Με αρνητικό τεστ το πρώτο κρούσμα της ινδικής μετάλλαξης στην Αττική!

Μια 33χρονη Αμερικανίδα που έφθασε πριν από 20 ημέρες στην Ελλάδα προερχομένη από το Ντουμπάι είναι το πρώτο κρούσμα “ινδικής μετάλλαξης” στη χώρα μας και εντοπίσθηκε τυχαία σε δειγματοληπτικούς ελέγχους που κάνει καθημερινά πλέον ο ΕΟΔΥ σε διάφορα σημεία της Αττικής. Η γυναίκα, που έχει ήπια συμπτώματα, είναι μόνιμη κάτοικος ΗΠΑ, αλλά ζει αυτή την περίοδο στην Αθήνα. Υπενθυμίζεται ότι ο δημότης Πατρέων που έφερε παρόμοιο στέλεχος, τελικά ήταν “λάθος συναγερμός”, καθώς διαπιστώθηκε ότι το στέλεχος που τον είχε μολύνει ήταν μεν ύποπτο, αλλά δεν έφερε την διττή επικίνδυνη μετάλλαξη.

Η Αμερικανίδα είχε εισέλθει στην Ελλάδα με αρνητικό τεστ PCR (μοριακού ελέγχου) από το Ντουμπάι και παρουσίασε ήπια συμπτώματα λίγες ημέρες αργότερα. Έχει ήδη θεραπευθεί. Ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε ότι «ταυτοποιήθηκε θετικό δείγμα για τον ιό SARS-CoV-2 με το στέλεχος Β.1.617.1 το οποίο αποτελεί το επικρατές στέλεχος στην Ινδία. Το κρούσμα ανιχνεύθηκε σε μαζική δειγματοληψία των Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ) του ΕΟΔΥ. Πρόκειται για γυναίκα 33 ετών, αλλοδαπή, που ζει στην Αττική, με ιστορικό ταξιδιού από το Ντουμπάι στις 4/4/2021 και με αρνητικό PCR τεστ από τη χώρα αναχώρησης».

Το στέλεχος Β.1.617.1 χαρακτηρίζεται από μια σειρά μεταλλάξεων στο γονίδιο της ακίδας (spike) του ιού, μεταξύ των οποίων το συνδυασμό E484Q και L452R. Το στέλεχος που ανιχνεύθηκε στο κρούσμα φέρει και τις δύο μεταλλάξεις (σε αντίθεση με εκείνο στην Πάτρα). «Τα μέχρι στιγμής δεδομένα από τη φυλογενετική ανάλυση που έχει διεξαχθεί, δείχνουν ότι το στέλεχος Β.1.617.1 που απομονώθηκε από το κρούσμα, προέρχεται από την επαρχία Maharashtra της Ινδίας, την περιοχή δηλαδή όπου και πρωτοεντοπίσθηκε το μεταλλαγμένο στέλεχος», αναφέρει ο ΕΟΔΥ.

Η μεταδοτικότητα της ινδικής μετάλλαξης

Το Ιράν και το Κουβέιτ ανακοίνωσαν χθες ότι αναστέλλουν τις πτήσεις από την Ινδία, λόγω του μεταλλαγμένου στελέχους, όπως και το Πακιστάν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Βρετανία (από τριημέρου) καθώς και ο Καναδάς. Οι ΗΠΑ ζητούν από τους πολίτες τους να μην ταξιδεύουν στην Ινδία, ακόμα κι αν έχουν εμβολιασθεί. Η Γερμανία βάζει επίσης νέους όρους σε όσους ταξιδεύουν εκεί, εντάσσοντας την Ινδία στις χώρες υψηλού κινδύνου. Κρούσματα της διπλής μετάλλαξης έχουν εντοπισθεί σποραδικά και στο Βέλγιο και στη Βρετανία.

