Το ελληνοτουρκικό ναρκοπέδιο και ο… ναρκαλιευτής καθηγητής Τσούκαλης

Την ημέρα που έκατσαν στο τραπέζι Έλληνες και Τούρκοι διπλωμάτες, ο ακαδημαϊκός και πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης ένιωσε την ανάγκη να ισχυριστεί ότι ο δρόμος των διερευνητικών είναι στρωμένος με “νάρκες”. “Νάρκες”, τις οποίες –όπως καταλαβαίνω από το άρθρο του– έχουν τοποθετήσει κάποιοι κύκλοι στην Αθήνα, όπως “ακραίοι”, στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών κτλ. Ας εξετάσουμε κριτικά τι μας λέει:

«Τις διερευνητικές τις ενθαρρύνουν οι τρίτοι, αλλά δεν είναι όμως διόλου σίγουρο ότι τις θέλουν οι ενδιαφερόμενοι».

Έχει δίκιο σε αυτό. Πάντα τις ήθελαν οι τρίτοι, όπως Γερμανοί, Αμερικανοί κτλ. Αυτό όμως δεν καθιστά από μόνο της τη διαδικασία a priori επωφελή. Και στην γιουγκοσλαβική κρίση τους Δυτικούς δεν τους “ένοιαζαν οι λέξεις, αλλά οι υπογραφές” και είδαμε την εξέλιξη.

«Η τουρκική πολιτική θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις εσωτερικές συμμαχίες κυρίως από έναν ενδεχόμενο απεγκλωβισμό του Ερντογάν από την Ακροδεξιά και μέρος του στρατιωτικού κατεστημένου».

Η συμμαχία Ερντογάν-Μπαχτσελί καλά κρατεί και δεν εξαρτάται από αυτή η στάση της Άγκυρας στις διερευνητικές. Ο Ερντογάν έχει προ πολλού ελέγξει το τουρκικό στρατιωτικό κατεστημένο. Οπότε είναι λάθος να “ξεπλένεται” ο Ερντογάν, με το πρόσχημα ότι φταίνε τα “βαρίδια” (Ακροδεξιά, στρατός) για την πολιτική έναντι της Ελλάδος.

«Υπάρχουν εδώ κάποιοι που λένε ότι δεν έχουμε να συζητήσουμε τίποτα με τους Τούρκους και ότι σύμφωνα με τους ακραίους ακόμα και η προσφυγή στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ είναι καταστροφική».

Αλήθεια, κάνεις διερευνητικές όταν υπάρχει ακόμα το τουρκολιβυκό μνημόνιο; Κάνεις διερευνητικές όταν το Oruc Reis σου παραβίαζε για μήνες την ΑΟΖ; Διερευνητικές κάνεις όταν δεν γνωρίζεις επακριβώς τις θέσεις του άλλου ή για να προσπαθήσεις να γεφυρώσεις το υφιστάμενο χάσμα. Οι εκατέρωθεν θέσεις, όμως, είναι ξεκάθαρες. Είναι σα να κουβεντιάζεις αστρονομία με κάποιον που πάντα υποστηρίζει ότι η γη είναι επίπεδη. Ας το παρακάμψουμε όμως. Όταν η Τουρκία αυθαιρέτως λέει ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και η Ελλάδα, με βάση το διεθνές δίκαιο, λέει ότι έχουν πλήρη επήρεια, γεφυρώνεται το χάσμα; Προσέξτε, η Τουρκία δεν υποστηρίζει ότι τα νησιά δικαιούνται λιγότερη ΑΟΖ, οπότε να διερευνήσεις τη δυνατότητα ενός συμβιβασμού.

Αφού είναι αγεφύρωτη η διαφορά, αν υπάρχει καλή θέληση, ας υπογράψει η Τουρκία ένα συνυποσχετικό που απλά να ζητάμε από τη Χάγη να μας οριοθετήσει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ με βάση το διεθνές δίκαιο. Κι ας αποφασίσει το Διεθνές Δικαστήριο αν τα νησιά έχουν ή δεν έχουν ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδα κι αν έχουν πόση έχουν; Αν ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ θέλει να πάμε στη Χάγη αφού θα έχει προηγηθεί άτυπη οριοθέτηση στο πλαίσιο των διερευνητικών και μάλιστα κατά παράκαμψη του διεθνούς δικαίου, όπως επιδιώκει η Άγκυρα, ας το πει καθαρά.

