Οσονούπω “Τειρεσίας” και για το ρεύμα – Δωράκι στους παρόχους
16/09/2022Περίπου κατά 20% αυξήθηκαν οι αλλαγές παρόχου ρεύματος τον Αύγουστο, χωρίς όμως να είναι σαφή τα κίνητρα, αν δηλαδή οι καταναλωτές στράφηκαν αλλού για φθηνότερο τιμολόγιο, ή αν πελαγωμένοι από τις οφειλές, άλλαξαν εταιρεία για να μην τους κοπεί το ρεύμα. Τα περισσότερα χρέη που είχαν συσσωρευθεί αφορούσαν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς μέχρι την άνοιξη αυτές δεν έπαιρναν και καμία επιδότηση. Η συσσώρευση χρεών οδηγεί στη σύσταση ενός νέου “Τειρεσία” για το ρεύμα.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση, για να μειώσει την κατανάλωση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εξετάζει την επιβολή άτυπου προστίμου, δηλαδή θα δίνει μεγαλύτερη επιδότηση σε όσους καταναλώνουν λιγότερο ρεύμα από πέρσι και μικρότερη στους “σπάταλους”, ή σε όσους δεν μπορούν περιορίσουν την κατανάλωση. Όσον αφορά τον “Τειρεσία” στο ρεύμα, μελετάται επειδή με το νέο κανονισμό για αλλαγή παρόχου κάθε μήνα, δεν προβλέπεται “κόφτης” για όσους έχουν οφειλές στον προηγούμενο πάροχο
Όμως, τώρα η ΔΕΗ και οι καθαρά ιδιωτικές εταιρείες ρεύματος προωθούν ένα είδος “Τειρεσία” για το ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά και το φυσικό αέριο, καθώς όταν ο πελάτης αλλάζει πάροχο, το χρέος του στον προηγούμενο μπορεί να διεκδικηθεί μόνον νομικά, χωρίς ο πάροχος να εκβιάσει με διακοπή της ηλεκτροδότησης. Τα περισσότερα χρέη είναι για το ηλεκτρικό ρεύμα πάντως, γιατί στο φυσικό αέριο ως επί το πλείστον δεν υπάρχει καμία ανοχή και το κόβουν με την πρώτη καθυστέρηση!
Άλλοτε, λόγω και της αυστηρής τους πολιτικής, οι περισσότεροι πάροχοι ρεύματος είχαν μόνον “καλοπληρωτές”, επειδή ακριβώς έκοβαν αμέσως το ρεύμα σε περίπτωση μη εξόφλησης. Πολλοί στράφηκαν κατά συνέπεια στη ΔΕΗ, που κάνει περισσότερες δόσεις και δεν κόβει άμεσα το ρεύμα, ειδικά όταν η οφειλή είναι σχετικά μικρή. Στις αρχές μάλιστα η ΔΕΗ δεν έκοβε το ρεύμα για οφειλές μέχρι και 1.000 ευρώ, όπως και η ΕΥΔΑΠ δεν έκοβε το νερό αν η οφειλή δεν ξεπερνούσε τα 100 ευρώ. Όμως η ενεργειακή κρίση άλλαξε το τοπίο.
Έρχεται ενεργειακός “Τειρεσίας”
Αυτή τη στιγμή είναι άγνωστο ποιο ποσοστό από αυτό το 20% που άλλαξε πάροχο τον Αύγουστο, το έκανε για να γλιτώσει από χρέη ή για να έχει φθηνότερο τιμολόγιο. Όμως ακόμα και στην πρώτη περίπτωση, παρότι ο περισσότερος κόσμος αλλάζει πάροχο, επειδή δεν είναι σε θέση να πληρώσει το λογαριασμό ρεύματος, οι εταιρείες αναφέρονται σε “ενεργειακό τουρισμό κακοπληρωτών” και ζητούν την παρέμβαση του υπουργείου Ενέργειας.
Στρέφονται στην σύσταση ενός ενεργειακού “Τειρεσία” κατά τα πρότυπα του αντίστοιχου συστήματος της κινητής τηλεφωνίας που έχει το σύστημα “Τηλεγνούς” για χρέη τηλεφωνίας. Αν συσταθεί αντίστοιχη πλατφόρμα, οι εταιρείες θα έχουν πρόσβαση σε δεδομένα για τους λογαριασμούς ρεύματος και δεν θα δέχονται πελάτες που οφείλουν σε άλλους παρόχους. Περίπου ο ένας στους τρεις (30% των καταναλωτών) καθυστερεί σήμερα την εξόφληση του λογαριασμού του, ενώ το 6% την καθυστερεί πάνω από ενάμισι μήνα. Άγνωστο είναι το ποσοστό εκείνων που κάνουν ρυθμίσεις οφειλών.
Επειδή ο χειμώνας έχει πάντα υψηλότερες καταναλώσεις και προμηνύεται δύσκολος για πολλούς λόγους, οι πάροχοι έχουν το επιχείρημα ότι προβλέπεται πως θα “φεσωθούν” πολύ και ζητούν με τη σειρά τους διευκολύνσεις από το κράτος. Όπως υποστηρίζουν, θα πρέπει να προκαταβάλλεται τουλάχιστον το 70% των επιδοτήσεων, οι οποίες με το ισχύον σύστημα εισπράττονται τουλάχιστον ένα μήνα αργότερα. Σε διαφορετική περίπτωση οι εταιρείες ισχυρίζονται ότι απειλούνται με οικονομική ασφυξία.
Παράλληλα, τα συναρμόδια υπουργεία εξετάζουν διάφορα σενάρια για να αναγκάσουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά να κάνουν οικονομία στην κατανάλωση. Στο πλαίσιο αυτό, το νέο σχήμα επιδοτήσεων θα περιλαμβάνει ή κλιμακωτό σχήμα ή μικρότερη επιδότηση προς όλους. Όμως το πιθανότερο είναι να κατισχύσει το πρώτο σενάριο, με κλιμάκωση, όπου θα υπάρχει ένα μίνιμουμ σταθερό ποσοστό επιδότησης, το οποίο θα αυξάνεται ανάλογα με τη μείωση της κατανάλωσης που θα επιτυγχάνουν οι καταναλωτές.
Αν και η κυβέρνηση θα ήθελε να το θέσει σε εφαρμογή άμεσα, δηλαδή από τον Οκτώβρη, το πιθανότερο είναι να ισχύσει από Νοέμβρη, καθώς για να υλοποιηθεί το πλάνο αυτό χρειάζονται στοιχεία των καταναλώσεων κάθε ρολογιού από τον διαχειριστή του συστήματος ΔΕΔΔΗΕ. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι στη ΔΕΗ οι καταναλώσεις μετρούνται ανά τετράμηνο και θα πρέπει να γίνεται σύγκριση τετραμηνίας και όχι σύγκριση κατά μήνα. Δηλαδή, στην ΔΕΗ δεν μπορεί να γίνει σύγκριση του φετινού Οκτώβρη με του περσινού, εκτός και αν κάποιος πελάτης έχει συμφωνήσει για μηνιαία καταμέτρηση.