Η Πολωνία γίνεται Πύλη LNG για την Κεντρική Ευρώπη

Η Πολωνία στοχεύει να γίνει το κύριο σημείο εισόδου του παγκόσμιου LNG στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, καθώς η Ευρώπη απομακρύνεται από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Η χώρα εξετάζει νέες υποδομές LNG, περιλαμβανομένου ενός πιθανώς νέου πλωτού τερματικού LNG στη Βαλτική Θάλασσα, προκειμένου να μετατραπεί σε περιφερειακή πύλη.

Η θέση της Πολωνίας στο ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου της επιτρέπει να συνδέσει διάφορες βασικές διαδρομές προμήθειας, ενώ η χώρα ήδη αποστέλλει αμερικανικό LNG στην Ουκρανία και βρίσκεται σε συζητήσεις με τη Σλοβακία για εναλλακτικές στο ρωσικό αέριο.

Καθώς η Ευρώπη απομακρύνεται οριστικά από το ρωσικό φυσικό αέριο, η Πολωνία φιλοδοξεί να εξελιχθεί στο κύριο σημείο εισόδου για το παγκόσμιο LNG στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη — μια αλλαγή που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τις ροές καυσίμου στην περιοχή και να προσφέρει στους γείτονες μια πιο σταθερή εναλλακτική έναντι των εισαγωγών μέσω αγωγών.

Η χώρα αξιοποιεί τη δυναμική που δημιούργησε μετά το 2022, όταν η Gazprom PJSC διέκοψε τις παραδόσεις και η Πολωνία, έχοντας ήδη διαφοροποιηθεί νωρίς, ήταν καλύτερα προετοιμασμένη σε σχέση με πολλές άλλες χώρες. Τώρα, καθώς η Ευρώπη σχεδιάζει να τερματίσει εντελώς τις προμήθειες από τη Ρωσία έως το 2027, η Πολωνία εξετάζει νέες υποδομές LNG για να μετατραπεί από μια αυτάρκης ιδιαιτερότητα σε περιφερειακή πύλη.

Η Πολωνία λαμβάνει την πρώτη παράδοση αμερικανικού LNG

Ο χειριστής του αγωγού της, Gaz-System SA, θα αποφασίσει μέχρι το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους αν θα κατασκευάσει άλλο πλωτό τερματικό LNG στη Βαλτική, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Slawomir Hinc σε πρόσφατη συνέντευξη, αναφερόμενος σε «ορατή αύξηση του ενδιαφέροντος για LNG, τόσο στην Πολωνία όσο και σε άλλες χώρες της περιοχής μας».

Η Πολωνία ήδη λειτουργεί τερματικό 8,3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων στο λιμάνι της Σβινουισκίε και κατασκευάζει ένα πλωτό τερματικό με χωρητικότητα 6,1 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, το οποίο αναμένεται να είναι έτοιμο το 2028. Και τα δύο τερματικά είναι πλήρως δεσμευμένα από την κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου Orlen SA, ενώ ο στόχος για το επιπλέον υπό εξέταση τερματικό είναι να προσελκύσει και άλλους αγοραστές, ακόμη και από το εξωτερικό.

Η Πολωνία Πρωτοστατεί στις Άφιξεις LNG στην Ανατολική Ευρώπη

Αν και η Κροατία, η ΕΛΛΆΔΑ και η Λιθουανία έχουν επίσης αρχίσει να δημιουργούν παρουσία LNG στην περιοχή, η κεντρική θέση της Πολωνίας στο ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου επιτρέπει τη σύνδεση πολλών βασικών διαδρομών προμήθειας. Για παράδειγμα, το καύσιμο που εισάγεται από τις ΗΠΑ θα μπορούσε να αποθηκευτεί σε τεράστιες υπόγειες αποθήκες στην Ουκρανία ή να φτάσει σε ενδοχωρικές χώρες όπως η Τσεχία, η Σλοβακία ή η Ουγγαρία.

«Η Πολωνία έχει ορισμένα δομικά πλεονεκτήματα — το πιο σημαντικό η πρόσβαση στη θάλασσα», είπε ο Mykhailo Svyshcho, αναλυτής στην ExPro Consulting στο Κίεβο. «Για δεκαετίες, σχεδόν ολόκληρη η περιοχή εξαρτιόταν από ρωσικό αέριο μέσω αγωγών και έκανε πολύ περιορισμένες προσπάθειες διαφοροποίησης. Η Πολωνία, αντίθετα, συνέχισε να αναπτύσσει τις υποδομές της, και αυτό το πρώιμο ξεκίνημα την έχει φέρει σε πολύ ισχυρότερη θέση σήμερα.»

Η χώρα ήδη στέλνει αμερικανικό LNG στην Ουκρανία, και η Orlen δήλωσε ότι είναι έτοιμη να αυξήσει τη διαμετακόμιση σε πάνω από 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα τον επόμενο χρόνο από 600 εκατομμύρια το 2025. Η Ουκρανία επίσης εισάγει LNG μέσω της Λιθουανίας, με το καύσιμο να διασχίζει πολωνικό έδαφος — μια μακρύτερη και ακριβότερη διαδρομή που θα μπορούσε να απλοποιηθεί αν υπήρχε μεγαλύτερη δυναμικότητα εισαγωγής πιο κοντά.

Συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και με τη Σλοβακία, η οποία αναζητά εναλλακτικές λύσεις στο ρωσικό αέριο.

Σε πρόσφατη μελέτη σκοπιμότητας, η Gaz-System ανέφερε ότι υπήρξε ζήτηση από 14 φορείς για τη χρήση του πιθανώς νέου τερματικού, με τις κορυφαίες ανάγκες να υπερβαίνουν την προγραμματισμένη χωρητικότητα σχεδόν τέσσερις φορές. Η έρευνα έδειξε ότι σχεδόν το ήμισυ του αερίου θα μπορούσε να εξαχθεί και ότι το τερματικό θα πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί το 2029 ή 2030 για να καλύψει τη ζήτηση.

Η Gaz-System βρίσκεται τώρα σε συζητήσεις με πιθανούς χρήστες για να καθοριστεί μια φόρμουλα που θα καταστήσει το τερματικό πιο ελκυστικό.

Αυτό μπορεί να είναι καθοριστικό για τις φιλοδοξίες της Πολωνίας στον τομέα του LNG. Ενώ το να γίνει κομβικό σημείο διέλευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι καλό για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, ο Matt Drinkwater, επικεφαλής του τμήματος ευρωπαϊκού αερίου στην Energy Aspects Ltd., αναφέρει ότι επί του παρόντος υπάρχουν λιγότερα οφέλη για τους εμπόρους:

«Η συμμετοχή στην πολωνική αγορά είναι απαιτητική», λέει ο Drinkwater, αναφερόμενος σε μακρές διαδικασίες εγγραφής και αυστηρούς κανονισμούς ασφάλειας προμήθειας. «Χρειάζεται πολλή δουλειά στην κανονιστική πλευρά για να γίνει η Πολωνία ελκυστικός κόμβος για εμπόρους.»

Πηγή: Bloomberg