Οικονομική πανδημία φέρνει η ιδιοτέλεια του Βερολίνου
09/05/2020Η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε βαθύτατη και αγνώστου διάρκειας ύφεση και ανεργία. Καμιά χώρα δεν εξαιρείται. Για παράδειγμα αυτή την εβδομάδα, η Moody’s υπολόγισε ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση των ΗΠΑ «σε συνδυασμό με τα σημαντικά χαμηλότερα έσοδα και τη χαμηλότερη ανάπτυξη» θα εκτοξεύσουν το δημοσιονομικό έλλειμμα, από το 4,6% του ΑΕΠ την περασμένη χρονιά σε πάνω από 15% φέτος, ενώ η ανεργία μπορεί να ξεπεράσει το 20%.
Η Τράπεζα της Αγγλίας από τη μεριά της, ανακοίνωσε ότι αναμένεται το ΑΕΠ της χώρας να μειωθεί κατά 25% την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου, με το ποσοστό της ανεργίας να υπερδιπλασιάζεται στο 9%. Πριν από δύο εβδομάδες, ο Γκέρτγιαν Βλίχε, μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής, προέβλεψε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα γνωρίσει μια ύφεση «ταχύτερη και βαθύτερη από οτιδήποτε έχουμε δει τον τελευταίο αιώνα, ή πιθανόν αρκετούς αιώνες» (!), λόγω της πανδημίας. Η πρόβλεψη για το 2020 συμβαδίζει με την εκτίμηση του Γραφείο Δημοσιονομικής Ευθύνης (OBR), που προέβλεψε μείωση 13% του ΑΕΠ φέτος.
Δυστυχώς δεν υπάρχει παγκόσμια διακυβέρνηση και συντονισμός μεταξύ των κρατών για κοινή δράση. Υπάρχουν άραγε λύσεις; Ο Μάριο Ντράγκι κατέθεσε μια ανατρεπτική, για τις κυρίαρχες αντιλήψεις πρόταση, καθώς ο πλανήτης βρίσκεται αντιμέτωπος με τις συνέπειες μια οικονομικής κατάρρευσης, που μόνο με πολεμική οικονομία μπορούν να αντιμετωπισθούν.
Η ανατρεπτική πρόταση Ντράγκι
Πρότεινε λοιπόν στους Ευρωπαίους να παράσχουν την ρευστότητα που χρειάζονται οι μεγάλες επιχειρήσεις και πολύ περισσότερο οι μικρές και οι αυτοαπασχολούμενοι, για να μη χαθούν θέσεις εργασίας, ενώ πρότεινε στα κράτη να αναλάβουν όλα μαζί το βάρος και να διαγράψουν τα ιδιωτικά χρέη που θα δημιουργηθούν, λόγω της πανδημίας. Έτσι «θα πετύχουμε το ζητούμενο οικονομικό restart», τόνισε.
Ελπίζω να αποφύγουν το έμφραγμα οι Γερμανοί δικαστές που προκάλεσαν το κοινό ευρωπαϊκό αίσθημα, αμφισβητώντας τις ευρωπαϊκές συμφωνίες και το νομικό δικαίωμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ποσοτική χαλάρωση, με αγορά κρατικών ομολόγων. Μάλιστα, σε αυστηρό τόνο, έδωσαν στους γερμανικούς θεσμούς διορία τριών μηνών!
