Η Αθήνα το επίκεντρο της νέας εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ – Κίνας;

Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Κίνας εργάζονται για να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε βαθμό που θα επιτρέψει να υπογραφτεί «προκαταρκτική» συμφωνία για το εμπόριο ανάμεσά τους πιθανόν ακόμη και μέσα στον Νοέμβριο, ωστόσο το πού θα υπογραφτεί το κείμενο με τη σειρά του μετατρέπεται πλέον σε αντικείμενο διαπραγμάτευσης, με τις προτάσεις εκατέρωθεν να συμπεριλαμβάνουν από την Αλάσκα ως την Ελλάδα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει πως θα μπορούσαν να υπογράψουν τη συμφωνία με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ στην Άιοβα, Πολιτεία με την οποία ο ηγέτης της Λαϊκής Δημοκρατίας έχει ιστορικούς δεσμούς και η οποία θα είναι ανάμεσα στις πλέον ωφελημένες από την αύξηση των εξαγωγών αμερικανικών αγροτοβιομηχανικών προϊόντων στην Κίνα που θα προκύψει.

Από την άλλη, Κινέζος αξιωματούχος δήλωσε πως το Πεκίνο έριξε στο τραπέζι την ιδέα η συμφωνία να υπογραφτεί στην Ελλάδα, όπου ο πρόεδρος Σι αναμένεται να αφιχθεί για επίσκεψη την Κυριακή, πριν κατόπιν να ταξιδέψει για τη Βραζιλία, όπου θα συμμετάσχει σε διεθνή οικονομική σύνοδο που θα αρχίσει τη 13η Νοεμβρίου.

Αρκετές πηγές ενημερωμένες για το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων θεωρούν πως η υπογραφή της συμφωνίας στην Ελλάδα δεν είναι πολύ πιθανή. Έλληνες κυβερνητικοί αξιωματούχοι διαβεβαίωσαν εξάλλου το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς πως τουλάχιστον μέχρι στιγμής δεν έχει υποβληθεί αίτημα για να οργανωθεί τέτοια τελετή κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του κινέζου προέδρου.

Οι δύο πλευρές δεν αποκλείεται να επιλέξουν τη Χαβάη ή την Αλάσκα, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές. «Έγινε μια πρόταση για την Αλάσκα, άλλη μια για τη Χαβάη. Είμαι σίγουρος ότι οι Κινέζοι θα προτείνουν επίσης τοποθεσίες στην Κίνα», σχολίασε ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Ουίλμπουρ Ρος σε δηλώσεις του στην τηλεοπτική υπηρεσία του πρακτορείου ειδήσεων Bloomberg τη Δευτέρα, προσθέτοντας πως μάλλον «αυτό θα είναι το ευκολότερο ζήτημα προς διευθέτηση στην όλη διαπραγμάτευση».

Η έλλειψη συναίνεσης για το πού θα υπογραφτεί η συμφωνία αντανακλά πάντως τη ρευστή φύση των συνομιλιών με στόχο τον τερματισμό του εμπορικού πολέμου. Αρκετά ζητήματα κρίσιμης σημασίας δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί οριστικά, ιδίως ο μηχανισμός ελέγχου της εφαρμογής της συμφωνίας καθώς και η έκταση της άρσης των επιπλέον δασμών που έχουν επιβληθεί στην Κίνα.

Η τοποθεσία δεν είναι διόλου ασήμαντη από τη σκοπιά του πολιτικού συμβολισμού. Έπειτα από 16 μήνες αντεγκλήσεων και ανταλλαγών ομοβροντιών επιπρόσθετων δασμών, κανένας από τους δύο ηγέτες δεν θέλει να δώσει εικόνα αδυναμίας στους αντιπάλους του στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό.

Η Άιοβα θεωρείται πως είναι η επιλογή που θα προτιμούσε η κυβέρνηση Τραμπ. Η Πολιτεία αυτή, με πολλά αγροκτήματα και μεγάλη αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή, θεωρείται μέρος της εκλογικής βάσης του Ρεπουμπλικάνου, ενώ η συμφωνία αναμένεται να αυξήσει τις αμερικανικές εξαγωγές στην Κίνα προϊόντων που επλήγησαν στον εμπορικό πόλεμο — σόγιας, χοιρινού κρέατος και άλλων.

Ο Σι διατηρεί εδώ και δεκαετίες δεσμούς με την Άιοβα, όπου πήγε για πρώτη φορά το 1985, όταν ήταν ακόμη στέλεχος τοπικής οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος, για επαφές που αφορούσαν τον πρωτογενή τομέα. Απέκτησε και καλλιέργησε φιλική σχέση με τον Τέρι Μπράνσταντ, τον τότε κυβερνήτη της Πολιτείας, σήμερα πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Κίνα.

Η Κίνα αξιώνει να καταργηθούν ή να μειωθούν αρκετοί δασμοί, ώστε η συμφωνία να μην προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό, επισήμανε εξάλλου πηγή προσκείμενη στην κινεζική κυβέρνηση. «Η Κίνα χρειάζεται πολιτική κάλυψη για να γίνει μια επίσκεψη του προέδρου Σι]στις ΗΠΑ που δεν θα είναι επίσημη», εξήγησε η πηγή, προσθέτοντας πως σε κάθε περίπτωση το Πεκίνο δεν θέλει να δοθεί η εντύπωση πως «συνθηκολογεί».

Ο Σι δεν θα είχε αντίρρηση η συμφωνία να υπογραφτεί κάπου στην αμερικανική επικράτεια, πρόσθεσε η πηγή, διευκρινίζοντας πως η κινεζική κυβέρνηση θεωρεί την Ελλάδα και τις ΗΠΑ τις μοναδικές πιθανές τοποθεσίες από τη σκοπιά της ασφάλειας. Ο Σι είναι απλά «πρακτικός», συμπλήρωσε η ίδια πηγή. «Είναι διατεθειμένος να πάει στις ΗΠΑ για να υπογράψει τη συμφωνία εάν υπάρξει συμφωνία», συμπλήρωσε.