Τί κάνει τη νέα Belh@rra την πιο αξιόμαχη φρεγάτα
13/11/2024Η εντυπωσιακή νέα φρεγάτα του Γαλλικού Ναυτικού, κλάσης Belh@rra, κέρδισε γρήγορα τον θαυμασμό των ΜΜΕ λόγω της εκλεπτυσμένης ομορφιάς του σκαριού της. Όμως, το συγκεκριμένο πολεμικό πλοίο, το πρώτο μιας νέας κατηγορίας των αποκαλούμενων φρεγατών άμυνας και επέμβασης (FDI) δεν είναι αξιοσημείωτο μόνο εξαιτίας της εντυπωσιακής του εμφάνισης.
Αποτελεί επίσης ένα πολύ ενδιαφέρον υπόδειγμα για το πώς μπορεί να ενσωματωθεί ένας σημαντικός αριθμός όπλων και αισθητήρων σε ένα σχετικά μικρό κύτος, το οποίο χειρίζεται περιορισμένο πλήρωμα. Το Amiral Ronarc’h (αριθμός κύτους D 660) ξεκίνησε επίσημα τις θαλάσσιες δοκιμές, σαλπάροντας από το ναυπηγείο Lorient της Naval Group στη Βρετάνη της δυτικής Γαλλίας, στις 7 Οκτωβρίου. Το νέο πολεμικό πλοίο είναι το πρώτο μιας νέας κατηγορίας Frégate de Défense et d’Intervention (FDI) για την Γαλλία – φρεγάτα άμυνας και επέμβασης.
Η Amiral Ronarc’h είναι η πρώτη από τις πέντε φρεγάτες FDI που κατασκευάζει η Naval Group για το Γαλλικό Ναυτικό βάσει σύμβασης που ανατέθηκε το 2017. Η ναυπήγηση του αρχικού πλοίου ξεκίνησε το 2019, ναυπηγήθηκε τον Δεκέμβριο του 2021 και καθελκύστηκε τον Νοέμβριο του 2022. Η δεύτερη FDI για το Γαλλικό Ναυτικό, το Amiral Louzeau (D 661) ξεκίνησε να κατασκευάζεται τον Ιούλιο του 2023. Η τρίτη FDI του Γαλλικού Ναυτικού, το Amiral Castex (D 662), βρίσκεται επίσης υπό κατασκευή.
Στο μεταξύ, κατασκευάζονται επίσης άλλα τρία πλοία της οικογένειας FDI. Αυτά παραγγέλθηκαν από την Ελλάδα το 2022 (με προαίρεση για τέταρτο). Είναι κάπως διαφορετικά, μεταξύ άλλων επειδή είναι πιο βαριά οπλισμένα, όπως θα δούμε παρακάτω.
Δοκιμές εν πλω
Προς το παρόν, τα φώτα της δημοσιότητας έχουν εστιάσει στο Amiral Ronarc’h, με τις εικόνες αυτού του πολεμικού πλοίου να παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς πηγαίνει για πρώτη φορά για δοκιμές εν πλω. Η νέα φρεγάτα φαίνεται πολύ διαφορετική από σχεδόν κάθε άλλο πολεμικό επιφανείας που βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε υπηρεσία.
Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του είναι η πλώρη που μοιάζει με μαχαίρι που σκίζει το κύμα, το οποίο δίνει μια εμφάνιση που θυμίζει τη σχεδιαστική διαμόρφωση γνωστή ως αντίστροφο τόξο, ή ανεστραμμένο τόξο. Σε αυτό θυμίζει το θρυλικό “θωρηκτό ΑΒΕΡΩΦ”. Υπάρχει επίσης μια δραματική νεύρωση (chine) που εκτείνεται από την πλώρη κατά μήκος ολόκληρης της γραμμής της γάστρας.
Οι FDI του Γαλλικού Ναυτικού θα έχουν εκτόπισμα περίπου 4.960 τόνων. Αυτά τα πολεμικά πλοία έχουν μήκος 122 μέτρα, πλάτος 17,7 μέτρα και θα είναι ικανά να αναπτύξουν ταχύτητες 27 κόμβων, οδηγούμενα από μια διάταξη συνδυασμένης πρόωσης ντίζελ και ντίζελ (CODAD). Θα έχουν αντοχή 45 ημερών στη θάλασσα. Είναι προγραμματισμένο να υπηρετεί πλήρωμα 125 ατόμων, με πρόβλεψη επιβίβασης 28 επιπλέον μελών, εάν απαιτείται για ορισμένες αποστολές.
Η Naval Group περιγράφει αυτά τα καινοτόμα πλοία ως «πλοία που συγκεντρώνουν τις καλύτερες γαλλικές ναυτικές τεχνολογίες σε μια συμπαγή πλατφόρμα», με τα πολεμικά πλοία να είναι «σχεδιασμένα για να αντιμετωπίζουν συνεχώς εξελισσόμενες απειλές». Τα πλοία σχεδιάστηκαν και παράγονται με την χρήση ψηφιακών εργαλείων, ενώ μια ενσωματωμένη ψηφιακή αρχιτεκτονική θα διασφαλίσει ότι μπορούν να τροποποιηθούν και να αναβαθμιστούν, ώστε να συμβαδίζουν με αυτές τις απειλές, σύμφωνα με την Naval Group.
Οπλισμός
Για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών, οι FDI του Γαλλικού Ναυτικού είναι καλά οπλισμένες με μια ποικιλία όπλων που τους επιτρέπουν να αναλαμβάνουν αποστολές κατά απειλών επιφανείας, αέρος, υποβρύχιων, καθώς και την αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών.
