Κόντρες στο ευρωιερατείο για το ελληνικό χρέος

O πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο δήλωσε το περασμένο Σάββατο ότι η Eυρωζώνη θα καταρτίσει ένα σχέδιο ελάφρυνσης του κρατικού χρέους της Ελλάδας το οποίο θα είναι αξιόπιστο για τις αγορές και θα συνίσταται στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δόσεων των δανείων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος στήριξης της χώρας (131 δισ. ευρώ). Οι μέχρι τώρα πληροφορίες για το πού κατευθύνονται τα πράγματα δεν είναι ενθαρρυντικές, ούτε για τις αγορές, αλλά ούτε και για την ελληνική κοινωνία.

Τόσο ο κ. Σεντένο όσο και τα άλλα μέλη του G7 πρέπει να αντιληφθούν πως η αξιοπιστία της ελάφρυνσης του χρέους (179% του ΑΕΠ) εξαρτάται εν πολλοίς από τον βαθμό ελάφρυνσης της κοινωνίας και της οικονομίας από τους φόρους. Το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα δημοσιοποιηθεί σύντομα, θα περιλαμβάνει σταδιακά δημοσιονομικό χώρο που θα βελτιώσει τις συνθήκες. Το επιβεβαίωσε και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Αν πάντως πρόκειται για 800 εκατ. που θα πρέπει να μοιραστούν ανάμεσα στις φορολογικές ελαφρύνσεις και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, τότε δεν πάμε πουθενά, αλλά συνεχίζουμε το σημειωτόν μέσα στο ναρκοπέδιο.

Ο μόνος που φαίνεται να έχει αντιληφθεί πολιτικά το ζήτημα είναι ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος μιλώντας σε γερμανική εφημερίδα για την ιταλική κρίση είπε «να μην επαναλάβουμε τα λάθη που κάναμε με την Ελλάδα», κυρίως μετά την εκλογή Τσίπρα, «που ποδοπατήθηκε η αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού». Αλλά και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Βίτορ Κονστάντσιο σε πρόσφατη συνέντευξή του στους Financial Times παραδέχθηκε ότι «η λιτότητα που επιβλήθηκε στην Ελλάδα με τα μνημόνια ήταν υπερβολική και τα δύο πρώτα προγράμματα υποεκτίμησαν το κόστος της προσαρμογής» και ότι «ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ούτε το ΔΝΤ θεώρησαν ποτέ πιθανό μία πτώση 25% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Επομένως, το πρόγραμμα προσαρμογής ήταν πράγματι πολύ σκληρό». Συνέπεια αυτών των λαθών θα είναι 20 χαμένα χρόνια για την Ελλάδα, καθώς εκτιμάται ότι θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2007 το 2028-2030 με πιθανές απώλειες της τάξης των 2 τρισ. ευρώ σε ΑΕΠ.

Ελάφρυνση αντί για πιστωτική γραμμή

Οι Γερμανοί είναι αυτοί που έχουν μπλοκάρει την βιωσιμότητα και την δυνατότητα να εξυπηρετηθεί το ελληνικό χρέος και προτείνουν τη συνέχιση της λιτότητας και της επιτροπείας της χώρας. Δεδομένης μάλιστα της ιταλικής κρίσης, πολλά ενδεχομένως να παιχτούν την ερχόμενη Παρασκευή που θα συναντηθούν στον Καναδά οι ηγέτες του G7, καθώς την προηγούμενη βδομάδα σε επίπεδο υπουργών απλώς επιβεβαιώθηκε το γερμανικό μπλοκάρισμα στην λύση του ελληνικού ζητήματος.

Η ιταλική κρίση όμως φέρνει και ένα καινούργιο επιχείρημα: να μην επηρεαστεί η ελληνική έξοδος από αυτή. Εδώ, αντί πιστωτικής γραμμής, οι δανειστές θα μπορούσαν να δώσουν αντί για νέα δάνεια, μια γενναία ελάφρυνση με ένα εμπροσθοβαρές μπόνους που θα αντικαθιστά στην ουσία την πιστωτική γραμμή. Κάτι τέτοιο θα αύξανε τους βαθμούς ελευθερίας και θα έδινε χρονικό αέρα στην σταδιακή έξοδο της Ελλάδας στις αγορές. Διότι τα νέα δανειακά κεφάλαια θα είναι κυρίως για να εξοφληθούν χρέη και όχι για να πάνε στην ανάπτυξη. Το Βερολίνο οφείλει να συμβιβαστεί με την εφιαλτική πραγματικότητα που το ίδιο δημιούργησε στην Ευρώπη με την ανοχή των Γάλλων.