«Όσο για συζήτηση περί χωρικών υδάτων στο Αιγαίο ούτε καν λόγος. Αυτή η άποψη είναι αρκετά δημοφιλής και εντός του κυβερνητικού κόμματος κυρίαρχη και στα ΜΜΕ. Οποιεσδήποτε άλλες απόψεις συνιστούν κατ’ αυτούς μειοδοσία». 

Ο κ. Τσούκαλης μας υποχρεώνει να τον παραπέμψουμε στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία προβλέπει ρητά ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων είναι δικαίωμα κάθε παράκτιου κράτους που ασκείται μονομερώς. Η Ελλάδα το λέει, αλλά στις διερευνητικές το παραβίασε, διαπραγματευόμενη με την Τουρκία αυτό της το δικαίωμα.

Ο κ. Τσούκαλης θέλει να διευρύνει την ατζέντα, συμπεριλαμβάνοντας τις τουρκικές μονομερείς επεκτατικές διεκδικήσεις, οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν ταχύτατα. Η Τουρκία τις καλλιέργησε για να τις μετατρέψει στα μάτια της διεθνούς κοινότητας σε διμερείς διαφορές και ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ γίνεται συνήγορός της. Μήπως θέλει ο κ. Τσούκαλης να συζητήσουμε και για τα 152 νησιά που διεκδικεί πλέον η Τουρκία; Η Άγκυρα δεν μιλάει πια για “γκρίζες ζώνες” αλλά για “τουρκικά νησιά υπό ελληνική κατοχή”!

«…Oι περισσότεροι αποφεύγουν να βγάλουν τα αναγκαία συμπεράσματα» της πολιτικής να μην συζητήσουμε χωρικά ύδατα με την Τουρκία «ούτε είναι πρόθυμοι να αντλήσουν διδάγματα από τα λάθη του παρελθόντος» αναφέρει.

Εδώ η απειλή του πολέμου που εμμέσως πλην σαφώς επισείει ο κ. Τσούκαλης του χρησιμεύει για να μας πείσει να υποχωρήσουμε από ένα νόμιμο δικαίωμά μας ενώπιον του τουρκικού εκβιασμού. Για να είναι συνεπής, όμως, πρέπει να μας πει που σταματάει αυτός ο εκβιασμός; Με τα Ίμια είδαμε. Εάν, όμως, ο τουρκικός εκβιασμός κλιμακωθεί, παραδίδουμε π.χ. τις Οινούσσες για να μη διακινδυνεύσουμε πόλεμο; Θα ήταν χρήσιμο ο κ. καθηγητής να ορίσει τι θεωρεί θεμιτό να παραχωρήσουμε στην Τουρκία για να μη διακινδυνεύσουμε πόλεμο.

Εάν η Ελλάδα κρίνει ότι πρέπει να κάνει μία υποχώρηση όσον αφορά το εύρος των χωρικών υδάτων στο ανατολικό Αιγαίο, ας την κάνει μόνη της, χωρίς διαπραγμάτευση με την Τουρκία. Όσον αφορά τέλος διδάγματα του παρελθόντος, αυτή η ρητορική δεν είναι τίποτα άλλο παρά φλυαρίες με σκοπό την καλλιέργεια του φόβου. Σ’ αυτά τα ζητήματα απαιτούνται καθαρές κουβέντες κ. Τσούκαλη.

 «12 μίλια στο Αιγαίο και πόλεμος; και με τη στήριξη ποιων;» αναρωτιέται προβληματισμένα ο καθηγητής.

Μα πριν καλά καλά ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις έρχεται πρόεδρος ελληνικής δεξαμενής σκέψης μιλώντας για το σενάριο του πολέμου. Έτσι βοηθάει ο καθηγητής την ελληνική  διαπραγματευτική θέση, τρομοκρατώντας παράλληλα το κοινό; Πολύ “έξυπνο”. Και αν εξαρχής αποκλείεις τον πόλεμο για να υπερασπίσεις την εδαφική σου ακεραιότητα, τότε γιατί έχουμε ένοπλες δυνάμεις, γιατί πληρώνουμε εδώ και δεκαετίες τα μαλλιά της κεφαλής μας; Ακόμα και ο επικεφαλής του Προγράμματος Ασφάλειας του ΕΛΙΑΜΕΠ δείτε στο βίντεο πως άδειασε τον ίδιο του τον πρόεδρο: «αυτό είναι άσπρο μαύρο, εγώ δεν θα το έθετα έτσι!». Οι πρεσβείες και η ΕΕ που χρηματοδοτούν το ΕΛΙΑΜΕΠ σίγουρα δεν θα στηρίξουν στρατιωτικά την Ελλάδα, σε αυτό έχει δίκιο ο κ. Τσούκαλης που θέλει οπωσδήποτε “προστάτες”.

