Τι είναι το πρόγραμμα θωρηκτών “κλάσης Τραμπ”

Ο Τραμπ λέει ότι ο στόχος τώρα είναι να κατασκευαστούν τουλάχιστον δύο από αυτά τα πλοία, το πρώτο από τα οποία θα ονομάζεται USS Defian – και ότι το μέγεθος του στόλου θα μπορούσε να αυξηθεί σε 10 ή και περισσότερα. Τα πλοία εκτόπισματος 30.000 έως 40.000 τόνων αποτελούν το κεντρικό στοιχείο μιας μεγαλύτερης πρωτοβουλίας ναυπηγικής, που ονομάζεται Χρυσός Στόλος.

Ο Τραμπ, πλαισιωμένος από τον υπουργό Πολέμου Πιτ Χέσγκεθ, τον υπουργό Εξωτερικών και υπηρεσιακό Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Μάρκο Ρούμπιο και τον υπουργό Ναυτικού Τζον Φέλαν, παρουσίασε την κλάση Trump στο κτήμα του Mar-a-Lago, στο Palm Beach της Φλόριντα.

Τα πλοία αναφέρονται επί του παρόντος ως «θωρηκτά», ένας όρος που ιστορικά χρησιμοποιείται για μεγάλα πολεμικά πλοία με οπλισμό που βασίζεται σε πυροβόλα και βαριά θωρακισμένα κύτη. Το Αμερικανικό Ναυτικό παρόπλισε τα τελευταία πραγματικά θωρηκτά του – τα USS Missouri και USS Wisconsin, κλάσης Iowa της εποχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – μεταξύ 1990 και 1992. Μέχρι τότε είχαν σε μεγάλο βαθμό αναβαθμιστεί. Η πιθανότητα το Ναυτικό να επιδιώξει ένα πολεμικό πλοίο στο γενικό πνεύμα του σχεδιασμού που παρουσιάστηκε είναι κάτι πολύ πιθανό, αφού ο Τραμπ είχε αρχικά παρουσιάσει αυτό το σχέδιο τον Σεπτέμβριο.

Η μεγαλομανία Τραμπ πίσω από το “θωρηκτό”

«Από τον πρόεδρο Θεόδωρο Ρούσβελτ, και τον Μεγάλο Λευκό Στόλο… μέχρι το θρυλικό USS Missouri κλάσης Iowa – του οποίου τα τεράστια πυροβόλα βοήθησαν στη νίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – τα θωρηκτά της Αμερικής ήταν πάντα αδιαμφισβήτητα σύμβολα εθνικής ισχύος», δήλωσε ο Τραμπ. Τα θωρηκτά κλάσης Trump «θα είναι οι ναυαρχίδες του αμερικανικού ναυτικού στόλου και δεν έχει κατασκευαστεί ποτέ κάτι παρόμοιο».

«Η αμερικανική ισχύς επέστρεψε στην παγκόσμια σκηνή και η ανακοίνωση του Χρυσού Στόλου, στεριωμένου από νέα θωρηκτά, τα μεγαλύτερα και πιο θανατηφόρα που υπήρξαν ποτέ,… σηματοδοτεί μια γενεαλογική δέσμευση στην αμερικανική θαλάσσια ισχύ σε ολόκληρο το υπουργείο», δήλωσε ο υπουργός Χέσγκεθ. «Νέα και καλύτερα πλοία θα παρέχουν αυτή την αποτροπή σήμερα και για τις επόμενες γενιές».

«Θα κάνουμε τις ομάδες μάχης σπουδαίες ξανά», πρόσθεσε ο υπουργός Φέλαν. «Το θωρηκτό USS Defiant θα εμπνεύσει δέος και σεβασμό για την αμερικανική σημαία κάθε φορά που θα καταπλέει σε ένα ξένο λιμάνι. Θα αποτελεί πηγή υπερηφάνειας για κάθε Αμερικανό».

