Η Κριμαία στο προσκήνιο – Θα δούμε την ρωσική αεροπορία;

Εδώ και λίγο καιρό πολλοί αναλυτές, αλλά και ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, προβλέπουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει σε νέα φάση, κατά την οποία αναμένεται ο Πούτιν να διατάξει την εξαπόλυση μιας “εαρινής επίθεσης” με σκοπό να κάμψει είτε την ουκρανική άμυνα, είτε το ηθικό των Ουκρανών πολιτών. Στην αντίπερα όχθη, το Κίεβο οραματίζεται να θέσει την Κριμαία υπό πολιορκία. 

Ο γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, Ολεξέι Ντανίλοφ, δήλωσε στις 16 Φεβρουαρίου ότι οι ρωσικές δυνάμεις σκοπεύουν να καταλάβουν το Μπαχμούτ μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου για να τιμήσουν την πρώτη επέτειο της εισβολής στην Ουκρανία και σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν μια μαζική σειρά πυραυλικών επιδρομών για να σηματοδοτήσουν την ημερομηνία.

Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αποφάσισε να ξεκινήσει εκτεταμένη χρήση αεροσκαφών, όπως ανέφερε πρώτη η ρωσική αντιπολιτευόμενη ιστοσελίδα iStories, επικαλούμενη πηγή στο υπουργείο. «Μέχρι τώρα το απέφευγαν. Τώρα, αποφάσισαν να αλλάξουν την τακτική τους», είπε η πηγή σχετικά με την μέχρι τώρα απροθυμία της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει αεροσκάφη.

Η ίδια πηγή σημείωσε ότι η ρωσική αεροπορία έχει σαφές αριθμητικό πλεονέκτημα έναντι της ουκρανικής, αναγνωρίζοντας ότι οι νέες τακτικές θα οδηγήσουν σε «κατάρριψη ρωσικών αεροπλάνων και ελικοπτέρων από τα ουκρανικά συστήματα αεράμυνας». Η ίδια πηγή σημείωσε ότι ο πόλεμος στον αέρα θα προκαλέσει προβλήματα στον ουκρανικό στρατό.

Ο ρόλος της ρωσικής αεροπορίας

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ρώσοι αυξάνουν τη χρήση της αεροπορικής τους δύναμης στην Ουκρανία, αλλά είναι απίθανο να αφιερώσουν σημαντικές ποσότητες αεροπορικής δύναμης για να πολεμήσουν πάνω από εδάφη που ελέγχονται από την Ουκρανία. Οι Financial Times, επικαλούμενοι πληροφορίες από το ΝΑΤΟ, ανέφεραν στις 14 Φεβρουαρίου ότι η Ρωσία συγκεντρώνει αεροσκάφη και ελικόπτερα κοντά στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα και υπέθεσε ότι τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν την επερχόμενη ρωσική εαρινή επίθεση.

Παρόλα αυτά, οι ρωσικές δυνάμεις δεν φαίνεται να επιταχύνουν τον ρυθμό προέλασής τους γύρω από το Μπαχμούτ και είναι απίθανο να το καταλάβουν πλήρως μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου. Από την άλλη, οι Ουκρανοί θα μπορούσαν πάντα να αποφασίσουν ότι το κόστος συγκράτησης της προέλασης στο Μπαχμούτ είναι πολύ υψηλό και να αποσυρθούν οικειοθελώς, αν και το Κίεβο συνεχίζει να ισχυρίζεται ότι σκοπεύει να κρατήσει την πόλη. Ακόμη δεν είναι σαφές τι επιπλέον πλεονέκτημα θα έδινε η κατάληψη του Μπαχμούτ στους Ρώσους, εκτός, βέβαια, από την προώθηση κατά ένα σημαντικό βήμα του στόχου για κατάληψη ολόκληρου του Ντονμπάς.

Στόχος η Κριμαία

Και ενώ όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στα ανατολικά, στις προσπάθειες των Ρώσων για ολοκλήρωση της κατάληψης του Ντονμπάς, αυτό που συνεχίζει να προσελκύει το ενδιαφέρον του Κιέβου είναι η Κριμαία, την οποία ο Πούτιν προσάρτησε το 2014. Προφανώς στην Ουκρανία πιστεύουν ότι αν μπορέσουν να επιβραδύνουν ή και να σταματήσουν τη ρωσική επίθεση στο Ντομπάς, η οποία έχει αποδειχθεί χρονοβόρα και έχει μέχρι στιγμής επιφέρει βαριές απώλειες και στους Ρώσους, όπως και στους Ουκρανούς, θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν αρκετές δυνάμεις ώστε να αποτολμήσουν την ανακατάληψη της Κριμαίας.

