Γιατί η Ρωσία είναι αναγκαία ως εχθρός στις ευρωπαϊκές ελίτ

Αυτό θα είχε πολιτικά νόημα μόνο εάν το Κίεβο κέρδιζε τον πόλεμο, ή τουλάχιστον εάν υπήρχε μία ισορροπία στα μέτωπα. Τα πράγματα, όμως, σ’ αυτό το επίπεδο είναι δραματικά για τους Ουκρανούς. Κρίσιμες πόλεις-οχυρά στην ανατολική Ουκρανία (Βολτσάνσκ, Κούπιανσκ, Λιμάν, Σιβέρσκ, Κωνσταντινίφκα, Ποκρόφσκ, Μίρνογκραντ και Γκιουλαιπολ) είτε έχουν περιέλθει στον έλεγχο του ρωσικού στρατού, είτε είναι περικυκλωμένες από αυτόν. Η δε ρωσική προέλαση στο Νότο έχει επιταχυνθεί τόσο πολύ, που να απειλείται προοπτικά με κατάληψη η  Ζαπορίζια στις όχθες του Δνείπερου.

Ακόμα και οι αντιρωσικές φωνές στη Δύση, όχι μόνο έχουν εγκαταλείψει τη ρητορική για νίκη της Ουκρανίας, αλλά και ομολογούν πλέον πως ο χρόνος δουλεύει υπέρ των Ρώσων στο στρατιωτικό επίπεδο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όσο καθυστερεί η διαπραγμάτευση για την ειρήνευση, τόσο οι όροι μίας συμφωνίας θα επιδεινώνονται για το Κίεβο. Με άλλα λόγια κάθε χθες και καλύτερα! Και εάν είναι κατανοητή η δυσκολία της ουκρανικής ηγεσίας να συναινέσει σε επώδυνες διευθετήσεις, δεν είναι κατανοητή η στάση των ευρωπαϊκών αρχουσών ελίτ.

Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι η Ευρώπη θέλει ο πόλεμος να συνεχιστεί “μέχρι τον τελευταίο Ουκρανό” για να κερδίσει χρόνο και να προλάβει να εξοπλιστεί. Όλα δείχνουν, όμως, ότι ο πόλεμος δεν πρόκειται να τραβήξει χρόνια, επειδή οι ουκρανικές αμυντικές γραμμές –σύμφωνα με τα δεδομένα στο μέτωπο – δεν μπορούν να αντέξουν για πολύ ακόμα. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η Ευρώπη δεν πρόκειται να κερδίσει πολύ χρόνο. Ούτε μπορεί να ελπίζει πως η παράταση του πολέμου θα φθείρει καθοριστικά τον ρωσικό στρατό.

Αγκιστρωμένοι στον Ατλαντισμό

Έχει σημασία στο σημείο αυτό να υπογραμμιστεί ότι οι ευρωπαϊκές άρχουσες ελίτ είναι ψυχολογικά αγκιστρωμένες στην εποχή που οι χώρες τους ήταν μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις. Μπορεί μετά τον Β’ Παγκόσμιο να εξέπεσαν σε μεσαίες δυνάμεις, αλλά διατήρησαν την ψευδαίσθηση ότι είναι ακόμα πρωταγωνιστές! Η ανημποριά τους να παρέμβουν στην Ουκρανία συνιστά ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα κι αυτή είναι επώδυνη. Τουλάχιστον στο “ένδοξο” παρελθόν δεν τους έλειπε ο ρεαλισμός. Σήμερα, καλύπτουν την πολιτικο-στρατιωτική αδυναμία τους με άμετρη ηθικολογία, στην οποία έχουν πια εθιστεί…

Παραλλήλως, παραμένουν εγκλωβισμένες στο δόγμα ότι τα στρατηγικά συμφέροντα ΗΠΑ και Ευρώπης είναι ταυτόσημα. Αυτός είναι ο λόγος που παρασύρθηκαν εύκολα από την πολιτική Μπάιντεν στο Ουκρανικό. Κι όταν ο Τραμπ έστριψε το τιμόνι, ένοιωσαν μετέωρες, υποτιμημένες και προσβεβλημένες από τη συμπεριφορά του. Δεν θα έπρεπε. Για τον σημερινό Αμερικανό πρόεδρο, ο απεγκλωβισμός των ΗΠΑ από το Ουκρανικό και η αποκατάσταση μίας λειτουργικής σχέσης με τη Ρωσία είναι προϋπόθεση για να επιδοθεί σε μία αποτελεσματική ανάσχεση της Κίνας.