«Καθώς σφυρηλατούμε το μέλλον του Στόλου του Ναυτικού μας, χρειαζόμαστε ένα μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο επιφανείας και τα θωρηκτά κλάσης Trump πληρούν αυτή την απαίτηση», δήλωσε επίσης ο Αρχηγός Ναυτικών Επιχειρήσεων, Ναύαρχος Ντάριλ Κοντλ, σε ξεχωριστό δελτίο τύπου του Ναυτικού. «Θα διασφαλίσουμε συνεχή βελτίωση, διανοητικά ειλικρινείς αξιολογήσεις σχετικά με την απαίτηση για αποτελεσματική αποτροπή και νίκη τη δεκαετία του 2030 και μετά, και πειθαρχημένη εκτέλεση με αποτέλεσμα έναν Στόλο απαράμιλλο σε θνησιμότητα, προσαρμοστικότητα και δύναμη».

Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, «όταν προκύψει μια σύγκρουση, εσείς [ο πρόεδρος] θα κάνετε όχι μία, αλλά δύο ερωτήσεις, πού είναι τα αεροπλανοφόρα και πού είναι τα θωρηκτά», δήλωσε σήμερα ο Φέλαν.

Οι λεπτομέρειες 

Τα θωρηκτά κλάσης Iowa είχαν εκτόπισμα περίπου 57.540 τόνων, με πλήρες φορτίο. Το τρέχον βασικό πλοίο των στόλων επιφανείας του αμερικανικού Ναυτικού, εκτιμάται περίπου ως τρεις φορές το μέγεθος ενός αντιτορπιλικού κλάσης Arleigh Burke (αυτό φαίνεται να βασίζεται τουλάχιστον εν μέρει στο δηλωμένο εκτόπισμα της νεότερης υποπαραλλαγής Flight III του Arleigh Burke).

Υπερηχητικοί πύραυλοι μεσαίας εμβέλειας για συμβατικά πλήγματα άμεσης επίθεσης (IRCPS), ηλεκτρομαγνητικά πυροβόλα και όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας με λέιζερ θα αποτελούν μέρος του εξοπλισμού του πλοίου. Τα δε πλοία της κλάσης Trump θα είναι επίσης οπλισμένα με έναν νέο πυρηνοκίνητο πύραυλο κρουζ που εκτοξεύεται από τη θάλασσα, τύπου SLCM-N, ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη παραγωγής.

Οι απεικονίσεις που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση στο Mar-a-Lago δείχνουν ένα σχέδιο με τρεις μεγάλες συστοιχίες συστημάτων κάθετης εκτόξευσης (VLS), δύο στην πλώρη και μία στην πρύμνη. Μία από τις απεικονίσεις δείχνει το πλοίο να εκτοξεύει αυτό που φαίνεται να είναι ένας πύραυλος IRCPS, ένας πύραυλος κρουζ Tomahawk και ένα μέλος της οικογένειας πυραύλων Standard. Φαίνεται επίσης να δείχνουν πολλαπλά ναυτικά πυροβόλα πέντε ιντσών, με πυργίσκους και άλλα συμβατικά πυροβόλα.

Εκτός από τον εκτεταμένο οπλισμό τους, τα πλοία της κλάσης Trump θα είναι επίσης πλατφόρμες διοίκησης και ελέγχου, επιβλέποντας πλατφόρμες με και χωρίς πλήρωμα. Σύμφωνα με τον Τραμπ, μη καθορισμένες δυνατότητες που καθοδηγούνται από τεχνητή νοημοσύνη θα αποτελούν μέρος του σχεδίου. Η κλάση Trump θα αποτελέσει μέρος ενός μείγματος ναυτικών δυνάμεων υψηλής-χαμηλής ισχύος που περιλαμβάνει επίσης τις μελλοντικές φρεγάτες FF(X) και νέους στόλους μη επανδρωμένων πλοίων.

