ΗΠΑ-Τουρκία στην κόψη του ξυραφιού…

Γράφει η  Ιωάννα Ηλιάδη – 

Η ανησυχία στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για την στροφή που έχει πάρει η Τουρκία προς την Ρωσία αλλά και η σταδιακή μετατροπή της σε ισλαμική δικτατορία, αποτυπώνεται στα δημοσιεύματα του αμερικανικού Τύπου, κοινός παρονομαστής του οποίου είναι ότι οι σχέσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας είναι στην κόψη του ξυραφιού.

Υπό τον τίτλο “Stop Pretending America and Turkey Are Allies“, άρθρο γνώμης στην διαδικτυακή έκδοση της διμηνιαίας πολιτικής επιθεώρησης THE NATIONAL INTERΕST του έμπειρου αναλυτή του ιδρύματος CATO και πρώην συμβούλου του Προέδρου Ρήγκαν, Doug Bandow, περιγράφει μια μη αναστρέψιμη πορεία απομάκρυνσης της Τουρκίας από τις συμμαχικές σχέσεις με τη Δύση και τις δυτικές αξίες.  Δίνει έμφαση τους αποκλίνοντες στόχους σε Μέση Ανατολή, Συρία, Κουρδικό, σχέσεις με Ρωσία, την τροφοδότηση εντάσεων με την Αθήνα γύρω από τα ελληνικά νησιά, την αδιαλλαξία στο Κυπριακό.

Ως αποτέλεσμα είναι το πάγωμα ευρωπαϊκής προοπτικής για την Τουρκία και η στροφή προς τον  ισλαμισμός και αυταρχισμός, με διώξεις αντιφρονούντων, παραβιάσεις κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό κλπ. Το δημοσίευμα εκτιμά ότι είναι πλέον ανέφικτη η αποκατάσταση των συμμαχικών σχέσεων με την Άγκυρα, και ότι η Ουάσιγκτον θα πρέπει να δημιουργήσει μια πιο ρεαλιστική, πρακτική και συναλλακτική σχέση με μια Τουρκία, εκτός του ΝΑΤΟ.

Το εφιαλτικό για τις ΗΠΑ σενάριο είναι η ενδεχόμενη ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας σχετικά με τον τρόπο που το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας S-400 λειτουργεί έναντι των μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35. Αυτή η κίνηση θα βοηθήσει τη Μόσχα να αναπτύξει την έρευνα για την αντιμετώπιση μαχητικών stealth.

Πυκνώνουν οι φωνές

Σε άλλο άρθρο γνώμης του πρώην Αμερικανού Πρέσβη στην Άγκυρα Eric Edelman και του στρατηγικού αναλυτή  Merve Tahiroglu με τίτλο “Erdogan’s Rising Islamist Militarism” στην διαδικτυακή έκδοση του ειδησεογραφικού πολιτικού περιοδικού WEEKLY STANDARD, υπογραμμίζεται  ότι για να υπάρξει ελπίδα μακροπρόθεσμης αποκατάστασης των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, οι ΗΠΑ θα πρέπει να σκληρύνουν την στάση τους απέναντι στον αυταρχικό, ισλαμικό μιλιταρισμό, που καλλιεργεί εδώ και χρόνια στην τουρκική κοινωνία ο Προέδρος Ερντογάν.

Σύμφωνα με το άρθρο, εν μέσω αυξανόμενου αριθμού εχθρών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, η Τουρκία κινείται προς την κατεύθυνση μιας αυταρχικής, στρατιωτικοποιημένης, ημι-ισλαμικής δικτατορίας και όχι μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας. Ο πρόεδρος της Τουρκίας προσπαθεί επί σχεδόν μια δεκαετία να εμφυσήσει τον ισλαμισμό και τον μιλιταρισμό σε μια νέα γενιά Τούρκων, πιστών και ένθερμων υπερασπιστών μιας εθνικιστικής «νέας Τουρκίας». Μεταξύ άλλων το επιχειρεί με εθνικιστική προπαγάνδα σε σχολεία και ΜΜΕ και με την ανοιχτή ενθάρρυνση παραστρατιωτικών ομάδων περιφρούρησης του καθεστώτος.

Η τουρκική κυβέρνηση και ο Προέδρος Ερντογάν υποδαυλίζουν συστηματικά τον αντιαμερικανισμό και την δαιμονοποιήση των ΗΠΑ. Μόνο μια αμερικανική πολιτική  καλοπροαίρετης αυστηρότητας (“tough love”) μπορεί να θέσει την διμερή σχέση σε μια πιο σταθερή μακρόχρονη πορεία.

Τέλος, άρθρο γνώμης του, στρατηγικού αναλυτή Peter Tase, ο οποίος είναι γνωστός για τις φιλότουρκες θέσεις που έχει λάβει στο παρελθόν, επισημαίνει ότι η Τουρκία παίζει ζωτικό ρόλο στην Μέση Ανατολή. Προτρέπει την Ουάσιγκτον να κάνει περισσότερα για να ξεπεραστεί η διμερής κρίση εμπιστοσύνης, υποστηρίζοντας ουσιαστικά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας κατά των κουρδικών δικτύων PKK/PYD/YPG/SDF στην Βόρεια Συρία, αλλά και την εξάρθρωση του δικτύου Γκιουλενιστών στην Αμερική, με την έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν στην Τουρκία.