Με την τριπλή συμμαχία επιχειρούν οι ΗΠΑ να ανασχέσουν την Κίνα

Η σύμπηξη της τριπλής συμμαχίας ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου-Αυστραλίας εναντίον της Κίνας αποδεικνύει ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν, όχι μόνο συνεχίζει αλλά επιτείνει την πολιτική Τραμπ, αναβαθμίζοντας ποιοτικά την προσπάθεια περιορισμού έως και στραγγαλισμού της Κίνας. Η συμμαχία, της οποίας προφανώς δεν γνωρίζουμε όλα τα σημεία και ειδικότερα η πώληση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία, συνιστά περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της αντιπαράθεσης με την Κίνα.

Θα πρέπει να δούμε δε το “επεισόδιο” αυτό σε συσχέτιση με το γεγονός ότι πέρα από τις τρεις χώρες, η Ιαπωνία ήδη έχει οξύνει την στάση της απέναντι στο Πεκίνο, θέτοντας μια σειρά από “κόκκινες γραμμές” έναντί του. Παρομοίως, προχωρά και το πρόγραμμα ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων της Νοτίου Κορέας με δοκιμή πυραύλων, προκειμένου να μην εξαρτάται απολύτως από τις δυνάμεις των ΗΠΑ (οι οποίες εδώ και δεκαετίες βρίσκονται στα εδάφη της) αλλά και να συμβάλλει, όποτε χρειαστεί, σε πίεση ή και σε ένοπλη αντιπαράθεση.

Οι ΗΠΑ είχαν επίσης προσπαθήσει να αξιοποιήσουν το Βιετνάμ και τις Φιλιππίνες, ωστόσο τα δύο αυτά κράτη δεν έδειξαν ιδιαίτερη προθυμία γενικευμένης αντιπαράθεσης με την Κίνα. Η Ουάσιγκτον μεταφέρει την πίεση στον άμεσο κινεζικό περίγυρο, την ίδια στιγμή που η στρατιωτική της ηγεσία αγωνιά για την πιθανότητα ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου. Η φαινομενικά αντιφατική αυτή στάση αποδεικνύει μια συνδυασμένη πίεση προς την Κίνα: στρατιωτική περικύκλωση, οικονομική αποδυνάμωση και διάσπαση της προσπάθειας συγκρότησης ενός ευρασιατικού άξονα.

Περικύκλωση της Κίνας

Οι ΗΠΑ θα ήθελαν πάρα πολύ να εξαντλήσουν την Κίνα βυθίζοντάς την σε οικονομική και πολιτική κρίση, δημιουργώντας προοπτικά συνθήκες “αλλαγής καθεστώτος”, με δεδομένο ότι δίνουν μάχη ενάντια στον χρόνο: μια τυχόν αδιατάρακτη, από μεγάλες κρίσεις τουλάχιστον, οικονομική και στρατιωτική άνοδος της Κίνας για τα επόμενα χρόνια θα διαμορφώσει συνθήκες όχι απλώς μεγαλύτερης υποχώρησης της ισχύος των ΗΠΑ, αλλά προοπτικά επανάληψης (με διαφορετικούς προφανώς τρόπους και εντάσεις) της σοβιετικής αποσύνθεσης.

Άλλωστε, η ορμητική είσοδος της κινεζικής οικονομίας στο καπιταλιστικό μοντέλο, όπως αποδεικνύει και η κρίση της εταιρείας Evergrande, μοιραία θα προκαλέσει και κρίσεις. Το ίδιο και η χρηματοδότηση υποδομών σε ξένα κράτη. Οι ελπίδες από πλευράς ΗΠΑ είναι πως η κινεζική, οικονομική υπερέκταση θα γονατίσει πρώτα την οικονομία της Κίνας και ακολούθως συνολικά το πολιτικό σύστημα.

Ενώ όμως αυτό παραμένει το πρωτεύον σχέδιο, είναι πιθανό ότι τυχόν μη επέλευση των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων σύντομα, θα ενισχύσει τις ακόμα πιο ακραίες φωνές, οι οποίες προφανώς υφίστανται και θα ήθελαν να δουν μια πολεμική ταπείνωση της Κίνας, είτε με άμεση αντιπαράθεση, είτε δια της αντιπαράθεσης με κρίσιμους κρίκους στο ευρασιατικό σχέδιο, πχ με το Ιράν.

Η αντίδραση του Πεκίνου

Έτσι, όπως έκανε και ο προκάτοχός του, ο πρόεδρος Μπάιντεν στέλνει αντιφατικά μηνύματα, τα οποία εντείνουν την καχυποψία διεθνώς. Σπρώχνει τις καταστάσεις προς ολοένα εντονότερες συγκρούσεις, χωρίς να καθίσταται σαφές αν σύρει ή αν σύρεται. Επιπλέον και παραπλεύρως, ο πρόεδρος Μπάιντεν δείχνει ξεκάθαρα την υποτίμηση του προς τους ανύπαρκτους Ευρωπαίους, θέλοντας να τους διατηρήσει (κάποιους από αυτούς εννοείται) αποκλειστικά ως εφεδρείες ανάσχεσης της Ρωσίας, η οποία και παραμένει ο πιο ισχυρός εταίρος από στρατιωτικής απόψεων, στην σχέση της με την Κίνα.

Προφανώς η ηγεσία της Κίνας θα αντιδράσει με τον τρόπο και στον χρόνο που θα επιλέξει. Δεν είναι απίθανο να επιδιώξει να βρεθεί εντονότερα στην πίσω αυλή των ΗΠΑ, στην Λατινική και στην Κεντρική Αμερική, αλλά και να προωθήσει τις δικές της στρατιωτικές και οικονομικές συμμαχίες, με αντίπαλο τις ΗΠΑ, ενώ μάλλον θα δούμε και οικονομικά αντίμετρα. Ενώ οι ΗΠΑ βιάζονται, η Κίνα αγοράζει χρόνο, θεωρώντας πως προϊόντος του χρόνου ευνοείται.

Θα δούμε επίσης ακόμα πιο ξεκάθαρη επιτήρηση της εσωτερικής της κατάστασης. Το γεγονός ότι και τα δύο κράτη-μπλοκ είναι καπιταλιστικά διεγείρει τις εντάσεις και εν τέλει ωθεί σε περαιτέρω στρατιωτικοποίηση. Η Κίνα δεν θέλει πόλεμο, ακόμα περισσότερο από τις ΗΠΑ, διότι θα διεξαχθεί δίπλα της. Ωστόσο, όσο οι δίαυλοι των διμερών επαφών θα συρρικνώνονται, τόσο οι κακοί υπολογισμοί θα συνεχίζονται και προοπτικά θα κυριαρχούν.