας, δεν μπορώ παρά να βρίσκομαι πάλι δίπλα του αλληλέγγυος.
Ιδιαίτερα όταν ένας πατέρας που έχασε το παιδί σ’ ένα ηλίθιο όσο και φρικιαστικό δυστύχημα, έχει πάρει την ευθύνη που αναλογεί σε όλους – αύριο ο καθένας μπορεί να βρεθεί στη θέση του – και όταν ζητάει με κίνδυνο της ίδιας της ζωής του το αυτονόητο – ήδη η κυβέρνηση έχει ανακρούσει πρύμναν εμπρός στη λαϊκή κατακραυγή με τον υπουργό κ. Φλωρίδη να δηλώνει στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ ότι θα επανεξετάσει η εισαγγελία Λάρισας την δυνατότητα εκταφής, κάτι δηλαδή που ζητούν κι άλλες οικογένειες των θυμάτων δύο χρόνια τώρα αλλά και που προσέκρουσαν στην απόλυτη άρνηση των αρχών – ε, τότε είμαι πάλι δίπλα του απόλυτα αλληλέγγυος. Εσείς;
ΥΓ. Όποια άλλη περίπτωση “δράσης” πρέπει να εξεταστεί ανάλογα με τις συνθήκες αλλά και την κρισιμότητα του αιτήματος. Τέτοια θέματα δεν λύνονται ούτε με a priori κανόνες ούτε με δογματικές και αμετακίνητες στάσεις. Κυρίως δεν επιλύονται με θεσμική υποκρισία. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε ότι τα μνημεία είναι ζωντανοί οργανισμοί και δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν ή να χάσουν από τη δράση ζωντανών ανθρώπων. Αυτό μόνο.