Στην επαιτεία θέλουν τον ευρωπαϊκό νότο η Μέρκελ και οι “δορυφόροι” της

Βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα στην Ιταλία και τη Μέρκελ, μία εβδομάδα πριν τη συνεδρίαση του Eurogroup, στην οποία αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις περαιτέρω ενίσχυσης του οικονομικού πακέτου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Το Βερολίνο και οι “δορυφόροι” του επιμένουν να αρνούνται την λύση του ευρωομολόγου, ενώ ο Ολλανδός πρωθυπουργός με νέες προκλητικές δηλώσεις του αντιμετωπίζει τις χώρες του νότου ως επαίτες.

Η συζήτηση άνοιξε μετά την άρνηση του Ιταλού πρωθυπουργού Κόντε να δεχθεί “βοήθεια” από την ΕΕ με τον γνωστή ευρωπαϊκή μέθοδο της επιτήρησης, τα πολύ γνωστά μας μνημόνια, αλλά και την πρωτοβουλία εννέα ευρωπαίων ηγετών, ανάμεσά τους ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, για την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου.

Υπηρετώντας την επίσης γνωστή θέση των Γερμανών τραπεζιτών, που θέλουν την Γερμανία να παραμείνει “εξαγωγέας χρέους” στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, η Μέρκελ αρνήθηκε και εξακολουθεί να αρνείται μια τέτοια προοπτική, σπρώχνοντας την Ιταλία στον ΕΜΣ και τα μνημόνια. Την αντίθεσή του την έκδοση κοινού “κορωνοομολόγου” εξέφρασε και ο ομόλογός της καγκελάριος της Αυστρίας Κουρτς, ενώ πρώτος συντάχθηκε με το Βερολίνο ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε.

Ολλανδικά παιχνίδια 

Η στάση του Ρούτε προκάλεσε αντιδράσεις στη Ρώμη και τη Μαδρίτη, το ποτήρι ξεχείλισε όμως με τις δηλώσεις του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών Βόπκε Χούκστρα, ο οποίος είχε ζητήσει ακόμη και τη διεξαγωγή έρευνας από την Κομισιόν σχετικά με το γεγονός ότι κάποιες χώρες δεν έχουν το απαραίτητο δημοσιονομικό περιθώριο για να ανταπεξέλθουν στην έκτακτη κατάσταση.

Σήμερα ο Χούκστρα επεδίωξε να αλλάξει το κλίμα και παραδέχθηκε κάποια λάθη στις δηλώσεις του, αλλά δεν έκανε βήμα πίσω σε ότι αφορά τον κοινό δανεισμό. Εξέφρασε απλώς την ετοιμότητα της Ολλανδίας «να παράσχει περισσότερα από ό,τι της αναλογεί σε “νέο χρήμα” για να βοηθήσει» τις πληγείσες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Λίγη ώρα αργότερα τη σκυτάλη πήρε ο πρωθυπουργός Ρούτε, ο οποίος γνωρίζοντας την άρνηση της Ιταλίας να προσφύγει σε δανεισμό από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) είπε ότι θα προτιμούσε να κάνει ένα «δώρο» στις χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες εξαιτίας της πανδημίας, παρά να εκδώσει κοινά ομόλογα ή να αξιοποιήσει τον ΕΜΣ. Ο Ολλανδός πρωθυπουργός επέμεινε στην αντίθεσή του για έκδοση “κορωνοομολόγου” και το αξιοπρόσεχτο είναι ότι αντί για την προσφυγή στον ΕΜΣ, που συνεπάγεται επιτήρηση του κράτους μέλους, αντιπρότεινε τη δημιουργία ενός νέου ταμείου στήριξης.

“Λαγός” ο Ρούτε 

Ο Ρούτε έκανε αυτές τις προτάσεις, έχοντας εκφράσει προηγουμένως την ελπίδα ότι θα αμβλυνθούν οι επικρίσεις της Ρώμης και της Μαδρίτης προς την Ολλανδία. Επικρίσεις τις οποίες ο ίδιος και ο υπουργός του προκάλεσαν με τη στάση τους και τις απαράδεκτες για εταίρους δηλώσεις που έκαναν την περασμένη εβδομάδα.

Είναι σαφές ότι οι ολλανδικές προτάσεις επιχειρούν να λειτουργήσουν ως πολιορκητικός κριός στο μέτωπο των εννέα ηγετών που ζητούν την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου. Οι προτάσεις του Ρούτε επιχειρούν να ανοίξουν ένα παράθυρο προς την Ιταλία κυρίως και την Ισπανία δευτερευόντως, ότι μπορούν να λάβουν ευρωπαϊκή βοήθεια, χωρίς να προσφύγουν στον Μηχανισμό και τα “μνημόνια” που αυτό συνεπάγεται. Αρκεί βεβαίως να ξεχάσουν την κοινοτικοποίηση του χρέους.

«Αν λαμβάνεις (στήριξη) από τον ESM είναι ένα δάνειο και πρέπει να αποπληρωθεί. Αν το κάνεις ως δώρο, τότε είναι σαν να λέμε: Ακούστε, εσείς παιδιά έχετε πληγεί σκληρά, αλλά μαζί με έναν αριθμό πλούσιων χωρών, είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τα άμεσα κόστη από την κρίση του κορονοϊού» είπε χαρακτηριστικά, βγάζοντας από το επίκεντρο της συζήτησης το θέμα του ευρωομολόγου.

Παίζουν όλα στη Σύνοδο 

Την έκδοση κοινού ομολόγου είχαν αποκλείσει άλλωστε, για άλλη μία φορά, η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος της Γερμανίας και ο πρόεδρος της Bundesbank Γενς Βάιντμαν, σπρώχνοντας ξεκάθαρα τις χώρες που αντιμετωπίζουν τις πρωτόγνωρα τραγικές συνέπειες της πανδημίας στο ταμείο διάσωσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ / ESM). Κατά τα άλλα το Eurogroup επαναλαμβάνει τη συνεδρίασή του την Τρίτη, 7 Απριλίου, προκειμένου να σχεδιάσει ένα νέο πακέτο που θα ικανοποιεί τις χώρες της Ευρωζώνης.

Το πακέτο αυτό, για το οποίο το Reuters δεν αποκλείει να υπάρξει ένας συμβιβασμός στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με τη δημοσίευση του διεθνούς πρακτορείου «ένα ή περισσότερα από τα εξής μέτρα: Δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSM).

Η ιταλική κυβέρνηση επιμένει πάντως ότι η κρίση που προκαλεί η πανδημία δεν είναι απόρροια μιας αποτυχημένης εθνικής οικονομικής πολιτικής και για τον λόγο αυτό υποστηρίζει ότι θα πρέπει να δοθούν χωρίς όρους. Το επανέλαβε και πριν λίγο ο Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος ανακοινώνοντας την επέκταση των μέτρων έως τις 13 Απριλίου, έκρινε τον ΕΜΣ ως ακατάλληλη λύση για αυτή την κρίση. Αν η Ρώμη επιμείνει μέχρι το τέλος σε αυτή τη θέση και δεν υπάρξει διάσπαση στο μέτωπο για την έκδοση ευρωομολόγου, τότε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 9 Απριλίου, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά: τόσο για τη λύση όσο και για τη διάλυση.