Γιατί η κυβερνητική πολιτική βλάπτει την ενεργειακή υγεία της Ελλάδας

Η απόφαση για πρόωρη απολιγνιτοποίηση της χώρας δεν μαραζώνει οικονομικά μόνο την ευαίσθητη περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και πλήττει συνολικά την ενεργειακή υγεία της Ελλάδας. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση προσαρμόζεται ουσιαστικά στις επιθυμίες της Γερμανίας με την επί τροχάδην κατάργηση του λιγνίτη. Δεν είναι, όμως, το μόνο απαράδεκτο δείγμα γραφής. Έχουμε και τις δηλώσεις Δένδια στο Arab News ότι η χώρα μας δεν θα προχωρήσει σε εξορύξεις υδρογονανθράκων.

Αυτά δημιουργούν μία επικίνδυνο πολιτική, η οποία μπορεί να προκαλέσει ενεργειακό αφανισμό με ό,τι αυτός συνεπάγεται και στο γεωπολιτικό επίπεδο. Τον περασμένο Φεβρουάριο, οι κυβερνώντες φαίνεται ότι δεν παρακολούθησαν τί συνέβη στο Τέξας. Ολάκερη η Πολιτεία αυτή, η δεύτερη στις ΗΠΑ με 30 εκατομμύρια πληθυσμό, βυθίστηκε στο σκοτάδι!

Μια αστοχία είχε ως αποτέλεσμα να παύσει την λειτουργία του ένα εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας με αποτέλεσμα οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να μην ανταποκριθούν. Το ενεργειακό μείγμα στο Τέξας άλλαξε ριζικά τα τελευταία χρόνια, υπό την επήρεια των πολιτικών της “πράσινης ενέργειας”. Αλλά οι πολιτικές αυτές δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις ανάγκες. Έτσι στο Τέξας φέτος, στην καρδιά του χειμώνα, συνέβησαν αλλεπάλληλες διακοπές ρεύματος, για την ακρίβεια προγραμματισμένες διακοπές! Τους λόγους που είχαν γίνει αυτά στην Ανατολική Ευρώπη τη δεκαετία του 1990 τους γνωρίζουμε. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ότι στο Τέξας έβγαλαν από το δίκτυο την μονάδα πυρηνικής ενέργειας και την αντικατέστησαν με φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες!

Τα προβλήματα των ΑΠΕ

Είναι αδύνατον η κυβέρνηση να μην γνωρίζει ότι σε περιόδους πολικού ψύχους, οι ανεμογεννήτριες δεν παράγουν ρεύμα, διότι δεν δουλεύουν. Όπως επίσης, ότι οι αυξημένες και πολυήμερες νεφώσεις ρίχνουν στο ναδίρ την παραγωγικότητα των φωτοβολταϊκών. Ακόμα και τα δίκτυα φυσικού αερίου δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν σε πολικές θερμοκρασίες.

Η κυβέρνηση δεν αντιλαμβάνεται έναν απαράβατο κανόνα: Όταν μια χώρα υπερβεί ένα ποσοστό συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών στο ενεργειακό μείγμα της, τόσο περισσότερο κινδυνεύει να μείνει χωρίς ρεύμα. Μπορεί η Ελλάδα να έχει καλύτερες καιρικές συνθήκες από τις ΗΠΑ, αλλά σε σκληρό χειμώνα, όταν η ζήτηση μεγαλώνει, το πρόβλημα εμφανίζεται. Αλλά και σε περιόδους καύσωνα οι ανανεώσιμες πηγές παράγουν λιγότερο, διότι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες δεν επιτρέπουν την σωστή λειτουργία των ανεμογεννητριών.

Οι λύσεις σε τέτοιες περιπτώσεις είναι τρεις: Η εισαγωγή ρεύματος, αν είναι δυνατή, ή εισαγωγή καυσίμων για να λειτουργήσουν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής ή προγραμματισμένες διακοπές ρεύματος. Η τελευταία αυτή περίπτωση, συνέβη όχι μόνο στο Τέξας τον Φεβρουάριο αλλά και στην Καλιφόρνια το Δεκαπενταύγουστο 2020! Επίσης, είναι δεδομένο ότι όσο περισσότερο μεγαλώνει το ποσοστό των Ανανεώσιμων Πηγών, τόσο αυξάνεται και η τιμή του ρεύματος που πληρώνουν οι καταναλωτές. Είναι λοιπόν μύθος ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές μειώνουν το κόστος.

Ενεργειακή υγεία

Η προσιτή τιμή και η αξιοπιστία στην παροχή ρεύματος είναι το ζητούμενο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά σε τούτες τις δύσκολες εποχές. Σε περιόδους με έντονα καιρικά φαινόμενα, μάλιστα, ο καταναλωτής δίνει έμφαση στην αξιοπιστία, δηλαδή είναι διατεθειμένος να πληρώσει και παραπάνω, αρκεί να έχει θέρμανση ή ψύξη χωρίς διακοπές! Είναι αυτό που η κυβερνητική πολιτική, αντί να το διασφαλίζει, το καθιστά επισφαλές.

Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι όσο περισσότερα δισεκατομμύρια διοχετεύονται για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τόσο μεγαλύτερος γίνεται ο κίνδυνος διακοπής ρεύματος! Προφανώς το πρόβλημα δεν θα υπήρχε εάν μπορούσε η ηλεκτρική ενέργεια να αποθηκευτεί. Όσοι, όμως, μιλάνε για γιγαντιαίες μπαταρίες, έχουν κάνει ένα τεχνολογικό άλμα 50 ετών. Σήμερα η δυνατότητα αυτή είναι στα σπάργανα!

