Συμφωνία στο Eurogroup, συμβιβασμός στην Ρώμη

Μετά από μια δύσκολη και μαραθώνια συνεδρίαση που κράτησε 18 ώρες, οι υπουργοί Οικονομικών του Eurogroup κατέληξαν σε συμφωνία για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Τα βασικά σημεία αυτής της συμφωνίας είναι η μετεξέλιξη του ESM σε ευρωπαϊκό ΔΝΤ και η εφαρμογή κοινού προϋπολογισμού για την Ευρωζώνη.

Σύμφωνα με τον Μάριο Σεντένο, οι υπουργοί Οικονομικών, μετά από ολονύκτιες «σκληρές και έντονες» διαπραγματεύσεις πέτυχαν τον στόχο της συνόδου και κατέληξαν σε μία έκθεση, η οποία θα παραδοθεί στους Ευρωπαίους ηγέτες, στη Σύνοδο Κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας.

Αναφερόμενος στην μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), ο Σεντένο είπε ότι ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των προληπτικών εργαλείων του και ότι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης επιβεβαίωσαν για άλλη μία φορά ότι η στήριξη από τον Μηχανισμό θα αποτελεί την «έσχατη λύση». Συμφώνησαν επίσης ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί το καθεστώς των απαραίτητων προϋποθέσεων για την στήριξη μιας χώρας.

Οι υπουργοί του Eurogroup εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για την συμφωνία ανάμεσα στον ESM και την Κομισιόν και εξέφρασαν την εκτίμηση ότι βελτιώνεται η συνεργασία των δύο οργάνων σε ότι αφορά τα προγράμματα στήριξης και άλλες δράσεις.

Δίχτυ ασφαλείας και κοινός προϋπολογισμός

Συμφωνία υπήρξε και για το δίχτυ ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης των Τραπεζών, γεγονός που κατά τον Σεντένο αποτελεί σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας της τραπεζικής ενοποίησης. Σύμφωνα με τον Σεντένο, το δίχτυ ασφαλείας (backstop) θα εφαρμοστεί νωρίτερα από τo 2024, όπως προβλεπόταν αρχικά, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί επαρκής πρόοδος μείωσης των κινδύνων έως το 2020.

Σε ό,τι την πρόταση του Βερολίνου και του Παρισιού για τον κοινό προϋπολογισμό της ευρωζώνης, ο πρόεδρος του Eurogroup είπε ότι θα αποτελεί μέρος του προϋπολογισμού της ΕΕ. Ανέφερε ωστόσο ότι ο σχεδιασμός και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του θα αποφασιστεί από τους ηγέτες της ΕΕ.

Τέλος, για το άλλο μεγάλο θέμα, αυτό της πανευρωπαϊκής εγγύησης των καταθέσεων (ΕDIS), ο Σεντένο ανέφερε ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά πριν εγκριθεί ένας οδικός χάρτης για τις απαραίτητες πολιτικές διαπραγματεύσεις. Προανήγγειλε μάλιστα την δημιουργία μιας ομάδας «υψηλού επιπέδου», η οποία θα έχει την εντολή να εργαστεί στα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν και να καταθέσει τα αποτελέσματά της ως τον Ιούνιο του 2019.

Παράθυρο συμβιβασμού με την Ρώμη

Τα ζητήματα που εξετάστηκαν στο Eurogroup ήταν πολλά και ανοιχτά, ενώ η η χώρα που βρέθηκε στην πιο δύσκολη θέση ήταν η Ιταλία. Αυτό ήταν άλλωστε αναμενόμενο, παρότι η έκρυθμη κατάσταση στην Γαλλία και η ξαφνική αναχώρηση του Λεμέρ για το Παρίσι μετρίασαν κάπως την διάθεση για έντονες αντιπαραθέσεις.

Η Κομισιόν είχε χαιρετήσει άλλωστε νωρίτερα την «αλλαγή του τόνου» της κυβερνητικής συμμαχίας στην Ιταλία, σχετικά με τον  προϋπολογισμό της για το 2019, αν και σημείωνε ότι περιμένει από την Ρώμη να κάνει ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες και να τηρήσει τις δεσμεύσεις της που απορρέουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ έκριναν σκόπιμο να ανακοινώσουν την υποστήριξή τους «στον διάλογο ανάμεσα στην Ιταλία και την Κομισιόν».

Σημαντικό ρόλο για αυτές τις εξελίξεις έπαιξε η συνάντηση που είχε ο Ιταλός πρωθυπουργός Κόντε με τον Γιούνκερ στο Μπουένος Άιρες, στο περιθώριο της Συνόδου της Ομάδας των 20 (G20). Τα όσα είπαν οι δύο άνδρες φαίνεται ότι έφεραν πιο κοντά τις Βρυξέλλες και την Ρώμη. Η δήλωση, άλλωστε, των δύο επικεφαλής των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, ότι εμπιστεύονται την τύχη της Ιταλίας στα χέρια του Κόντε, είχε προϊδεάσει για την εξέλιξη, στέλνοντας κατευναστικά μηνύματα στις Βρυξέλλες.

Το ίδιο έκανε και ο προερχόμενος από την Λέγκα, υφυπουργός παρά την προεδρία της κυβέρνησης, Τζανκάρλο Τζορτζέτι, ο οποίος σημείωσε ότι «ο προϋπολογισμός πρέπει να αλλάξει με μέτρο, όσο ακριβώς χρειάζεται». Η δήλωση αυτή είναι βεβαίως στο πνεύμα του Σαλβίνι, ο οποίος αμέσως μετά την τελευταία απόρριψη του ιταλικού προϋπολογισμού από την Κομισιόν είχε αναφέρει, ότι δεν θα αφήσουμε κάποιους δεκαδικούς να υπονομεύσουν το μέλλον της Ιταλίας.

Οι πληροφορίες πάντως θέλουν η σχέση ελλείμματος- ΑΕΠ να διαμορφώνεται τελικά στο 1,9% ή στο 2%, αντί 2,4 που προέβλεπε ο αρχικός προϋπολογισμός. Σαλβίνι και Ντι Μάιο φαίνεται ότι συμφωνούν σε αυτό, θέτουν ωστόσο ως απαράβατη κόκκινη γραμμή τα δυο κύρια μέτρα κοινωνικής πολιτικής που έχουν εξαγγείλει από τον Σεπτέμβριο και αφορούν το «εισόδημα του πολίτη» για άνεργους και χαμηλοσυνταξιούχους και την μείωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης. Είναι προφανές, ωστόσο, ότι για να γίνουν δεκτά και κάποια από τα αιτήματα της Κομισιόν, οι παροχές αυτές θα πρέπει να περιοριστούν.