Τι γνωρίζουμε για την κλάση Τραμπ

Η πρώτη εστίαση θα είναι στην κατασκευή των πρώτων δύο πλοίων, από μια αναμενόμενη αρχική παρτίδα 10. Η κλάση Trump θα μπορούσε τελικά να αυξηθεί σε 20 έως 25 κύτη. Ο Τραμπ δήλωσε ότι τα πλοία θα κατασκευαστούν σε ναυπηγεία στις ΗΠΑ. Αναφέρθηκε επίσης στην πιθανή συμμετοχή ναυπηγείων ξένης ιδιοκτησίας, αλλά με έδρα τις ΗΠΑ. Ο δε υπουργός Φέλαν αναφέρθηκε στον αναμενόμενο ρόλο «νέων, μη παραδοσιακών αμυντικών εταίρων».

Συνολικά, το Ναυτικό θα αξιοποιήσει μια βάση «1.000 προμηθευτών σε σχεδόν κάθε πολιτεία της Αμερικής» για την κατασκευή των πλοίων. Το Ναυτικό, σε συνεργασία με τη βιομηχανία, θα ηγηθεί του σχεδιασμού των πλοίων. Ο Τραμπ θα συμμετέχει επίσης άμεσα στη διαδικασία σχεδιασμού, «επειδή είμαι πολύ αισθητικός (!) άνθρωπος», όπως χαρακτηριστικά είπε!

Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι το ενδιαφέρον του Τραμπ για τη ναυπηγική βιομηχανία, ειδικά από αισθητικής άποψης, είναι καλά εδραιωμένο. Ο ίδιος έχει ισχυριστεί ότι στο παρελθόν έχει λάβει προσωπικά βασικές αποφάσεις σχεδιασμού στο παρελθόν και έχει επίσης εδώ και χρόνια εκφράσει ανοιχτά την επιθυμία του να δει πλοία τύπου θωρηκτού, να επιστρέφουν στους στόλους του Ναυτικού.

Η παραδοξολογία με το όνομα

Αυτή είναι η πρώτη φορά που μια κατηγορία πλοίων του αμερικανικού Ναυτικού έχει το όνομα ενός εν ενεργεία προέδρου των ΗΠΑ. Το Ναυτικό έχει συχνά δεχθεί επικρίσεις στο παρελθόν για την ονομασία πλοίων του. Σίγουρα, είναι ασυνήθιστο το πρώτο πλοίο μιας κατηγορίας πλοίων του αμερικανικού Ναυτικού να μην φέρει το όνομα αυτής της κατηγορίας – παράδειγμα USS Defiant, αντί για USS Trump ή USS Donald J. Trump.

Μεγάλα ερωτήματα σχετικά με τα σχέδια για την κλάση Trump παραμένουν, συμπεριλαμβανομένου του πότε το USS Defiant θα μπορούσε να καθελκυθεί, πόσο μάλλον να τεθεί σε υπηρεσία. Το κόστος παραγωγής, λειτουργίας και συντήρησης αυτών των πλοίων, είναι ένα άλλο σημαντικό ανοιχτό ερώτημα. Πάντως, το πιθανότερο είναι οι ανακοινώσεις για πλοία κλάσης Trump να εντείνουν τις συζητήσεις σχετικά με την αναμενόμενη χρησιμότητα αυτών των πλοίων.

Έλλειψη κυψελών εκτόξευσης

Παρόμοιες ιδέες για «πλοίο οπλοστασίου» για το Ναυτικό, έχουν προταθεί επανειλημμένα, τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό περιλαμβάνει μια πρόταση από την Huntington Ingalls Industries, στις αρχές της δεκαετίας του 2010, για ένα παράγωγο του αμφίβιου πολεμικού πλοίου κλάσης San Antonio με 288 κυψέλες VLS, βελτιστοποιημένο για την αποστολή άμυνας κατά βαλλιστικών πυραύλων.

Ταυτόχρονα, οι δυνατότητες που θα μπορούσε πραγματικά να προσφέρει η κλάση Trump θα εξαρτηθούν από μια σειρά παραγόντων. Τέλος, ανεξάρτητα από το πόσο ικανό είναι οποιοδήποτε πολεμικό πλοίο, μπορεί να βρίσκεται μόνο σε ένα μέρος κάθε φορά, το οποίο τις περισσότερες φορές είναι το λιμάνι.

