Ο Χριστοδουλίδης κέρδισε τα δυο μεγάλα κόμματα – Όσμωση ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ

Η νίκη του Νίκου Χριστοδουλίδη στις προεδρικές εκλογές, διαμορφώνει ένα νέο σκηνικό στην Κύπρο. Στην εκλογική αναμέτρηση ο Νίκος Χριστοδουλίδης κατάφερε να κερδίσει και τα δυο μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ. Έθεσε εκτός δεύτερου γύρου τον υποψήφιο του ΔΗΣΥ και κέρδισε αυτόν του ΑΚΕΛ, στην τελική αναμέτρηση. Η δυναμική της υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη διατηρήθηκε μέχρι τέλους και έδειξε πως η κοινωνία έχει “δραπετεύσει” από τα κομματικά στεγανά και επιλέγει με άλλα κριτήρια.

Όταν ένας υποψήφιος, που ξεκινά αρχικά μια μοναχική πορεία (στη συνέχεια στηρίχθηκε από κόμματα), έχει να αντιμετωπίσει δυο πανίσχυρους μηχανισμούς και καταφέρνει να κερδίσει τις εκλογές, τότε σαφώς και η αξιολόγηση του αποτελέσματος θα πρέπει να γίνει με βάση αυτά νέα δεδομένα. Η ανάγνωση του αποτελέσματος, δείχνει πως η νίκη Χριστοδουλίδη θα επιφέρει διαφοροποιήσεις στο πολιτικό σκηνικό, ενώ την ίδια ώρα ανεβάζει τον πήχη για τον ίδιο, καθώς οι προσδοκίες των πολιτών είναι μεγάλες.

Τι σημαίνει, λοιπόν, το χθεσινό αποτέλεσμα σε σχέση με την επόμενη ημέρα των πολιτικών δυνάμεων, αλλά και του τόπου; Πρώτον, μεταξύ πρώτου και δευτέρου γύρου των προεδρικών εκλογών, προκύπτουν μια σειρά από γεγονότα, που χρήζουν ανάλυσης. Στελέχη του Δημοκρατικού Συναγερμού, παρουσιάσθηκαν να στηρίζουν εμπράκτως τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Αυτό παραπέμπει σε μια λογική της ανάγκης διατήρησης των δυο μεγάλων πόλων, μέσα από υπόγειες συνεννοήσεις.

Η συμπεριφορά μερίδας της ηγεσίας του ΔΗΣΥ, δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο της πίκρας, αλλά και μια πολιτική στρατηγική, για να στηριχθεί ο άλλος μεγάλος πόλος. Ο διπολισμός ευνοεί και τα δυο κόμματα. Ένα ποσοστό 40% των ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ, οι οποίοι ψήφισαν Αβέρωφ Νεοφύτου, στο δεύτερο γύρο στήριξαν Ανδρέα Μαυρογιάννη. Σημαντικό ποσοστό, όχι όμως αρκετό-πλειοψηφικό για να φέρει ανατροπές.

Είναι σαφές πως μια τέτοια εκλογική συμπεριφορά, στέλνει μηνύματα πως δεν υπάρχουν ιδεολογικά ταμπού, ενδεχομένως να έχουν ξεθωριάσει πάλαι ποτέ κόκκινες γραμμές. Στελέχη στήριξαν και τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος πολιτικά θεωρείτο πιο κοντά στο κόμμα και ως εκ τούτου διαφορετικά αξιολογείται η εκλογική συμπεριφορά. Μέσα σε όλα αυτά, βέβαια, πρέπει να σημειωθούν οι χθεσινές δηλώσεις του Αβέρωφ Νεοφύτου, ότι το κόμμα του «θα είναι δίπλα από οποιονδήποτε εκλεγεί, γιατί σημασία έχει η προκοπή και το μέλλον της χώρας».

Τρίτη ήττα για το ΑΚΕΛ

Δεύτερον, η είσοδος του Ανδρέα Μαυρογιάννη στο δεύτερο γύρο των προεδρικών, έδωσε ανάσες στο ΑΚΕΛ. Το ψηλό ποσοστό επιβεβαιώνει από τη μια ότι ήταν μια καλή επιλογή, η οποία κατάφερε να συγκεντρώσει ποσοστά ψηλότερα από τα κομματικά. Ο Στέφανος Στεφάνου, στην πρώτη του εκλογική αναμέτρηση ως ηγέτης του κόμματος, κατέγραψε διά του υποψηφίου ψηλά ποσοστά. Την ίδια ώρα, όμως, η χθεσινή ήταν η τρίτη διαδοχικά εκλογική αναμέτρηση, την οποία δεν κερδίζει το ΑΚΕΛ.