Λόγω χαρακτήρα και λόγω του ότι δεν δεσμεύεται από ιδεολογικά σχήματα, ο Τραμπ δεν διστάζει, όπως οι προκάτοχοί του, να ταράξει τα νερά στις ευρωαμερικανικές σχέσεις. Είπε ωμά στους Ευρωπαίους ότι πρέπει να φροντίσουν οι ίδιοι για την ασφάλειά τους. Είναι ενδεικτικός ο τρόπος που μιλάει για το ΝΑΤΟ. Το αντιμετωπίζει σαν ευρωπαϊκή υπόθεση, διαχωρίζοντας τις ΗΠΑ από αυτό! Στην πραγματικότητα, στέλνει το μήνυμα πως η περίοδος που εγκαινιάστηκε αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έχει λήξει σ’ όλα τα επίπεδα.

Η στρατηγική των προηγούμενων Αμερικανών προέδρων περισσότερο ή λιγότερο ήταν συνέχεια του παλαιού Ψυχρού Πολέμου, με την έννοια ότι συνέχισαν να αντιμετωπίζουν την Ευρώπη ως πρώτη προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Η Ρωσία αντιμετωπιζόταν σαν κάποιου είδους συνέχεια της Σοβιετικής Ένωσης και σίγουρα ως κεντρικός γεωπολιτικός αντίπαλος, έστω κι αν αυτό δεν το έλεγαν φωναχτά. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν σε γενικές γραμμές και οι Ευρωπαίοι. Εξ ου και η ρητορική του δυτικού κόμματος του πολέμου ότι ο Πούτιν είναι μία σύγχρονη εκδοχή του Στάλιν κι ότι μετά την Ουκρανία θα επεκταθεί στρατιωτικά προς Δυσμάς για να αποκαταστήσει τη Ρωσική Αυτοκρατορία!

Κι αυτό, όταν η Ρωσία έχει πληθυσμό 145.000.000, ενώ η Ευρώπη έχει πληθυσμό 450.000.000 και αθροιστικά πολλαπλάσια οικονομία. Πρόκειται για ρητορική που δεν αντέχει στην κοινή λογική και επιπλέον είναι κραυγαλέα αντιφατική. Οι ίδιοι που ισχυρίζονται ότι η Ρωσία θα γονατίσει εάν δοθούν κάποια όπλα παραπάνω στο Κίεβο και επιβληθούν κι άλλες κυρώσεις, ταυτοχρόνως ισχυρίζονται ότι ο ρωσικός στρατός θα καταλάβει την ανατολική Ευρώπη!

Ιδεοληπτικά σύνδρομα

Οι άρχουσες ευρωπαϊκές ελίτ δεν είναι μόνο κυνικές. Είναι και εγκλωβισμένες σε ιδεοληπτικά σύνδρομα. Είναι κυνικές, επειδή χρησιμοποιούν τη ρωσοφοβία σαν εργαλείο για να τρομοκρατήσουν τους πολίτες τους και να περάσουν πολιτικές που θα συρρικνώσουν την ευημερία προς όφελος των εξοπλισμών. Ταυτοχρόνως, όμως, είναι και εγκλωβισμένες σε μία ασύμβατη με την πραγματικότητα των διεθνών σχέσεων ηθικολογία. Η πολιτική και η διπλωματία έχουν υποκατασταθεί από απόλυτα ιδεοληπτικά σχήματα του τύπου “δημοκρατία εναντίον αυταρχισμού” και “τα σύνορα δεν αλλάζουν δια της βίας”! Ξέχασαν άραγε το Κοσσυφοπέδιο;

Η ηθικολογική απολυτότητα, όταν μάλιστα, μυρίζει έντονα υποκρισία, δημιουργεί ανελαστικότητα. Στην περίπτωση της Ουκρανίας αυτό εκφράζεται με τη θέση ότι πρέπει να επανέλθει στα σύνορα του 1990! Η διπλωματία καταδικάζεται σαν κατευνασμός και ο οποιοσδήποτε συμβιβασμός σαν προδοσία. Κι αυτό, παρότι βλέπουν ότι η Ουκρανία ηττάται. Οι ευρωπαϊκές άρχουσες ελίτ, όμως, είναι τόσο εκτεθειμένες σ’ αυτά τα σχήματα, που θεωρούν ότι αν αλλάξουν βιολί, θα οδηγηθούν στην πολιτική κατάρρευσή τους στις ίδιες τις χώρες τους.