Τι ακριβώς συμβαίνει όμως με αυτό το ινδικό στέλεχος που έχει διπλή μετάλλαξη, έχει ήδη εντοπισθεί σε τέσσερις χώρες και ανησυχεί τους ειδικούς; Το μόνο που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι έχει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα, όμως δεν υπάρχουν στοιχεία ότι είναι περισσότερο θανατηφόρο. Στην Ινδία καταγράφεται αύξηση των θανάτων, αλλά εκεί έχουν και τόσο μεγάλη αύξηση κρουσμάτων, που ο μεγαλύτερος αριθμός απωλειών είναι πολύ πιο λογικό να οφείλεται στα πολλά κρούσματα, παρά στην πιο “θανατηφόρα”  δράση του συγκεκριμένου στελέχους.

Στον αντίποδα, υπάρχουν Ινδοί επιστήμονες που θεωρούν ότι προκαλεί πιο ήπια νόσο. Σε άλλο μήκος κύματος, χωρίς όμως να έχουν στοιχεία, κινούνται άλλοι ειδικοί, που φοβούνται ότι αυτές οι δύο μεταλλάξεις του στελέχους το βοηθούν να παρουσιάζει ανθεκτικότητα από τα αντισώματα των εμβολίων. Η ινδική επιτροπή εμβολιασμών πάντως υποστηρίζει ότι τα εμβόλια καλύπτουν και αυτό το στέλεχος.

Καλύτερα από το τίποτα

Εξάλλου ακόμα και το αρχικό στέλεχος της Γιουχάν δεν καλύπτεται 100% από τα εμβόλια και μπορεί ένα ποσοστό (10% στο γενικό πληθυσμό και 50% σε ανοσοκατεσταλμένους και ηλικιωμένους) να μην καλυφθεί από τα εμβόλια, ούτε για τα “κλασικά” στελέχη. Είναι πάντως νωρίς για να εξαχθεί συμπέρασμα, καθώς το στέλεχος είναι νέο και πρέπει κάποιοι να αναλύσουν πόσοι προσβεβλημένοι από αυτό είχαν εμβολιασθεί και με ποιο εμβόλιο.

Στην μάχη που δίνεται διεθνώς για εμβολιασμούς, με το αντικειμενικά ορθό σκεφτικό πως ακόμα και ένα μέτριο αποτελεσματικό εμβόλιο είναι καλύτερο από το τίποτα, οι περισσότερες κυβερνήσεις αλλά και οι γιατροί δεν εστιάζουν ιδιαίτερα (δημοσίως τουλάχιστον) στην αποτελεσματικότητα κάθε εμβολίου χωριστά και παροτρύνουν τους πολίτες να εμβολιασθούν άμεσα “με ό,τι υπάρχει”.

Είναι πάντως πλέον βέβαιο ότι είτε λόγω χιλιάδων μεταλλάξεων (βρετανικών, βραζιλιάνικων, νοτιοαφρικανικών, αμερικανικών και τώρα ινδικών) αλλά και λόγω της σύστασης καθ’ αυτής των εμβολίων, η αποτελεσματικότητά τους είναι μικρότερη από αυτήν που διαφημίζεται. Για αυτό πλέον και οι επιτροπές εμβολιασμών και τα υπουργεία Υγείας διεθνώς, αλλά και οι επιτροπές φαρμακοεπαγρύπνησης πολλών κρατών δεν αναφέρονται πια σε “ανοσία από το εμβόλιο”, αλλά στην ικανότητά του “να προστατεύσει από βαριά νόσο”.

Όσον αφορά το εμβόλιο της Pfizer και το ινδικό στέλεχος με την διττή μετάλλαξη ειδικότερα,  Ισραηλινοί επιστήμονες, σύμφωνα με το Reuters, εκτιμούν ότι το σκεύασμα είναι «τουλάχιστον εν μέρει αποτελεσματικό και σε αυτό το στέλεχος». Στο Ισραήλ έχουν βρεθεί περίπου δέκα κρούσματα από το συγκεκριμένο στέλεχος (ταξιδιώτες από το εξωτερικό). Το υπουργείο Υγείας του Ισραήλ (που υπενθυμίζεται ότι έχει ειδική συμφωνία με την Pfizer πάντως) ανακοίνωσε τα εξής: «Εκτιμάται ότι το εμβόλιο αυτό είναι αποτελεσματικό έναντι του στελέχους, μολονότι αυτή η αποτελεσματικότητα εν προκειμένω είναι μειωμένη». Παρότι το Reuters ζήτησε περισσότερες λεπτομέρειες, απάντηση δεν έλαβε.