Η ήττα δεν αλλάζει, είτε είναι οριακή, είτε όχι. Αυτό που μετρά είναι πως για τρίτη πενταετία, το κόμμα θα μείνει εκτός εξουσίας. Κι αυτό δημιουργεί ένα θέμα, για το πώς το ΑΚΕΛ θα μπορεί να επανέλθει στην εκτελεστική εξουσία. Με επιλογή “καλών δεξιών” ή με δική του αυτόνομη κάθοδο; Στην μεγάλη εικόνα είναι και η πολιτική των συνεργασιών, που διαμορφώνει προοπτικές για να κερδηθούν εκλογές. Πάντως, ο Στέφανος Στεφάνου, έχει εγκαίρως εξαγγείλει συνέδριο για αλλαγές στο κόμμα, που χρονικά τοποθετείται το φθινόπωρο. Όλα αυτά τα ζητήματα προφανώς και θα συζητηθούν. Το ζητούμενο είναι να μπορέσει να αλλάξει πράγματα και καταστάσεις.

Τρίτον, τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου, πρέπει να είναι ικανοποιημένα με το αποτέλεσμα, καθώς για πρώτη φορά, κέρδισε υποψήφιος τον οποίον στήριξαν, χωρίς στην εξίσωση της συνεργασίας να βρίσκεται ένα από τα μεγάλα κόμματα. Το ζητούμενο είναι πώς θα διαχειριστούν αυτή την εξέλιξη στη συνέχεια. Τις εκλογές κέρδισε ένας πολιτικός νέας γενιάς, ενώ με την ανάδειξη του κλείνει ο κύκλος των παλιών πολιτικών.

Είναι προφανές πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν θα έχει περίοδο χάριτος, καθώς τα προβλήματα “τρέχουν” και είναι πιεστικά. Η πρώτη του πολιτική πράξη θα είναι ο διορισμός των υπουργών και των συνεργατών του. Αυτή είναι σημαντική απόφαση υπό την έννοια ότι θα δώσει το στίγμα των προθέσεων του για το πώς αντιλαμβάνεται τη διαχείριση του κράτους. Ο ίδιος έχει δηλώσει πως δεν θα ακολουθήσει την πεπατημένη. Δεν θα μπει στη λογική του διαμοιρασμού της εξουσίας με τα κόμματα.

Η επόμενη μέρα στο ΔΗΣΥ

Η επόμενη ημέρα στον ΔΗΣΥ θα είναι ακόμη πιο δύσκολη. Η ήττα από τον πρώτο γύρο, σε συνδυασμό με τη διαχείριση που έγινε μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γύρου, δείχνουν πως οι αναταράξεις στο μεγαλύτερο κόμμα, θα συνεχιστούν. Χωρίς να υπάρξει η στοιχειώδης συζήτηση για το τι έφταιξε, με παντελή απουσία αυτοκριτικής, το κόμμα βρίσκεται σε μια δύσκολη καμπή.

Ο ΔΗΣΥ μέσα από την κρίση που έχει εισέλθει θα αναζητήσει και τον αυτοπροσδιορισμό του. Είναι κόμμα της λαϊκής δεξιάς, νεοφιλελεύθερο, των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων, της μεσαίας τάξης, εκφράζει τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, παράγοντες της σκληρής γραμμής στο Κυπριακό, ενώ σε αυτό χωράνε και οι οπαδοί της όποιας λύσης; Μπορούν να συνεχίσουν να συνυπάρχουν όλοι αυτοί, όπως γινόταν μέχρι σήμερα;

Όμως η συνύπαρξη δοκιμάζεται σε κρίσιμες εξελίξεις. Πόσοι ακολούθησαν την υπόδειξη μερίδας της ηγεσίας υπό τον Πρόεδρο, Αβέρωφ Νεοφύτου, για υπέρβαση; Η θέση αυτή, βέβαια, που υιοθετήθηκε εν μέρει εκδικητικά προς τον “αποστάτη” Νίκο Χριστοδουλίδη, ακύρωνε το αφήγημα, που ανέπτυσσε όλα αυτά τα χρόνια για τα όσα “κακά” επέφερε η διακυβέρνηση του ΑΚΕΛ.