Η μόνη πραγματική προσδοκία των ευρωπαϊκών αρχουσών ελίτ είναι να συμπαρασύρουν την Αμερική στη σύγκρουση με τους Ρώσους, έτσι ώστε αυτή να παραμείνει στην Ευρώπη κι αυτές να κρυφτούν πίσω της! Κι αυτό παρότι μία τέτοια εξέλιξη ενέχει τον υψηλό κίνδυνο διολίσθησης σε πυρηνικό πόλεμο. Αυτό είναι εν μέρει κατανοητό για χώρες, όπως οι Βαλτικές και η Πολωνία. Γι’ αυτές, η αμερικανική ομπρέλα θεωρείται υπαρξιακή ανάγκη. Αλλά για χώρες, όπως η Γαλλία, η Βρετανία ακόμα και η Γερμανία είναι ακατανόητο. Το γεγονός ότι θεωρούν τη Ρωσία γεωπολιτικό αντίπαλο δεν είναι αρκετό για να δικαιολογήσει τη στάση τους.

Ρωσία, ο πολιτικά αναγκαίος εχθρός

Ανεξαρτήτως, όμως, της αιτίας του αντιρωσισμού, το αποτέλεσμα είναι ότι όλη σχεδόν η Ευρώπη έχει υιοθετήσει τον αταβιστικό αντιρωσισμό, όπως αυθεντικά τον εκφράζει η Κάγια Κάλας, εξ ου και την διόρισε αρμόδια για την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και άμυνα. Τα γεγονότα, όμως, είναι πεισματάρικα. Ό,τι και να λέει η “συμμαχία των προθύμων”, οι εξελίξεις στα πολεμικά μέτωπα, την οδηγούν κατευθείαν στον τοίχο!

Κάνει πως δεν βλέπει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει για τις ευρωπαϊκές οικονομίες ο αυτοαποκλεισμός τους από τη φθηνή ρωσική ενέργεια. Τί θα πει, άραγε, όταν –όπως διαφαίνεται– καταρρεύσει η ουκρανική αμυντική γραμμή και η Ρωσία καταλάβει όλη την ανατολική Ουκρανία, ενδεχομένως και την Οδησσό; Θα ρίξουν την ευθύνη στον “μπαμπά” Τραμπ; Μάλλον, θα χρησιμοποιήσουν την δύσμοιρη Ουκρανία σαν απόδειξη της ανάγκης για στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης;

Σίγουρα οι ευρωπαϊκές άρχουσες ελίτ δεν πρόκειται να παραδεχθούν ότι η καταστροφή της Ουκρανίας θα οφείλεται και στη δική τους στάση. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι όχι μόνο δεν προσαρμόζονται στα δεδομένα που δημιουργούν οι ρωσικές νίκες, αλλά και οξύνουν την πολεμοχαρή ρητορική τους. Προφανώς, φοβούνται ότι σ’ αυτή την υπόθεση διακυβεύεται και η δική τους πολιτική επιβίωση. Υπενθυμίζω ότι σ’ όλη την Ευρώπη βρίσκονται σε άνοδο κόμματα (κυρίως της Νέας Δεξιάς) τα οποία υποστηρίζουν τη διπλωματία για τον τερματισμό του πολέμου.

Με άλλα λόγια, η επικράτηση στην Ευρώπη μίας σχεδόν υστερικής ρωσοφοβίας είναι υπαρξιακή ανάγκη για τις άρχουσες πολιτικές ελίτ. Και επειδή ο Πούτιν δηλώνει έτοιμος να υπογράψει επίσημη διαβεβαίωση ότι η Ρωσία ούτε σκέφτεται, ούτε θα επιτεθεί στην ανατολική Ευρώπη, αυτές καταφεύγουν σε αναπόδεικτους ισχυρισμούς ότι η Μόσχα διεξάγει υβριδικό πόλεμο. Στην πραγματικότητα, η Ρωσία μπορεί να μην είναι στρατιωτική απειλή, αλλά είναι πολιτική ανάγκη. Και επειδή η Ρωσία είναι ο εχθρός που τόσο χρειάζονται οι ευρωπαϊκές άρχουσες πολιτικές ελίτ, έχουν αρχίσει να ομιλούν ακόμα και για “προληπτική δράση” εναντίον της! Το νευρωτικό κλίμα που καλλιεργούν, όμως, δημιουργεί πολύ ολισθηρό έδαφος. Μπορεί ένα ασήμαντο τυχαίο επεισόδιο να προκαλέσει κρίση με ανεξέλεγκτες συνέπειες…