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή που το Αμερικανικό Ναυτικό τονίζει την ανάγκη για περισσότερα πολεμικά πλοία επιφανείας συνολικά – όχι για υπερόπλα που κατασκευάζονται σε μικρές ποσότητες. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ανησυχητικά κενά σε κυψέλες VLS που πλησιάζουν γρήγορα στον ορίζοντα. Η υπηρεσία πρόκειται να αποσύρει το τελευταίο από τα καταδρομικά της κλάσης Ticonderoga – καθένα από τα οποία διαθέτει 122 κυψέλες VLS – στο τέλος της δεκαετίας.

Το Ναυτικό θα πρέπει επίσης να αντισταθμίσει την επικείμενη απώλεια της τεράστιας ικανότητας εκτόξευσης πυραύλων που προσφέρουν τα τέσσερα υποβρύχια πυρηνικών κατευθυνόμενων πυραύλων κλάσης Ohio, τα οποία πρόκειται επίσης να παροπλιστούν πριν από το 2030. Η κλάση Trump θα διαθέτει σαφώς ένα τεράστιο σύνολο συστοιχιών VLS που θα μπορούσαν να βοηθήσουν εν μέρει στην αντιστάθμιση αυτού του ελλείμματος.

Θα ακολουθήσει το μοτίβο των Zumwalt και Constellation;

Ο γενικός χρόνος που απαιτείται για τον σχεδιασμό και την παραγωγή μεγάλων πολεμικών πλοίων δημιουργεί επίσης πρόσθετη αβεβαιότητα για κάθε ναυπηγική προσπάθεια. Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, το Αμερικανικό Ναυτικό έχει δει πολλά σημαντικά προγράμματα πολεμικών πλοίων να περικόπτονται σοβαρά, ή να ακυρώνονται εντελώς, για διάφορους λόγους.

Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, η υπηρεσία αρχικά σχεδίαζε να αποκτήσει 32 αντιτορπιλικά stealth κλάσης Zumwalt, προτού μειώσει αυτόν τον αριθμό σε μόλις τρία. Επίσης, η κυβέρνηση Τραμπ πρόσφατα ακύρωσε το πρόγραμμα φρεγατών κλάσης Constellation, το οποίο είχε μετατραπεί σε γάγγραινα.

Η ανακοίνωση για το “θωρηκτό” κλάσης Τραμπ έρχεται την ίδια ημέρα που το Ναυτικό επιβεβαίωσε ότι η πρώτη από τις μελλοντικές φρεγάτες FF(X) θα παραδοθεί με την κραυγαλέα παράλειψη ενός VLS και σαφώς προορίζονται να παραχθούν όσο το δυνατόν φθηνότερα και γρηγορότερα. Τουλάχιστον τα πρώτα πλοία θα έχουν τον ίδιο οπλισμό με το (πολύ) χλευασμένο Littoral Combat Ship. Το Ναυτικό επιμένει ότι λαμβάνει μέτρα για να αποφύγει παγίδες του παρελθόντος στο μέλλον και να βοηθήσει στην αναζωογόνηση της ναυπηγικής βιομηχανίας της Αμερικής, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις στον ορίζοντα.

Όλα αυτά πυροδοτούν συζητήσεις στο Πεντάγωνο σχετικά με το πώς το Ναυτικό χρησιμοποιεί τους πόρους του, για τους οποίους συνεχώς ισχυρίζεται ότι είναι πολύ λίγοι για να ανταποκριθούν στις μελλοντικές του υποχρεώσεις. Η επένδυση τόσο πολλών χρημάτων σε μικρό αριθμό πλοίων, ενώ παράλληλα αφαιρούνται οι δυνατότητες πλοίων που θα κατασκευαστούν σε μεγαλύτερους αριθμούς, σίγουρα θα αποτελέσει ένα καυτό θέμα στο Καπιτώλιο τους επόμενους μήνες.