Οι Ανανεώσιμες Πηγές έχουν συντελεστή απόδοσης της τάξης του 25%. Γι’ αυτό το λόγο μέχρι τώρα χρησιμοποιούνται ως συμπληρωματικές πηγές, με την έννοια ότι δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες αστικών κέντρων. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων θα ήθελα να επισημάνω ότι υποστηρίζω τη χρήση ήπιων μορφών ενέργειας. Αντιμάχομαι το fracking για παράδειγμα και πιστεύω ότι περιορίζοντας την χρήση πετρελαίου θα μειώσουμε τις εκπομπές αερίων και συνεπώς το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Η χώρα στα ζάρια

Εφόσον σήμερα οι τεχνολογικές δυνατότητες δεν επιτρέπουν την αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, πώς θα εξασφαλιστεί αδιάλειπτα φθηνό ρεύμα; Η απάντηση είναι άσχημη! Με την Συμφωνία των Παρισίων ναι μεν μειώνουμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου, πράγμα επιθυμητό, αλλά από την άλλη δεν μπορεί να εξασφαλιστεί ότι το ρεύμα θα είναι φτηνό και αδιάλειπτο.

Πώς απαντάει η ανθρωπότητα και ειδικότερα οι Έλληνες σ’ αυτό το δίλημμα; Κι όλα αυτά σε συνθήκες ειρήνης. Στην Ανατολική Μεσόγειο, όμως, η ειρήνη δεν είναι δεδομένη, πράγμα που σημαίνει ότι επιβάλλεται να λάβουμε υπόψη κι αυτή την παράμετρο στην Ελλάδα. Είναι ακριβώς γι’ αυτό που τα όσα προωθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη εκτός από ζημιογόνα εγκυμονούν και μεγάλους κινδύνους.

Δεδομένου ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει άμεση τουρκική απειλή, θα ήταν εγκληματική παράλειψη να μην μιλήσουμε για τον τρόπο που οι δύο χώρες φροντίζουν για τα στρατηγικά τους αποθέματα σε καύσιμα. Ντρέπομαι να μπω στην διαδικασία σύγκρισης. Όσοι γνωρίζουν την αγορά ενέργειας, ξέρουν ότι η Τουρκία έχει σαφέστατο τρόπο (νομικό πλαίσιο και εγκαταστάσεις) ώστε να διατηρεί στρατηγικά αποθέματα, τα οποία με βάση την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος ελέγχονται απ’ ευθείας από τον πρόεδρο Ερντογάν.

Στην Ελλάδα έχουμε αναθέσει την διατήρηση των αποθεμάτων μας στην καλή πίστη επιχειρηματιών και σε χώρους που αυτοί επιλέγουν. Προτιμώ να σταματήσω σήμερα εδώ, διότι η περαιτέρω σύγκριση μας εκθέτει… Δυστυχώς, με τις ιδεοληψίες(;) της η κυβέρνηση στα ενεργειακά παίζει την χώρα στα ζάρια. Κι αυτό, όταν η Ελλάδα δεν διαθέτει βαριά βιομηχανία και άρα δεν ρυπαίνει πολύ για να λάβει δραστικά μέτρα.

Μείγμα Ενεργειακής Πολιτικής

Η κυβέρνηση οφείλει να ακολουθήσει γενικά την πορεία της ΕΕ στην καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου, αλλά με προσεκτικό τρόπο και εξασφαλίζοντας μεγάλες μεταβατικές περιόδους, όπως εξασφάλισαν άλλες χώρες-μέλη. Επίσης, καλώς προωθεί τις επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Έπρεπε, όμως, προηγουμένως να έχει καταρτίσει μία εθνική ενεργειακή στρατηγική με ορίζοντα 30-50 ετών.

Σ’ αυτήν να ενσωμάτωνε τόσο τα νέα όσο και τα μεταβατικά καύσιμα. Με απλά λόγια, αντί να κάνει αυτά που κάνει, όφειλε να προχωρήσει με αργά βήματα στην απολιγνιτοποίηση και παράλληλα να επιταχύνει τις έρευνες για φυσικό αέριο. Θα έπρεπε να έχει εντάξει το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο για τα επόμενα 50 χρόνια. Να έχει προχωρήσει σε έρευνα για το νέο προϊόν που ακούει στο όνομα “πράσινο φυσικό αέριο” με σχεδόν μηδενικούς ρύπους, όπως κάνει το Κατάρ και οι ΗΠΑ. Θα έπρεπε, λοιπόν, να διατηρήσει το φυσικό αέριο ως καύσιμο πρώτης γραμμής ευθυγραμμιζόμενη με την πολιτική της “πράσινης ανάπτυξης”!

Αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να επενδύσει στην κατασκευή δικτύων για φυσικό αέριο και αύριο για υδρογόνο. Θα έπρεπε ακόμα να εξετάσει και την αγορά πυρηνικής ενέργειας. Ας μην ξεχνάμε ότι πυρηνικά εργοστάσια υπάρχουν και στη Βουλγαρία και στην Τουρκία. Τέλος, πρέπει να χτίσουμε συνεργασίες με γειτονικές χώρες και δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Δυστυχώς, όλα αυτά που κάνει και και όσα αναγκαία δεν κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη αφήνουν την Ελλάδα εκτεθειμένη στην αγορά ενέργειας μόνο και μόνο για να λέμε “ναι” στο Βερολίνο. Στην καλύτερη περίπτωση, η λανθασμένη πολιτική που ακολουθείται θα καταστήσει την Ελλάδα πελάτη των Τούρκων, των Αζέρων, των Αιγυπτίων, των Ισραηλινών, των Καταριανών και των Αμερικανών. Που σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε τα μαλλιοκέφαλά μας προκειμένου να έχουμε ρεύμα και καύσιμα!