Σε ρόλο αντι-drone τα ελικόπτερα Apache στις ΗΠΑ

Οι πρόσφατες ασκήσεις πραγματικών πυρών (Επιχείρηση Flyswatter) πραγματοποιήθηκαν στην Αεροπορική Βάση Πεζοναυτών Νιου Ρίβερ, στη Βόρεια Καρολίνα και περιλάμβανε AH-64E στην τρέχουσα διαμόρφωση παραγωγής V6 που αναπτύχθηκε από την Εθνοφρουρά της Νότιας Καρολίνας (SCARNG). Άλλοι εταίροι του Στρατού, της Εθνοφρουράς, του Σώματος Πεζοναυτών, του Ναυτικού και της βιομηχανίας συμμετείχαν στην άσκηση, υπό την ευθύνη του Γραφείου Διαχείρισης Έργων Apache (PM Apache).

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Flyswatter, τα AH-64E είχαν ως αποστολή την ανίχνευση και την παρακολούθηση μη επανδρωμένων αεροπορικών συστημάτων (UAS), πριν τα κατατροπώσουν με έναν συνδυασμό ρουκετών με καθοδήγηση λέιζερ, πυραύλων με καθοδήγηση λέιζερ και του κανονιού 30 χιλιοστών του Apache.

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, οι ασκήσεις απέδειξαν τη χρησιμότητα του λογισμικού V6 και του πακέτου όπλων ενάντια σε απειλές από μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Οι αποστολές πραγματοποιήθηκαν αποκλειστικά από πληρώματα SCARNG, με διάφορα σενάρια ανίχνευσης και εμπλοκής.

Άσκηση Flyswatter

Τα Apache πέτυχαν επιτυχώς 13 εξοντώσεις από τις 14 εμπλοκές, αποδεικνύοντας ότι το μαχητικό – χρησιμοποιώντας το τρέχον λογισμικό και τα συστήματά του – είναι μια θανατηφόρα και προσαρμόσιμη λύση στην απειλή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών – όπως εκτιμούν οι οργανωτές της άσκησης. Το Apache μπορεί να εμπλακεί έναντι μικρών και μεγαλύτερων drone – με ένα ευρύ φάσμα πυρομαχικών – υπογραμμίζοντας την επιχειρησιακή ευελιξία και τη σημασία του στη μάχη.

Η ζωντανή επίδειξη παρουσίασε πώς οι υπάρχοντες αισθητήρες και τα όπλα του Apache συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια τρομερή πλατφόρμα αντιμετώπισης UAS, κάτι που είναι πολύ επίκαιρο, με δεδομένη την απειλή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών – ειδικά από πυρομαχικά μονής κατεύθυνσης, ή “drones καμικάζι”.

Το AH-64E χρησιμοποίησε τους τυπικούς ηλεκτροοπτικούς/υπέρυθρους αισθητήρες του και το σύστημα ραντάρ AN/APG-78 Longbow που είναι τοποθετημένο σε ιστό για την ανίχνευση των drones. Με την ενσωμάτωση του Link 16, απέδειξε ότι μπορεί να λειτουργήσει ως μια πραγματική κινητή πλατφόρμα αεράμυνας, καλύπτοντας ένα κενό που τα επίγεια συστήματα από μόνα τους δεν μπορούν να καλύψουν. Χρησιμοποιώντας το σύστημα Link 16, το χρονοδιάγραμμα από αισθητήρα σε σκοπευτή μπορεί να μειωθεί – με τα δεδομένα στόχου να κοινοποιούνται στο πλήρωμα του Apache και στη συνέχεια να χρησιμοποιούνται για την ειδοποίηση ραντάρ.

Μέσα σε έναν μεμονωμένο σχηματισμό, οι πληροφορίες στόχευσης μπορούν επίσης να κοινοποιηθούν μεταξύ των AH-64 – επομένως ακόμη και αν τις έχει μόνο ένα Apache, τα δεδομένα του μπορούν να αξιοποιηθούν από όλον τον σχηματισμό. H εξαιρετικά δικτυωμένη φύση του Apache επιτρέπει συνολικά μεγαλύτερη επίγνωση της κατάστασης και συνδεσιμότητα με κόμβους διοίκησης και άλλες πλατφόρμες στον χώρο της μάχης – τα οποία είναι όλα πολύ χρήσιμα στην αποστολή άμυνας από drones. Μόλις εντοπίστηκαν τα drones-στόχοι, τα Apache τα καταδίωξαν, χρησιμοποιώντας μεγάλο μέρος των όπλων που είχαν στη διάθεσή τους.

Τα όπλα και τα μέσα των Apache

Όσον αφορά στους πυραύλους, αυτοί περιλάμβαναν τον AGM-179 Joint-Air-to-Ground-Missile (JAGM) καθοδηγούμενο από το ραντάρ ελέγχου πυρός, καθώς και τους πυραύλους AGM-114 Hellfire, τόσο σε ραδιοσυχνότητες, όσο και σε ημιενεργές εκδόσεις –
χρησιμοποιώντας ραντάρ και λέιζερ, αντίστοιχα.

