Μεταξύ σφύρας και άκμονος η κυβέρνηση λόγω μεταναστευτικού

Η κοινωνική ένταση λόγω του μεταναστευτικού διαχέεται πλέον σε όλη την Ελλάδα. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα για την κυβέρνηση που βρίσκεται αντιμέτωπη με την οργή κατοίκων και τοπικών φορέων, οι οποίοι αντιδρούν στη μεταφορά προσφύγων-μεταναστών στην ενδοχώρα, στο πλαίσιο της επιχείρησης αποσυμφόρησης των νησιών. Σφόδρα δυσαρεστημένοι είναι και οι νησιώτες, οι οποίοι εξαιτίας των μεγάλων μεταναστευτικών ροών που δεν λένε να κοπάσουν, διαπιστώνουν ότι η μεταφορά προσφύγων μεταναστών στην ηπειρωτική Ελλάδα μόνο για λίγο αμβλύνει το οξύ πρόβλημα που αντιμετωπίζουν.

Ούτε δέκα, ούτε είκοσι, ούτε τριάντα, αλλά σαράντα χιλιάδες μετανάστες έφτασαν μόνο το τελευταίο τετράμηνο στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, αρμόδιος για θέματα Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιώργος Κουμουτσάκος. Ο αριθμός αυτός αποτυπώνεται στις ασφυκτικά γεμάτες δομές των νησιών του Αιγαίου που ξεχειλίζουν. Όπως προαναφέραμε, παρά τις προσπάθειες αποσυμφόρησης με τις μεταφορές, η κατάσταση παραμένει χαοτική.

Οι καθημερινές αφίξεις από την Τουρκία συνεχίζονται, καθώς μόνο το τελευταίο 24ωρο έφτασαν στα ελληνικά νησιά σχεδόν 500 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ πάνω από 35.000 αιτούντες άσυλο παραμένουν σε Λέσβο, Σάμο, Χίο, Λέρο και Κω. Ακόμα και στα πιο αραιοκατοικημένα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, όπως σε αυτό της Λέρου, έχει δημιουργηθεί το αδιαχώρητο.

«Δεν έχουμε καν τα αναγκαία», διαμαρτύρονται οι εργαζόμενοι στη Μόρια, όπου βρίσκονται σχεδόν 15.000 άνθρωποι σε μια δομή που χωρά λιγότερους από 3.000. Αντίστοιχα είναι τα προβλήματα και στα υπόλοιπα νησιά, όπου δεν υπάρχει ούτε διαθέσιμη κουβέρτα. Ενδεικτικά του κλίματος, όσα συνέβησαν στην Κω, το βράδυ της προηγούμενης Παρασκευής, όταν δήμαρχος και κάτοικοι έστησαν μπλόκο με μηχανήματα του δήμου στο λιμάνι, προκειμένου να εμποδίσουν την αποβίβαση προσφύγων από πλοίο. Το πλοίο έφθασε στην Κω, αλλά μετά το μπλόκο των κατοίκων μόνο δύο από τα 77 άτομα αποβιβάστηκαν, ενώ τα υπόλοιπα έφυγαν από το νησί.

Η διασάλευση της κοινωνικής συνοχής, όμως, εντείνεται με την κατανομή των προσφύγων-μεταναστών στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για τη μεταφορά έως και 20.000 ατόμων από τα νησιά σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας τους επόμενους δύο μήνες, επικρατεί ήδη αναβρασμός στις τοπικές κοινωνίες. Στην περιοχή των Γιαννιτσών, κάτοικοι δημιούργησαν μπλόκο, παρεμποδίζοντας δύο λεωφορεία με μετανάστες να μπουν σε παράδρομο, που οδηγούσε σε ξενοδοχείο της περιοχής.

Χρειάστηκε η συνδρομή της Αστυνομίας, ώστε τελικά τα λεωφορεία να φτάσουν στον προορισμό τους, ακολουθώντας διαφορετική διαδρομή. Επέλεξαν έναν παράδρομο για να ξεφύγουν από τους συγκεντρωμένους. Παρόμοιο σκηνικό και στις Σέρρες, όπου πολυπληθής ομάδα ντόπιων προσπάθησε να παρεμποδίσει την έλευση ατόμων σε ξενοδοχείο του Σιδηροκάστρου.

Παρέμβαση αστυνομίας

Χρειάστηκε και αυτή τη φορά να παρέμβει η αστυνομία, η οποία και ολοκλήρωσε με τα χίλια ζόρια την μεταφορά, ύστερα από δύο σχεδόν ώρες έντασης στον κάθετο άξονα της Εγνατίας. Η αντίδραση των τοπικών κοινωνιών εκδηλώνεται ακόμα και σε περιοχές για τις οποίες δεν έχει προγραμματιστεί μεταφορά μεταναστών. Κάποιοι, λοιπόν, φωνάζουν προκαταβολικά, θεωρώντας ότι σύντομα θα έλθει η σειρά τους.