Ακόμη και σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία μέχρι τον πρώτο γύρο, μέσα στα επιχειρήματα του ΔΗΣΥ έναντι του Ανδρέα Μαυρογιάννη, περιλαμβάνονταν τα θέματα της οικονομίας, παραπέμποντας στη διακυβέρνηση του ΑΚΕΛ. Με την κίνηση για υπέρβαση, εκείνοι που χρησιμοποιούσαν σαν φόβητρο την πενταετία 2008-2013, την έχουν εν πολλοίς “ξεπλύνει”.

Τα βλέμματα όλων στο συνέδριο

Το επόμενο βήμα στον ΔΗΣΥ είναι το παγκύπριο συνέδριο, της 11ης Μαρτίου, στη διάρκεια του οποίου θα εκλεγεί νέα ηγεσία. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, θέλοντας να αιφνιδιάσει και έχοντας τον έλεγχο του μηχανισμού, θέλει να δημιουργήσει προβάδισμα. Αυτή τη φορά φαίνεται ότι θα έχει αντίπαλο ή και αντιπάλους στην αναμέτρηση για την Προεδρία του κόμματος. Ακούγεται έντονα το όνομα του αναπληρωτή Προέδρου, Χάρη Γεωργιάδη, ακόμη και του εκπροσώπου Τύπου του κόμματος, Δημήτρη Δημητρίου, Όπως και του υπουργού Εσωτερικών, Νίκου Νουρή.

Ανοικτό το ενδεχόμενο να διεκδικήσει θέση στην ηγεσία του κόμματος άφησε η Αννίτα Δημητρίου. Ανέφερε χθες πως «δεν έχω ακόμα σκεφτεί αν θα συμμετέχω, αν θα διεκδικήσω κάποιο αξίωμα εσωκομματικά στον ΔΗΣΥ». Μάλλον σε αυτή τη φάση και με αυτά τα δεδομένα, η κ. Δημητρίου δεν θα επιλέξει να διεκδικήσει την προεδρία του κόμματος. Άλλωστε, όπως λένε… γκουρού στο χώρο του ΔΗΣΥ, έχει μπροστά της χρόνια.

Ενημερωμένες πηγές σημείωναν, πάντως, ότι εάν υπάρξει μια υποψηφιότητα έναντι του κ. Νεοφύτου, τότε τούτο θα παραπέμπει σε μια συμφωνία διαφόρων παραγόντων για συνεργασία στα εσωκομματικά. Το κόμμα, σύμφωνα και με την απόφαση του Πολιτικού Γραφείου, θα βρεθεί από την 1η Μαρτίου, που θα αναλάβει ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στην αντιπολίτευση.

Μετά από δέκα χρόνια στη διακυβέρνηση, το κόμμα της συντηρητικής παράταξης θα βρεθεί στο χώρο του ελέγχου της εξουσίας. Έχοντας διαμορφώσει σοβαρές προσβάσεις στο δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα, θα αξιοποιήσει αυτά τα πλεονεκτήματα, ενώ εφεξής θα κριθεί για τη μορφή της αντιπολίτευσης, που θα ασκήσει. Θα είναι εποικοδομητική ή σκληρή και απόλυτη; Θα φανεί…

Δύο διπλωμάτες στην τελική μάχη

Στην αναμέτρηση για τις προεδρικές εκλογές, αναμετρήθηκαν δυο διπλωμάτες. Το υπουργείο Εξωτερικών έχει παράδοση σε αυτό, της διεκδίκησης της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Ο Σπύρος Κυπριανού ήταν ο πρώτος που μετακόμισε από το υπουργείο στο Προεδρικό. Γιώργος Ιακώβου και Γιαννάκης Κασουλίδης διεκδίκησαν, αλλά δεν πέτυχαν εκλογή.

Νίκος Χριστοδουλίδης και Ανδρέας Μαυρογιάννης, οι οποίοι συνεργάσθηκαν ως διπλωμάτες αλλά και στη διάρκεια της Προεδρίας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έδωσαν μέχρι τέλους μάχη, καθώς εξασφάλισαν το εισιτήριο για το χθεσινό δεύτερο γύρο. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είναι ο δεύτερος υπουργός Εξωτερικών, που μετακομίζει απέναντι, στο λόφο του Προεδρικού.