Οι ρουκέτες που χρησιμοποιήθηκαν περιλάμβαναν το Hydra-70 εξοπλισμένο με το κιτ καθοδήγησης Advanced Precision Kill Weapon Systems (APKWS). Το APKWS ενώνει ένα τμήμα ελέγχου με καθοδήγηση λέιζερ σε έναν τυπικό πύραυλο Hydra 70 χιλιοστών. Η έκδοση αντι-drone περιλαμβάνει μια κεφαλή, κατάλληλη για σύστημα πυροσωλήνα εγγύτητας. Ο Στρατός επιβεβαίωσε ότι τρία από τα τέσσερα UAS χτυπήθηκαν με ρουκέτες APKWS με καθοδήγηση λέιζερ, με τις τακτικές “buddy-lase” (όπου κάποιος άλλος καταδεικνύει τον στόχο) να αποδεικνύονται ιδιαίτερα αποτελεσματικές. Αυτό ισχύει και για τις εμπλοκές με drone APKWS μαχητικών αεροσκαφών.

Το APKWS ως όπλο κατά των UAS, στο πλαίσιο του οπλοστασίου του Apache, έχει κόστος περίπου 25.000-30.000 δολάρια ανά βολή – σε σύγκριση με περίπου 215.000 δολάρια για ένα AGM-114, καθίσταται ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Τα μοντέλα AGM-114L με καθοδήγηση ραντάρ, κοστίζουν ακόμη περισσότερο. Προς το παρόν, μόνο ένα drone μπορεί να εμπλακεί κάθε φορά από το APKWS, λόγω της καθοδήγησής του με λέιζερ – υπάρχουν σχέδια για την προσθήκη ενός νέου πακέτου καθοδήγησης, διπλής λειτουργίας. Ένας υπέρυθρος ανιχνευτής θα προσφέρει, μία δυνατότητα τύπου “fire and forget”. Αυτό θα επιτάχυνε τους χρόνους εμπλοκής, κάτι που θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά σημαντικό κατά τη διάρκεια των αναχαιτίσεων.

Στο μεταξύ, τα μαχητικά της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας έχουν επανειλημμένα χρησιμοποιήσει ρουκέτες APKWS για την αντιμετώπιση ιρανικών επιθέσεων με drones και πυραύλους στην Μέση Ανατολή. Συγκεκριμένα, τα μαχητικά που ήταν εξοπλισμένα με πυραύλους συμμετείχαν πολύ ενεργά στην υπεράσπιση του Ισραήλ, από ιρανικά drones και πυραύλους.

Τέλος, το κανόνι 30 χιλιοστών του Apache χρησιμοποιήθηκε για τη χρήση φυσιγγίων διπλής χρήσης υψηλής εκρηκτικότητας M789 – για καταστροφές drones σε απόσταση κάτω των 328 μέτρων. Η προσέγγιση και η ακριβής στόχευση ενός drone με το πυροβόλο του AH-64 μπορεί να είναι δύσκολη, ακόμη και αρκετά επικίνδυνη, τόσο σε ό,τι αφορά την εναέρια δυναμική, όσο και το ενδεχόμενο το drone να  φέρει μια ισχυρή εκρηκτική κεφαλή.

Παντός καιρού

Εκτός από τους αισθητήρες και τα όπλα, η επιχείρηση Flyswatter απέδειξε την ικανότητα του Apache να πολεμά σε κακές καιρικές συνθήκες και σε χαμηλά υψόμετρα. Σε αυτό βοηθάει το ραντάρ Longbow, το οποίο είναι ικανό να ανιχνεύει και να παρακολουθεί ορισμένους εναέριους στόχους, συμπεριλαμβανομένων των drones που πετούν χαμηλότερα, ανεξάρτητα από τον καιρό.

Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, τα μαθήματα από αυτήν την άσκηση θα οδηγήσουν σε νέες τακτικές, τεχνικές και διαδικασίες σε όλη την Αεροπορία Στρατού. Αναπτύσσονται νέες εκπαιδευτικές εργασίες και σύντομα θα ενσωματωθούν στις απαιτήσεις, διασφαλίζοντας ότι η καταπολέμηση των UAS παραμένει μια διαρκής και ζωτικής σημασίας αποστολή για την κοινότητα των Apache.

Επιπλέον, ως αποτέλεσμα της φαινομενικής επιτυχίας της Επιχείρησης Flyswatter, ο υπεύθυνος προγράμματος των Apache συνέστησε την επέκταση της εκπαίδευσης του τάγματος Apache με την Βασική Αποστολή Αντιμετώπισης UAS και την ενημέρωση του Εγχειριδίου Εκπαίδευσης Πληρώματος Αεροπορίας AH-64, ώστε να περιλαμβάνει εναέριες τακτικές καταπολέμησης UAS. Η Επιχείρηση Flyswatter είναι η τελευταία προσπάθεια για την περαιτέρω ενίσχυση της αποδεδειγμένης ικανότητας του Apache να ενεργεί σε ρόλο αεράμυνας κατά των drones.

