Αντιδράσεις στην Ισπανία για την αγορά των Hürjet

Η αγορά 45 μαχητικών αεροσκαφών TAI Hürjet από την Ισπανία εξακολουθεί να αποτελεί πηγή διαμάχης στην χώρα, και όχι μόνο λόγω της υπερβολικής τιμής τους. Σχολιάστηκε η υπέρβαση κόστους στην αγορά των αεροσκαφών Hürjet, ένα πρόγραμμα που τον Ιούνιο προβλεπόταν να κοστίσει 1,375 δισεκατομμύρια ευρώ για 28 ή 30 μαχητικά Hürjet, αλλά κατέληξε να κοστίσει 3,120 δισεκατομμύρια ευρώ (αύξηση 126%) για 45 αεροσκάφη (ένας στόλος 50% μεγαλύτερος).

Αν και οι ισπανικές εταιρείες μετέχουν στην συμπαραγωγή, υπάρχει σε ορισμένους η εντύπωση ότι πληρώνουν οι Ισπανοί φορολογούμενοι για την προώθηση του TAI Hürjet στην Ευρώπη, ενός αεροσκάφους που βρίσκεται ακόμη σε φάση ανάπτυξης. Όμως, οι περίεργες τουρκικές συναλλαγές με αυτή τη σύμβαση δεν τελειώνουν εκεί.

Το Defensa.com ανέφερε πρόσφατα: «Η Ισπανία θα πάρει το Hürjet, αλλά δεν θα πουλήσει τα A400M της στους Τούρκους». Το περιοδικό που ειδικεύεται σε στρατιωτικά θέματα έφερε το εξής παράδειγμα: Η Τουρκία αγόρασε 12 βρετανικά αεροσκάφη C-130J Super Hercules για να ολοκληρώσει τον στόλο μεταφορών της. Η RAF απέσυρε τα τελευταία C-130J από την υπηρεσία, στις 30 Ιουνίου του 2023. Το Ηνωμένο Βασίλειο λειτουργούσε 24 από αυτά τα αεροσκάφη. Με αυτή τη σύμβαση, η Τουρκία αποκτά το ήμισυ του βρετανικού στόλου Super Hercules. Η συμφωνία των Ισπανών κινείται στον αντίποδα των Βρετανών.

Η περίεργη υπόθεση με τα Α-400

Τον Ιούλιο του 2024, τουρκικές πηγές διέρρευσαν λεπτομέρειες για τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των ισπανικών και τουρκικών κυβερνήσεων, για την ανταλλαγή 24 Hürjet με έξι ισπανικά A400M. Η πιθανή ανταλλαγή παρουσιάστηκε ως κίνητρο για την Ισπανία να αγοράσει το τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος, απελευθερώνοντας έτσι χώρο για το πλεονάζον μεταγωγικό αεροσκάφος A400M, που η Ισπανία είχε αποφασίσει να πουλήσει. Στο τέλος του 2023, η Νότια Κορέα είχε αποκλείσει μια παρόμοια ανταλλαγή, η οποία θα περιλάμβανε την ανταλλαγή νοτιοκορεατικών-εκπαιδευτικών αεροσκαφών KT-1 και T-50, με ισπανικά μεταγωγικά αεροσκάφη.

Τo καλοκαίρι του 2024, η ισπανική ιστοσελίδα Infobae ανέφερε ότι η τουρκική κυβέρνηση θα ήταν πρόθυμη να αποκτήσει έως και έξι ισπανικά A400M εάν, ως αντάλλαγμα, η Ισπανία δεσμευόταν να παραλάβει 24 αεροσκάφη Hürjet. Αυτή η ανταλλαγή θα παρείχε μια διέξοδο για τα πλεονάζοντα A400M που η Ισπανία προσπαθούσε να πουλήσει σε άλλες χώρες εδώ και χρόνια – μέχρι στιγμής χωρίς επιτυχία. Για την Τουρκία, θα ήταν ένα σημαντικό πλεονέκτημα, καθώς το Hürjet δεν είχε ξένους χειριστές: Η Ισπανία θα είχε βοηθήσει στην προώθησή του, επενδύοντας σε ένα αεροσκάφος που βρισκόταν ακόμη υπό ανάπτυξη.

Πρέπει να σημειωθεί ότι, όπως είχε ανακοινώσει τότε το Defensa.com, η Τουρκία ολοκλήρωσε τον στόλο των 10 A400M που αγόρασε απευθείας από την Airbus, τον Απρίλιο του 2022. Η αγορά των 12 βρετανικών C-130J από την Τουρκία κλείνει την πόρτα σε μια ανταλλαγή με την Ισπανία, καθώς η Άγκυρα δεν χρειάζεται περισσότερα μεταγωγικά αεροσκάφη.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Ισπανία διατηρεί μια συστοιχία πυραύλων Patriot στην Τουρκία από το 2015, αναλαμβάνοντας το κόστος της τουρκικής άμυνας έναντι πιθανών επιθέσεων, τόσο από το καθεστώς Άσαντ στη Συρία (που έχει πλέον ανατραπεί) όσο και από τους τρομοκράτες του ISIS (οι οποίοι δεν έχουν εκτοξεύσει πυραύλους εναντίον της Τουρκίας, από το 2016).

Ο καλύτερος σύμμαχος του Σάντσεθ

Τον Ιούνιο του 2024, ο Ισπανός πρωθυπουργός Σάντσεθ, ανακήρυξε την Ισπανία ως τον καλύτερο σύμμαχο της Τουρκίας στην Ευρώπη. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ισπανικά μέσα είχαν αναφέρει το 2021 ότι η υποστήριξη του Σάντσεθ προς την Τουρκία έχει κοστίσει την προσπάθεια της ισπανικής εταιρείας Navantia να πουλήσει φρεγάτες στην Ελλάδα.

Δεδομένων των σκανδάλων διαφθοράς που μαστίζουν την ισπανική κυβέρνηση και της αμφιλεγόμενης συμφωνίας που έχει συνάψει με την αγορά των Hürjet από την Τουρκία, υπάρχει το εξής ερώτημα στην Ισπανία: Αν αυτή η αγορά μαχητικών αεροσκαφών, με τεράστια υπέρβαση κόστους, ωφελεί μόνο την Τουρκία, τί ακριβώς ώθησε την κυβέρνηση Σάντσεθ να την εγκρίνει; Ποιο όφελος αποκομίζει η Ισπανία από όλα αυτά; Αρκεί η συμπαραγωγή ισπανικών εταιρειών στο αεροσκάφος; Ποιος ακριβώς στην Ισπανία θα επωφεληθεί πραγματικά από αυτήν την αγορά, σε τόσο υπερβολική τιμή;

Κάποια στην Ισπανία, αφήνουν ανοικτά υπονοούμενα ότι “κάτι πήρε” το περιβάλλον Σάντσεθ ως αντάλλαγμα για αυτή την αγορά, ενώ κάποια δημοσιεύματα αναφέρουν ότι υπάρχουν υποκλαπέντα τηλεφωνήματα που ίσως κάποια μέρα ρίξουν φως σε αυτή την υπόθεση. Πέραν, όμως όλων αυτών, αναρωτιέται κανείς πόσο σοβαρή είναι η Ισπανία για την ευρωπαϊκή άμυνα, εφόσον πουλάει τα Α-400…