Ενδεικτικό παράδειγμα οι κάτοικοι της Σκύδρας, οι οποίοι απειλούν ότι θα πάρουν τις καραμπίνες με σκοπό να εμποδίσουν την πιθανή εγκατάσταση προσφύγων και μεταναστών στην περιοχή τους. Δηλώνουν πως η κατάσταση στην Πέλλα έχει φτάσει στο απροχώρητο και προειδοποιούν την Πολιτεία, πως οι αντιδράσεις τους δεν θα έχουν προηγούμενο.

Δεν είναι η πρώτη φορά, όμως, που διαδραματίζονται τέτοιες σκηνές το τελευταίο διάστημα. Πριν από μία εβδομάδα, ένταση είχε προκληθεί και στα Βρασνά Θεσσαλονίκης για τον ίδιο λόγο. Κάτοικοι της περιοχής είχαν αποκλείσει κομβικά σημεία, προκειμένου να μην φτάσουν εκεί λεωφορεία που μετέφεραν πρόσφυγες και μετανάστες. Και δεν θα είναι οι τελευταίες.

Περισσότεροι από χίλιοι αιτούντες ασύλου αναμένεται να μεταφερθούν τις επόμενες τρεις ημέρες από τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου σε λιμάνια της Αττικής και στη συνέχεια σε ξενοδοχεία σε όλη την Ελλάδα. Παράλληλα, το ενδιαφέρον των ξενοδόχων για να μπουν στο πρόγραμμα φιλοξενίας μεταναστών είναι μεγάλο, κυρίως για οικονομικούς λόγους. Κάποιοι καταγγέλλουν ότι δέχονται και απειλές για την απόφασή τους αυτή.

Η κυβέρνηση, εν μέσω διασταυρούμενων πυρών, αξιολογεί ως ιδιαίτερα ανησυχητικές τις αντιδράσεις που εκδηλώνονται τις τελευταίες ημέρες σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών. Κυβερνητικά στελέχη επιβεβαιώνουν ότι άμεσος στόχος τους είναι η αποσυμφόρηση των νησιών και η δημιουργία συνθηκών εξαιρετικά αποτρεπτικών για το μεταναστευτικό και προσφυγικό ρεύμα.

Δύσκολο εγχείρημα

Πρόκειται για δύσκολο εγχείρημα: η Τουρκία δεν φαίνεται διατεθειμένη να ελέγξει τη δική της πλευρά των συνόρων, ενώ μένει να δούμε αν σκοπεύει να τηρήσει την ευρωτουρκική συμφωνία, αποδεχόμενη τις προβλεπόμενες επαναπροωθήσεις. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι ΕΕ και Τουρκία ερμηνεύουν αυθαίρετα τη συμφωνία ότι όποιος μεταφέρεται στην ηπειωτική Ελλάδα δεν μπορεί να απελαθεί στην Τουρκία. Η κυβέρνηση ζήτησε να σταματήσει αυτή η αυθαίρετη ερμηνεία της συμφωνίας, αλλά η Άγκυρα δεν το συζητάει.

Το Μέγαρο Μαξίμου τα γνωρίζει αυτά, επενδύοντας περισσότερο στο άσυλο και στα κλειστά κέντρα για όλους εκείνους, των οποίων οι αιτήσεις ασύλου απορρίπτονται. Ο χρόνος, όμως, πιέζει ασφυκτικά, αν υπολογίσει κανείς και τα εκατοντάδες άτομα που καταφτάνουν καθημερινά, επιβαρύνουν μία ήδη οριακή κατάσταση.

Λαμβάνοντας υπόψη της αυτή την κατάσταση, η κυβέρνηση θέλει να πείσει τους διαμαρτυρόμενους μέσα από μια διαδικασία διαβούλευσης. Χαρακτηριστικές για τις προθέσεις της, ήταν οι παρεμβάσεις τόσο του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα που έκανε λόγο για μία κουρασμένη κοινωνία, όσο και του Γιώργου Κουμουτσάκου. Ο τελευταίος εμφανίστηκε διπλωματικός, κάνοντας λόγο για επαρκή ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών.

Γεγονός παραμένει, όμως, ότι και να βάλουν πλάτη οι πολίτες, οι ροές μεταναστών ολοένα και αυξάνονται, χωρίς να φαίνεται στον ορίζοντα δυνατότητα ανάσχεσης. Στο εκρηκτικό μίγμα αρκεί να προσθέσει κανείς και τις βολές της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία επιχειρεί να εκμεταλλευθεί πολιτικά το πρόβλημα, αλλά και την απάθεια της ΕΕ, η οποία βολεύεται, μετατρέποντας την Ελλάδα σε «αποθήκη ψυχών».