Για να τον καθησυχάσουμε, όπως, τον παραπέμπουμε στα λόγια ενός Τούρκου πρέσβη προς το μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΕΛΙΑΜΕΠ Αλέξη Ηρακλείδη το 2007: «Το casus belli είναι απλώς έκφραση. Σημαίνει ότι τα χαλάμε. Αλλά δε σημαίνει ότι θέλουμε να κάνουμε πόλεμο». Οπότε αν πάρουμε στα σοβαρά τη μαρτυρία του Ηρακλείδη, ο κ. Τσούκαλης θα πρέπει να ψάξει για άλλα κινδυνολογικά. Η Ελλάδα είναι κυρίαρχο κράτος με Ένοπλες Δυνάμεις, το οποίο αναλαμβάνει τις ευθύνες της ανεξαρτησίας και της ακεραιότητάς του 200 χρόνια μετά την Επανάσταση. Εάν οι πρόγονοί μας το 1821 σκέφτονταν όπως ο κ. Τσούκαλης θα είχαμε μείνει ακόμα ένα μιλέτ, ώστε να μην κινδυνεύουμε ποτέ από casus belli.

«Δεν είναι λίγοι στην Ελλάδα που εδώ και χρόνια ζουν με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα αλλάξει ο συσχετισμός δυνάμεων υπέρ ημών. Αλλά μέχρι τώρα συμβαίνει μάλλον το αντίθετο».

Ο καθένας μπορεί να κάνει εκτιμήσεις για το μέλλον, αλλά το παρόν είναι συγκεκριμένο. Κατά γενική ομολογία, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις μπορούν να επιφέρουν καταστροφικά πλήγματα στην Τουρκία, όπως και οι τουρκικές στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια υπάρχει η αντικειμενική βάση για αποτροπή.

«Θυμίζω ότι είχε υπάρξει αρκετή πρόοδος στις διερευνητικές μέχρι το 2016 ώστε να μειωθεί η απόσταση ανάμεσα στις δύο πλευρές».

Ο κ. Τσούκαλης δεν μας λέει τι εννοεί πρόοδο; Αν εννοεί πρόοδο αυτό που αποκάλυψε ο Σταύρος Λυγερός το 2006, τότε πράγματι σημειώθηκε πρόοδος… για την Άγκυρα. Αλλά έστω και έτσι, γιατί δεν προέκυψε συμφωνία και τώρα βλέπουμε διάφορους να παπαγαλίζουν ότι είχαμε φτάσει στο παρά πέντε;

«Αν οι Τούρκοι συνομιλητές αρχίσουν να μιλάνε πολύ για γκρίζες ζώνες και αποστρατιωτικοποίηση ενώ εμείς αρνούμαστε να συζητήσουμε καν για χωρικά ύδατα οχυρωμένοι πίσω από το νομικό δικαίωμα για επέκταση μέχρι 12 μίλια τότε οι διερευνητικές δεν θα έχουν πολύ μέλλον».

Δηλαδή αν οι Τούρκοι συνομιλητές δεν μιλάνε “πολύ” για γκρίζες ζώνες, αλλά “λίγο”, τότε αυτό σημαίνει ότι κάνουν υποχώρηση, οπότε η Ελλάδα πρέπει να δώσει αντάλλαγμα; Η Ελλάδα είναι οχυρωμένη πίσω από το δικαίωμά της για χωρικά ύδατα 12 μιλίων διότι είναι νόμιμο και ασκείται μονομερώς! Μα το Διεθνές Δίκαιο υπάρχει για να οχυρώνει τα κράτη! Ας ζητήσει ο καθηγητής Science Po τη νομική βοήθεια του καθηγητή Γρηγόρη Τσάλτα, που πρόσφατα έκανε σε τηλεοπτική εκπομπή online μάθημα στον Ηρακλείδη, οποίος δεν γνώριζε το άρθρο 76 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά με θράσος έβγαζε “τρελό” τον συνομιλητή του!

Ο κ. Τσούκαλης όσο πιο πολύ παρουσιάζεται σαν “ναρκαλιευτής”, τόσο περισσότερο δείχνει να καμουφλάρει τις τουρκικές νάρκες στο ελληνοτουρκικό μέτωπο. Φαντάζομαι ότι στην Άγκυρα θα πίνουν στην υγεία του κ. Τσούκαλη και των ομοίων του στην Ελλάδα για την συνεισφορά τους στην προώθηση των τουρκικών επιδιώξεων.