Νωρίτερα φέτος, διεξήχθη η Άσκηση Red Sands στη Σαουδική Αραβία, μια κοινή άσκηση Ριάντ και CENTCOM, που περιλάμβανε την καταπολέμηση των UAS. Εκεί τα AH-64D στόχευσαν drones με πυραύλους Hellfire, προφανώς μια παραλλαγή του AGM-114L, το οποίο διαθέτει έναν ανιχνευτή ραντάρ χιλιοστο-μετρικού κύματος.

Άλλα ελικόπτερα στον ίδιο ρόλο

Μπορεί η χρήση AH-64 από τον αμερικανικό Στρατό για την κατάρριψη drones χαμηλής κατηγορίας μεγάλης διάρκειας μπορεί να είναι σχετικά νέα, όμως να σημειωθεί ότι το Ισραήλ εδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιεί το Apache σε ρόλο αεράμυνας κατά των drones. Η χρήση του AH-64 από το Ισραήλ για την καταπολέμηση των UAS περιλαμβάνει μια γνωστή κατάρριψη ενός drone της Χεζμπολάχ, κοντά στα σύνορα με τη Συρία.

Εκτός από το Ισραήλ, και άλλα κράτη χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο ελικόπτερα για την κατάρριψη εχθρικών drones. Στα περιστατικά αυτά περιλαμβάνεται η κατάρριψη ενός drone των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, από ένα ελικόπτερο του γαλλικού Ναυτικού που χρησιμοποίησε πυρά πολυβόλων. Στην δε Ουκρανία, τα ελικόπτερα Mi-8 Hip έχουν γίνει βασικό εργαλείο στην εκστρατεία κατάρριψης ρωσικών drones, κυρίως των drones καμικάζι μεγάλης εμβέλειας τύπου Shahed.

Σε γενικές γραμμές, τα ελικόπτερα προσφέρουν βασικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις επίγειες αεράμυνες, σε ό,τι αφορά την αποστολή αντιμετώπισης UAS. Μπορούν να επανατοποθετηθούν γρήγορα όπου είναι πιο πλεονεκτικό εντός της εμβέλειάς τους και, μόλις φτάσουν εκεί, μπορούν να δημιουργήσουν μια κουρτίνα έναντι των drones. Μπορούν επίσης να τοποθετηθούν προς τα εμπρός και να απογειωθούν γρήγορα για να ανταποκριθούν σε εισερχόμενες απειλές.

Η συνοδεία επίγειων δυνάμεων και η παροχή επιτήρησης – ενώ παράλληλα προσφέρουν ικανότητα άμυνας από drones – είναι μια άλλη δυνατότητα, που δείχνει την ευελιξία τους. Στο μεταξύ, υπάρχει και η ανάγκη προστασίας άλλων αερομεταφερόμενων ελικοπτέρων από εχθρικά drones.

Το σύστημα Longbow

Όσον αφορά στην έκδοση του επιθετικού ελικοπτέρου που είναι εξοπλισμένη με Longbow, το Apache γίνεται ένας ακόμη πιο συναρπαστικός υποψήφιος για την αντιμετώπιση των UAS. Ως δικτυωμένη και υπερυψωμένη πλατφόρμα αισθητήρων και όπλων, το Longbow Apache είναι πολύ κατάλληλο για την ανίχνευση δύσκολα εντοπισμένων, χαμηλών και αργής πτήσης στόχων ανάμεσα στο έδαφος, αν και όχι σε μεγάλες αποστάσεις. Το ραντάρ του Apache μπορεί να ανιχνεύσει και να παρακολουθήσει πολλούς στόχους ταυτόχρονα, καθιστώντας το πιο ικανό να αναλαμβάνει γρήγορες επιχειρήσεις εναντίον σμηνών εισερχόμενων εχθρικών drones, σε ένα πολύ περιορισμένο χρονικό πλαίσιο.

Στο μεταξύ η συνεχής εξέλιξη του AH-64E σημαίνει ότι θα γίνει όλο και πιο ικανό στην αντιμετώπιση εναέριων drones. Οι εξελίξεις περιλαμβάνουν τη δυνατότητα συνεργασίας του Apache με δικά τους σμήνη drone, η οποία ανοίγει τη δυνατότητα σημαντικής επέκτασης της περιοχής αμυντικής κάλυψης, καθώς και την εισαγωγή νέων κατανεμημένων αισθητήρων στη μάχη.

Από την άλλη πλευρά, το Apache εξακολουθεί να περιορίζεται από τους διάφορους περιορισμούς που είναι εγγενείς σε κάθε ελικόπτερο. Προφανέστερα, υπάρχουν δυνατότητες ταχύτητας και αντοχής. Το πρώτο είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, καθώς θα περιορίσει τον αριθμό των drones που μπορεί να εμπλέξει ένα μόνο Apache κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης μεγάλης κλίμακας με μη επανδρωμένα. Ωστόσο, ως μέρος ενός ευρύτερου μενού μέτρων κατά των UAS, τα ελικόπτερα – και ιδιαίτερα το Apache – έχουν σαφώς μια θέση.