Τα κοινά πυρά των δυο μεγάλων και το “φαινόμενο” Χριστοδουλίδη
29/10/2022Αυτή η προεκλογική εκστρατεία έχει πολλές ιδιαιτερότητες και, φαίνεται πως μπορεί στο τέλος να διαμορφώσει νέα δεδομένα, απόρροια ανατροπής διαχρονικών συμπεριφορών του εκλογικού σώματος. Η προεκλογική περίοδος, αν και μακρά, κουραστική και έντονη, μπορεί να οδηγήσει σε εκλογές κομβικής σημασίας για το πολιτικό σύστημα. Με βάση τα δεδομένα, όπως είναι σήμερα, μπορούν να γίνουν αναγνώσεις και ως προς το τι μέλλει γενέσθαι ακόμη για την επόμενη ημέρα. Είναι μεν νωρίς, αλλά ο χρόνος μέχρι το Φεβρουάριο λιγοστεύει και κάποια στοιχεία φαίνεται να μην διαφοροποιούνται. Εάν αλλάξουν, τότε προφανώς και θα αρχίσουν άλλες αναγνώσεις. Με ένα σημαντικό ερώτημα πως θα κινηθεί η υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη.
Πρώτον, ενδέχεται ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα να μείνει εκτός δεύτερου γύρου. Αυτό θα γίνει για πρώτη φορά και σαφώς θα αλλάξει πολλά σε σχέση με την επόμενη ημέρα από τις εκλογές σε ό,τι αφορά το κομματικό γίγνεσθαι. Χωρίς να σημαίνει πως το σκηνικό που θα διαμορφωθεί θα λειτουργήσει προς όφελος άλλων. Κυρίως εάν η εκλογική συμπεριφορά των πολιτών συνδεθεί με την απαξίωση των κομμάτων.
Τα δύο μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, φαίνεται να παλεύουν ακόμη για να συσπειρώσουν τους ψηφοφόρους τους. Αυτό δεν τους επιτρέπει να επιχειρήσουν και διείσδυση σε ψηφοφόρους άλλων κομμάτων ή ακόμη και ανένταχτους. Αναλώνεται χρόνος και κόπος για να πεισθούν οι δικοί τους.
Δεύτερον, ο λεγόμενος ενδιάμεσος χώρος υποστηρίζει υποψήφιο που φαίνεται να περνά στον δεύτερο γύρο. Σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι πρώτη φορά που θα γίνει. Να περάσει, δηλαδή, υποψήφιος στο δεύτερο γύρο χωρίς να υποστηρίζεται από ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα. Ο λεγόμενος ενδιάμεσος χώρος πήρε αποφάσεις όταν ήδη ένα μεγάλο κομμάτι της εκλογικής του βάσης είχε επιλέξει τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Δεν τους “χαλά| η επιλογή, ιδιαίτερα όταν έχουν σοβαρές πιθανότητες να εκλέξουν αυτόν που υποστηρίζουν.
Το “φαινόμενο” Χριστοδουλίδη
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το νέο στοιχείο σε αυτή την εκλογική διαδικασία είναι η δημοφιλία του τέως υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη. Οι δημοσκοπήσεις τον φέρουν όχι μόνο να έχει σαφή προβάδισμα, αλλά ταυτόχρονα να είναι και πολυσυλλεκτικός. Να αντλεί ψηφοφόρους από όλο το φάσμα των κομμάτων. ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, φαίνεται να μην έκαναν σωστούς υπολογισμούς.
Θεωρούσαν αμφότερα ότι ο τέως υπουργός Εξωτερικών θα “ξεφούσκωνε” βαθμηδόν, κάτι που δεν έγινε. Θεώρησαν ότι εάν επικέντρωναν τα πυρά τους στον Νίκο Χριστοδουλίδη, θα μείωναν την επιρροή του. Αυτό, όπως σήμερα φαίνεται, δεν απέδωσε. Ακολούθησαν λανθασμένη τακτική. Εάν, για παράδειγμα, ακολουθούσαν την πεπατημένη, τη δημιουργία πόλωσης, πιθανόν να ενίσχυε τη συσπείρωση τους. Δοκιμασμένη, αν και ανορθόδοξη τακτική, που απέδωσε στο παρελθόν. Δεν το έπραξαν. Στρατηγικό λάθος, εάν όντως οι δύο ανταγωνίζονται σήμερα ποιος θα περάσει στον δεύτερο γύρο. Εάν τα πυρά τους κατευθύνονται προς τον ίδιο στόχο, δημιουργείται και η εντύπωση της ταύτισης, διά του “κοινού εχθρού”.
Πώς μπορεί να ερμηνευθεί πολιτικά αυτό το σκηνικό; Ένας υποψήφιος δηλώνει “Συναγερμικός” και έχει υποστήριξη από ψηφοφόρους όλων των κομμάτων. Ήταν υπουργός της παρούσας κυβέρνησης, που βάλλεται σχεδόν πανταχόθεν, αλλά δεν τον πιάνουν τα πυρά. Δέχεται ομαδικά πυρά από κόμματα και ανθυποψήφιούς του, αλλά μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να επηρεάζεται.
Το σημερινό σκηνικό μπορεί να τύχει διάφορων αναγνώσεων, αλλά δεν μπορεί να έχει μόνο μια ερμηνεία. Τα σημερινά δεδομένα είναι απόρροια της απαξίωσης των κομμάτων και της ανάγκης αναζήτησης μιας άλλης επιλογής; Πολύ πιθανόν. Ναι, αλλά γιατί δεν επηρεάζει όλους; Επειδή προφανώς, οι ενδιάμεσοι, “κρύβονται” πίσω από την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη.
Και κάτι άλλο: Τα φώτα μπορεί να πέφτουν στους τρεις βασικούς υποψήφιους, αλλά και μεταξύ των υπολοίπων υπάρχουν αξιόλογες σοβαρές παρουσίες.
ΣΗΜ: Η προεκλογική εκπέμπει μια νευρικότητα, που υποβαθμίζει τα ουσιαστικά, αυτά που θέλουν να ακούσουν οι πολίτες. Είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να συζητείται στη δημόσια σφαίρα ποιον υποστηρίζει ο απερχόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Ποιος έχει ανάγκη να το ακούσει;