Οι ρωσικές απώλειες σε σχέση με το έδαφος που καταλαμβάνεται είναι υπέρμετρες, αλλά από την άλλη πλευρά, το δυτικό Ντονμπάς είναι η πιο καλά οχυρωμένη περιοχή της Ουκρανίας. Επιπλέον, το Ντονμπάς έχει μεγάλη οικονομική σημασία, αφού είναι βιομηχανική περιοχή και εκτός αυτού διαθέτει ορυκτό πλούτο. Στο Κίεβο, πάντως, ποντάρουν στις έντονες αντιθέσεις που υπάρχουν στο Κρεμλίνο, ελπίζοντας ότι αυτές θα οξύνονται, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις ρωσικές δυνάμεις και να κατ’ αντιδιαστολή να βοηθήσει την ουκρανική πλευρά. Μονάδα πυροβολικού της Wagner δημοσίευσε ένα βίντεο στις 16 Φεβρουαρίου, στο οποίο ισχυρίστηκε ότι στερείται πυρομαχικά, επειδή το υπουργείο Άμυνας έχει αποκλείσει τη Wagner από τις προμήθειες, παρά τους ισχυρισμούς του ιδιοκτήτη της Πριγκόζιν ότι η Wagner είναι η βασική μάχιμη δύναμη στην πρώτη γραμμή.

Η Κριμαία είναι ένας από τους βασικούς λόγους που το Κίεβο ζητά με επιμονή πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς από την Δύση. Στόχος του είναι να μπορεί να πλήξει στόχους βαθύτερα πίσω από τις ρωσικές γραμμές. Και βέβαια για επακόλουθη στρατιωτική προώθηση οι Ουκρανοί χρειάζονται άρματα, τα οποία οι δυτικοί δίνουν σε περιορισμένο αριθμό, ενώ δεν είναι πρόθυμοι να δώσουν αεροσκάφη, που επίσης ζητάει το Κίεβο.

Δυτικά συστήματα

Οι στόχοι των Ουκρανών δεν βρίσκονται στο Ντονμπάς, στα ανατολικά, αλλά στη λωρίδα που συνδέει την Κριμαία με την κυρίως χερσαία μάζα της Ουκρανίας. Η ζώνη που ελέγχουν εκεί οι ρωσικές δυνάμεις δεν έχει μεγάλο βάθος και σε περίπτωση που οι Ουκρανοί κατάφερναν να την καταλάβουν, θα μπορούσαν να αποκλείσουν την Κριμαία, δημιουργώντας συνθήκες πολιορκίας.

Η γέφυρα του Στενού Κερτς δεν μπορεί μόνη της να εφοδιάσει τον πληθυσμό και τον στρατό, ούτε αυτό μπορεί να γίνει εύκολα από τη θάλασσα. Εκτός αυτού η Κριμαία έχει ανάγκη από νερό. Υπενθυμίζουμε ότι στην Κριμαία είναι η κύρια ναυτική βάση του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Η δε Κριμαία είναι το κύριο γεωστρατηγικό έρεισμα της Ρωσίας, που πήρε σε διαδοχικούς τσάρους σχεδόν επτά δεκαετίες για να την προσαρτήσουν και εκρωσίσουν.

Στο Κίεβο οραματίζονται να θέσουν υπό πολιορκία την Κριμαία για να αποσταθεροποιήσουν το καθεστώς Πούτιν. Μία τέτοια εξέλιξη, βέβαια, μπορεί να προκαλέσει αναπάντεχη κλιμάκωση σε όλους τους τομείς, η οποία ίσως να οδηγήσει σε Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος εκ των πραγμάτων θα εξελισσόταν σε πυρηνικό με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δεν είναι τυχαίο ότι o Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών , Άντονι Μπλίνκεν, ανέφερε –σύμφωνα με το Politico– ότι μια ουκρανική προσπάθεια να ανακαταληφθεί η Κριμαία είναι κόκκινη γραμμή για τον Πούτιν και γι’ αυτό θα οδηγούσε σε ευρύτερη ρωσική απάντηση.

Αυτό συνάδει εν πολλοίς με ένα πρόσφατο άρθρο του Γιούργκεν Χάμπερμας που διατείνεται ότι η Δύση ενώ συνδράμει τα μέγιστα την Ουκρανία και οικονομικά και με οπλικά συστήματα, αφήνει το Κίεβο να προσδιορίζει την εξέλιξη και το τέλος της σύρραξης, συμπαρασύροντας κατά μία έννοια το ΝΑΤΟ. Αυτό –πρόσθεσε– μπορεί να οδηγήσει σε μια γενίκευση του πολέμου κι αναρωτήθηκε μήπως ζούμε μια αντιστροφή του “Μονάχου” (όταν ο Τσάμπαρλαιν επιχείρησε να κατευνάσει το Χίτλερ);