Αν ως τότε η ΕΚΤ δεν έχει συμμορφωθεί με το νέο δόγμα του δικαστηρίου, η Bundesbank και άλλες γερμανικές οντότητες απαγορεύεται να λάβουν μέρος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης! Με λίγα λόγια, αν η γερμανική ακαμψία συνεχιστεί, οι χώρες μέλη της ΕΕ θα βγουν από την κρίση με τεράστια δυσβάσταχτα χρέη που θα υπονομεύσουν τις πιθανότητες και τις δυνατότητες ανάκαμψης. Μπορεί όμως η πρόταση Ντράγκι από μόνη της να δώσει λύση μακράς πνοής;
Δύσκολο, αν δεν υπάρξει μετά, κοινή ευρωπαϊκή οικονομική και φορολογική πολιτική και αν, επιτέλους, δεν μπουν φραγμοί στην φοροδιαφυγή, κυρίως αυτή του μεγάλου πλούτου. Ας μην ξεχνάμε, πως το ευρωπαϊκό πιστωτικό σύστημα δέχεται τρομερές πιέσεις, με νέα κόκκινα δάνεια να ροκανίζουν και να απειλούν τη ρευστότητά του. Ποια εργαλεία απομένουν, όταν τα δημόσια οικονομικά έχουν πολλαπλάσια έξοδα και λιγοστά έσοδα;
Από τις …νίκες στη χρεοκοπία
Κανονικά η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει χάσει τον ύπνο της. Ταΐζοντας την κοινή γνώμη με αισιόδοξες πληροφορίες βρέθηκε, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, στη χειρότερη θέση από όλους, ως πρωταθλήτρια στην ύφεση και τη ανεργία. Σύμφωνα λοιπόν με την Eαρινή έκθεση, η χώρα μας θα αντιμετωπίσει ύφεση 9,7% (με χρέος στο 200%), που είναι το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των κρατών-μελών: πάνω από την Ιταλία (9,5%), αλλά και την Ισπανία (9,4%) των χιλιάδων θυμάτων.
Και αν αυτό δεν είναι απουσία σχεδίου και οράματος, τι είναι; Οι αναχρονιστικές νομοθετήσεις (παιδεία, περιβάλλον), η αδιαφάνεια στα δημόσια οικονομικά, τα ρουσφέτια στους κομματικούς φίλους, τους χορηγούς, στα ΜΜΕ που την στηρίζουν και όλα όσα επιμελώς κρύβονται από την εκτεταμένη προπαγάνδα, που θα σκορπίσουν την ώρα που στον καθένα φτάσει ο λογαριασμός της κρίσης;
Οι μεταθέσεις φορολογικών υποχρεώσεων δεν σημαίνει ότι διαγράφτηκαν. Και με την ζήτηση στο εμπόριο να βρίσκεται στο ναδίρ, δεν θα προκύψουν σύντομα έσοδα ικανά για να ανακουφίσουν όλα τα μεγέθη της οικονομικής αλυσίδας. Καθώς δεν υπάρχει δημόσιο χρηματοπιστωτικό εργαλείο για την ανάπτυξη, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα έχει περιορισμένες δυνατότητες και μεγάλες αγκυλώσεις για παρεμβάσεις.
Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης
Ο μεγάλος όγκος των επιχειρήσεων, μικρών και μεσαίων, αποκλείεται από τον όποιο δανεισμό. Δεν είναι θέμα μόνο γραφειοκρατίας ή δικαιολογητικών, όπως γράφτηκε. Είναι θέμα τραπεζικών κριτηρίων και εγγυήσεων. Οι τράπεζες ζητούν cash collateral, ή άλλες εμπράγματες εγγυήσεις.
Όμως πολλές επιχειρήσεις δεν διαθέτουν τέτοιες εγγυήσεις, ή τις έχουν εκχωρήσει ήδη σε τράπεζες για παλαιότερο δανεισμό, όπως επισημαίνει ο Γιάννης Δραγασάκης. Παρόλα αυτά, στην ελληνική κυβέρνηση είναι τόσο κοντόφθαλμοι και τσαπατσούληδες, που αντί να σπάνε το κεφάλι τους για να βρουν βιώσιμες λύσεις, αυτοί θεωρούν ότι προηγούνται τα πολιτικά κέρδη με το στρίμωγμα της αντιπολίτευσης.
Έτσι αποφάσισαν να συνεχίσουν με νέες κατηγορίες την διερεύνηση της υπόθεσης Παπαγγελόπουλου, επιλέγοντας επιπλέον να φέρουν στην επικαιρότητα και την (πριν από 10 χρόνια) τραγική υπόθεση της Μαρφίν! Σας φαίνεται ότι τα κυβερνητικά επιτελεία ανταποκρίνονται με αίσθημα ευθύνης στις υποχρεώσεις τους;