Tα στελέχη και οι “επώνυμες” μεταλλάξεις τους

Όσον αφορά στην Ελλάδα και το κρούσμα στην Πάτρα, υπενθυμίζεται ότι προχθές ο ΕΟΔΥ εξήγησε ότι ήταν λάθος συναγερμός, με την έννοια ότι το ύποπτο στέλεχος τελικά δεν έφερε τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις που το καθιστούν ιδιαίτερα προβληματικό και ότι δεν είναι “ινδικό” αλλά “αμερικανικό”: «Ανιχνεύθηκε θετικό δείγμα  με το στέλεχος Β.1.617 το οποίο αποτελεί το επικρατές στέλεχος στην Ινδία. Ανήκει σε άνδρα που ζει στην πόλη της Πάτρας. Το στέλεχος Β.1.617 χαρακτηρίζεται από μια σειρά μεταλλάξεων στο γονίδιο της ακίδας (spike) του ιού, μεταξύ των οποίων το συνδυασμό E484Q και L452R. Ωστόσο το στέλεχος που ανιχνεύθηκε στην Πάτρα δεν φέρει τη μετάλλαξη Ε484Q, η οποία χαρακτηρίζεται ως μετάλλαξη διαφυγής του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα μέχρι στιγμής δεδομένα από τη φυλογενετική ανάλυση, υποδηλώνουν ότι το στέλεχος Β.1.617 που ανιχνεύθηκε χωρίς τη μετάλλαξη Ε484Q έχει προέλευση από τις Η.Π.Α. και συγκεκριμένα την πολιτεία της Καλιφόρνια».

Όμως και το “καλιφορνέζικο” στέλεχος δεν είναι από τα απόλυτα αθώα και φέρει μια από τις δύο μεταλλάξεις που φέρει η “ινδική”. Ο ομότιμος καθηγητής Γενετικής και Γενετικής του Ανθρώπου στο ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης, σχολίασε σχετικά ότι η ινδική με τις δύο κρίσιμες μεταλλάξεις σίγουρα διαφεύγει από τα εμβόλια της AsrtaZeneca και τις Johnson και είναι μια από τις οκτώ που προκαλούν σήμερα παγκόσμια ανησυχία, μαζί με τη βρετανική (που έχει κυριαρχήσει στην Ελλάδα, αλλά ως επί το πλείστον καλύπτεται από εμβόλια), τη νοτιοαφρικανική (που καλύπτεται λίγο έως ελάχιστα από τα εμβόλια), μία βραζιλιάνικη εξίσου επικίνδυνη με τη νοτιοαφρικανική, μια “καλιφορνέζικη” και δύο ακόμη αφρικανικές, από την Ουγκάντα και την Τανζανία.

Βέβαια η πικρή αλήθεια είναι ότι και το βρετανικό στέλεχος ήταν ανύπαρκτο μέχρι το Δεκέμβρη στην Ελλάδα, όμως μέσα σε δύο μήνες όχι μόνον ήρθε, αλλά και κυριάρχησε –όπως σε όλη την Ευρώπη. Μοιραία θα έρθει και το “ινδικό”. Όπως είπε χθες ο καθηγητής Πνευμονολογίας Θεόδωρος Βασιλακοπουλος, «δεν ξέρουμε ακόμη με βεβαιότητα αν καλύπτεται από τα μέχρι στιγμής εμβόλια, αλλά μεταλλάξεις θα συνεχίσουν να υπάρχουν, συμβαίνει το ίδιο σε ένταση και συχνότητα στον ιό της γρίπης. Για αυτό και κάθε χρόνο το εμβόλιο δεν είναι το ίδιο, επικαιροποιείται για να καλύψει τις αλλαγές. Εδώ, οι αλλαγές είναι αργές και πολύ λιγότερες. Οι επικαιροποιημένες δόσεις των εμβολίων που θα βγουν θα καλύπτουν τις μεταλλάξεις. Πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι θα εμβολιαζόμαστε συχνά γιατί οι μεταλλάξεις είναι στο πρόγραμμα, είναι στο πλαίσιο της φυσικής προσαρμογής του ιού».