HRW: Εγκλήματα πολέμου ο αιγυπτιακός στρατός & οι τζιχαντιστές

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) καταγγέλλει ότι διαπράττονται «εκτεταμένες παραβιάσεις» των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και «εγκλήματα πολέμου» στο βόρειο τμήμα της χερσονήσου του Σινά, τόσο από τον στρατό και τα σώματα ασφαλείας της Αιγύπτου, όσο και από τον βραχίονα του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) στη χώρα, με έκθεσή του που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα.

Η έκθεση, έκτασης 134 σελίδων, υπό τον τίτλο «Αν φοβάστε για τη ζωή σας, φύγετε από το Σινά: ωμότητες των αιγυπτιακών δυνάμεων ασφαλείας και του ΙΚ στο Βόρειο Σινά», βασίζεται σε 50 μαρτυρίες κατοίκων και πρώην αξιωματούχων.

Ο ανταρτοπόλεμος των τζιχαντιστών στο Βόρειο Σινά κλιμακώθηκε μετά την ανατροπή από τον στρατό τον Ιούλιο του 2013 του ισλαμιστή προέδρου Μοχάμεντ Μούρσι, έπειτα από μαζικές κινητοποιήσεις εναντίον του. Το 2014, η Άνσαρ Μπάιτ αλ Μάκντις, το μεγαλύτερο τζιχαντιστικό κίνημα στη χερσόνησο, στο ανατολικό τμήμα της Αιγύπτου, ορκίστηκε πίστη στο ΙΚ και μετονομάστηκε σε «Επαρχία του Σινά».

«Στον βραχίονα του ΙΚ στο Βόρειο Σινά αξίζει η παγκόσμια καταδίκη που έχει λάβει για τις ειδεχθείς ωμότητές του, όμως η εκστρατεία του στρατού που έχει σημαδευτεί από εξίσου σοβαρές παραβιάσεις, συμπεριλαμβανομένων εγκλημάτων πολέμου, πρέπει επίσης να καταδικαστεί έντονα», τονίζει στο δελτίο Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα μαζί με την έκθεση ο Μάικλ Πέιτζ, υποδιευθυντής του τμήματος του HRW που ειδικεύεται στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.

Η ΜΚΟ κάνει λόγο για μαζικές αυθαίρετες συλλήψεις, συμπεριλαμβανομένων και παιδιών, εξαφανίσεις, τουλάχιστον 14 εξωδικαστικές εκτελέσεις, κακομεταχείριση και βασανισμούς, καθώς και για παράνομους βομβαρδισμούς από τις αιγυπτιακές ένοπλες δυνάμεις. Αναφέρεται σε «συλλογική τιμωρία» αμάχων.

Μαζί με την έκθεσή της, η οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δίνει στη δημοσιότητα βίντεο που καταγράφει μια εκτέλεση με συνοπτικές διαδικασίες που φέρονται να διέπραξαν στρατιωτικοί. Στην έκθεσή του, το HRW καταδικάζει επίσης τον ρόλο των φιλοκυβερνητικών παραστρατιωτικών οργανώσεων της περιοχής οι οποίες δρουν, όπως τονίζει, «εντελώς εκτός του νόμου». Παράλληλα, καταγγέλλει τις ωμότητες που διαπράττονται από μέλη του αιγυπτιακού βραχίονα του ΙΚ.

Αναφέρεται σε επιθέσεις που γίνονται αδιακρίτως, για παράδειγμα την τοποθέτηση «αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών σε κατοικημένες περιοχές» οι οποίες «έχουν σκοτώσει εκατοντάδες άμαχους», και κάνει λόγο για «εξαναγκαστικούς εκτοπισμούς πληθυσμών». Θυμίζει ακόμη την επίθεση εναντίον του τεμένους Ράουντα, η οποία στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 300 ανθρώπους, τον Νοέμβριο του 2017.

Στην έκθεσή του, μεταξύ άλλων, το HRW αξιώνει το Κάιρο «να επιτρέψει στις ανθρωπιστικές οργανώσεις να δρουν στο Σινά». Ζητά ακόμη την «άμεση» μεταγωγή όλων των κρατούμενων σε κρατικές φυλακές. Ακόμη, η οργάνωση καταγγέλλει τις πωλήσεις όπλων, τη βοήθεια και τη στρατιωτική συνεργασία με το Κάιρο — ιδίως από πλευράς των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Γερμανίας και, «σε μικρότερο βαθμό», της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ χορηγούν στην Αίγυπτο στρατιωτική βοήθεια αξίας 1,5 δισεκ. δολαρίων σε ετήσια βάση.

Τον Απρίλιο, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είχε απευθύνει έκκληση στο αμερικανικό Κογκρέσο να μη δώσει «πράσινο φως στην καταστολή» στην Αίγυπτο, με την ευκαιρία της επίσκεψης του αιγύπτιου προέδρου Άμπντελ Φάταχ Αλ Σίσι στην Ουάσινγκτον.

Ολόκληρη η επαρχία του Βόρειου Σινά είναι αποκλεισμένη από τον στρατό. Ο ανεξάρτητος Τύπος δεν έχει καμία πρόσβαση στην περιοχή, πέρα από τις σπάνιες περιηγήσεις που οργανώνουν οι αρχές. 500.000 πολίτες έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους στην επαρχία, είτε οικειοθελώς ή επειδή εξαναγκάστηκαν.

Δεν έχει υπάρξει μέχρι τώρα αντίδραση από την αιγυπτιακή κυβέρνηση. Στο παρελθόν, το Κάιρο έχει αποκρούσει τις καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντιτείνοντας ότι χρειάζονται αυστηρά μέτρα για να αντιμετωπιστεί η δράση του ΙΚ και άλλων τζιχαντιστικών οργανώσεων στην αιγυπτιακή επικράτεια.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει δημοσιοποιήσει το Ινστιτούτο Ταχίρ για την Πολιτική στη Μέση Ανατολή, από το 2014 ως το 2018 οι αιγυπτιακές αρχές έθεσαν υπό κράτηση πάνω από 12.000 ανθρώπους, ενώ τουλάχιστον 3.076 φερόμενοι ως αντάρτες και 1.226 στρατιωτικοί και αστυνομικοί σκοτώθηκαν.