O “Μαύρος Κάβουρας” Νο1 στο Netflix

Στην Ελλάδα αυτές τις μέρες ήταν νούμερο ένα στις ταινίες του Νέτφλιξ το φετινό σουηδικό “Μαύρος Κάβουρας” (Svart krabba), που αποδείχθηκε δυστυχώς εξαιρετικά επίκαιρο αν και το βιβλίο στο οποίο στηρίχθηκε γράφτηκε το 2002. Εξαιρετική ερμηνεία από την πρωταγωνίστρια και καλό στήσιμο από τον σκηνοθέτη του, με μουσική που εντείνει τη σασπένς. Η ουσία στην ταινία, είναι ότι ο πόλεμος και ο εμφύλιος δεν γεννάει αντιστάσεις πολιτισμού. Δεν έχει όμορφες σέξι γυναίκες και ευκολίες, ούτε ως θέμα ούτε ως ταινία. Είναι ένα έργο που σου σφίγγει την ψυχή, γεννώντας αμείλικτα ερωτήματα, όπως «τι θα έκανα εγώ στη θέση τους;»

Η ταινία δείχνει ότι η βαρβαρότητα εκβαρβαρίζει τους πάντες και κατεβάζει τους αντιδίκους, εν αδίκω και εν δικαίω, στο ίδιο απάνθρωπο, εν τέλει, επίπεδο, με τους πιθανόν αδικημένους μέσα στην απελπισία τους να γίνονται Σαμψών και να λένε “αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων”. Η ηρωίδα είναι μια περίπου 40χρονη γυναίκα που προσπαθεί με την έφηβη κόρη της να γλιτώσουν από βομβαρδισμούς. Ομως οι εχθροί αρπάζουν την κόρη και η ίδια κατατάσσεται στο στρατό. Μετά από ένα διάστημα, ειδοποιείται ότι αναλαμβάνει μια πολύ δύσκολη αποστολή, που αν πετύχει, θα γείρει την πλάστιγγα υπέρ της πατρίδας της, η οποία είναι πια φανερό ότι χάνει τον πόλεμο.

Η μία πόλη ισοπεδώνεται μετά την άλλη και η μάνα έχει πάντα την ελπίδα ότι η κόρη της θα βρίσκεται σε κάποιο στρατόπεδο προσφύγων στο νότο ή αλλού –όμως ο νότος είναι πιο ασφαλής. Στην αποστολή αυτή υπάρχουν προδοσίες ή υποψίες προδοσίας, καχυποψία από όλους προς όλους, “κακοί” που φαίνονται “φίλα προσκείμενοι” και “δικοί μας άνθρωποι” που είναι με τον “εχθρό”. Οι άνθρωποι έχουν πια εξαθλιωθεί πλήρως και φαίνεται πως η κυβέρνηση είναι ανύπαρκτη ή περιθωριοποιημένη από διάφορες ομάδες που κάνουν κουμάντο και ίσως διαδραματίζεται ένας εμφύλιος.

Ο “Μαύρος Κάβουρας”

Η λέξη προδοσία παίρνει άλλη έννοια ανάλογα με τη γωνιά στην οποία έχει φωλιάσει απελπισμένο το μυαλό κάθε εμπόλεμου, μετά την κατάρρευση και του τελευταίου ίχνους αξιοπρέπειας ή ανθρωπιάς. Για άλλον υπάρχουν μόνο εχθροί και πατριώτες, και για άλλον υπάρχουν γκρίζες ζώνες χωρίς τόσο σαφείς κόκκινες γραμμές. Ο “υπέρ πάντων αγών” δεν ταυτίζεται ως στόχος για όλους. Ο ερωτευμένος, ο ευαίσθητος, ο σκληρός ταγμένος, ο φιλοσοφημένος, ο απελπισμένος, όλοι πιστοί μέχρι τέλους, ακόμα και οι προδότες σε αυτό που ορίζει ο καθένας ως “τα πάντα”.

Γυρισμένο στους πάγους, κάποιας βόρειας χώρας, με εχθρό το εύθραυστο στρώμα πάγου και τις σφαίρες, όλοι δοκιμάζονται και όλοι είναι αλύγιστοι σε αυτό που πραγματικά έχουν ως ιδανικό ή σκοπό, τόσο διαφορετικό για τον καθένα τους. Είναι σκληροί αλλά και εύθραυστοι, σαν τον πάγο που διασχίζουν με παγοπέδιλα και που δεν ξέρεις πόσο θα αντέξει, αν θα τους αφήσει ζωντανούς ή θα σπάσει και αν όσα έχουν στόχο ή ιδανικό θα θρυμματιστούν ή θα λιώσουν στην ώρα τους, αφήνοντας γυμνές τις ψυχές τους.

Η πρωταγωνίστρια Νούμι Ραπάς, 42 ετών, έχει διεθνή καριέρα και φήμη. Η μητέρα της ήταν Σουηδέζα, αλλά ο πατέρας χορευτής του φλαμένκο, Ρομά της Ισπανίας και γι΄αυτό ενσάρκωσε με ενθουσιασμό το ρόλο μιας Ρομά που δεινοπαθεί το 1945 στο “Μυστικό μας”. Έγινε πάντως πιο γνωστή με την τριλογία “Το κορίτσι με το Τατουάζ” και “Το κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά” και “Το κορίτσι στη φωλιά της σφήκας”. Ήταν υποψήφια ως καλύτερη ηθοποιός το 2010 στα βραβεία  BAFTA Το 2016 υποδύθηκε τη Μαρία Κάλλας στην ομότιτλη ταινία της Νίκι Κάρο. Επισης πρωταγωνίστησε στον “Προμηθέα” του Ρίντλεϊ Σκοτ.