Για αντιπλοϊκές αποστολές, οι γαλλικές FDI θα είναι οπλισμένες με οκτώ πυραύλους Exocet MM40, στην τελευταία έκδοση B3C. Με δυνατότητα να πλήττει στόχους σε εμβέλεια περίπου 124 μιλίων, το Exocet MM40 πετά σε πολύ χαμηλά υψόμετρα και σε υψηλές υποηχητικές ταχύτητες. Διαθέτει ενεργό ραντάρ αναζήτησης, το δε μοντέλο B3C εισάγει ένα νέο πακέτο πλοήγησης και πρόωσης. Το σύστημα πλοήγησης επιτρέπει τον προγραμματισμό τρισδιάστατων σημείων διαδρομής, βελτιστοποιημένες τροχιές και ταυτόχρονες τερματικές επιθέσεις με πολλαπλούς πυραύλους.
Το κύριο αντιαεροπορικό όπλο είναι ο πύραυλος επιφανείας-αέρος Aster, 16 από τους οποίους μεταφέρονται σε ένα ζεύγος εκτοξευτών οκτώ κυψελών. Το Aster, που έχει αποδείξει την αξία του σε μάχες, διατίθεται σε δύο κύριες εκδόσεις. Η μικρότερη Aster 15 έχει εμβέλεια περίπου 30 χιλιόμετρα, ενώ το μεγαλύτερο Aster 30 είναι σε θέση να εμπλέξει στόχους σε περισσότερα από 150 χιλιόμετρα (Block 1NT). Οι πρόσφατες βελτιώσεις στο Aster 30 περιλαμβάνουν την ενίσχυση των δυνατοτήτων του κατά βαλλιστικών πυραύλων και κατά πλοίων (ASBM), έναν σχετικά νέο τύπο απειλής που χρησιμοποιoούν οι Χούτι.
Υπάρχουν και δύο διπλοί τορπιλοσωλήνες με τορπίλες MU90, για ανθυποβρυχιακό πόλεμο. Τα σκάφη είναι επίσης εξοπλισμένα με πυροβόλα διαφόρων διαμετρημάτων, συμπεριλαμβανομένου ενός κύριου πυροβόλου Oto Melara Super Rapid των 76 mm και ενός ζεύγους απομακρυσμένων σταθμών όπλων Narwhal 20 mm.
Οι αεροπορικές επιλογές περιλαμβάνουν ένα ελικόπτερο, όπως το Caïman Marine (μια έκδοση του NATO Frigate Helicopter, NFH), το μελλοντικό Guépard Marine ή/και ένα drone κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (VTOL), με υπόστεγο και περιοχή προσγείωσης στην πρύμνη.
Μπορούν επίσης να επιβιβαστούν δύο σκάφη καταδρομών για την ανάπτυξη ομάδων εφόδου, ειδικών δυνάμεων και για προστασία δυνάμεων και δευτερεύουσα επιμελητεία. Η ολοκληρωμένη σουίτα αισθητήρων περιλαμβάνει το ραντάρ Thales Sea Fire νέας γενιάς με τέσσερις σταθερές συστοιχίες, τοποθετημένες στον προεξέχοντα πυραμιδοειδή ιστό. Διαθέτει επίσης σόναρ γάστρας Kingklip Mark 1115 και ρυμουλκούμενο σόναρ CAPTAS-4.
Ασύμμετρες απειλές και κυβερνοχώρος
Οι FDI είναι επίσης τα πρώτα γαλλικά πολεμικά πλοία του είδους τους που προστατεύονται εξαρχής από απειλές στον κυβερνοχώρο. Αυτό περιλαμβάνει μια επαναλαμβανόμενη αρχιτεκτονική IT που βασίζεται σε δύο κέντρα δεδομένων. Ο σχεδιασμός είναι επίσης προσαρμοσμένος ώστε να είναι πιο ανθεκτικός σε άλλες νέες και αναδυόμενες απειλές.
«Όσον αφορά την επιχειρησιακή καινοτομία, οι FDI εγκαινιάζουν την ιδέα μιας αρχικής εφαρμογής αφιερωμένης στην καταπολέμηση των ασύμμετρων απειλών. Αυτό το σύστημα θα καταστήσει δυνατό τον συντονισμό και την ηγεσία της καταπολέμησης μικρών αεροπορικών και επιφανειακών απειλών, ιδιαίτερα των παγιδευμένων [με εκρηκτικά] σκαφών», δήλωσε η Naval Group.
Οι θαλάσσιες δοκιμές για το Amiral Ronarc’h σχεδιάζονται να είναι ιδιαίτερα ολοκληρωμένες, περιλαμβάνοντας όχι μόνο δοκιμές των συστημάτων πλοήγησης και πρόωσης, αλλά και των διαφόρων συστημάτων μάχης, τα οποία θα ρυθμιστούν σε πραγματικές συνθήκες στη θάλασσα. Τα σχόλια από αυτές τις δοκιμές θα βοηθήσουν επίσης να βελτιώσουν τα επερχόμενα πλοία στο πρόγραμμα FDI, καθώς και να ανοίξουν το δρόμο για την έναρξη υπηρεσίας του Amiral Ronarc’h, που έχει προγραμματιστεί για το 2025.
Οι τέσσερις εναπομείνασες φρεγάτες για το Γαλλικό Ναυτικό είναι όλες προγραμματισμένες να παραδοθούν έως το 2030. Αυτό συμβαίνει, παρά ορισμένες καθυστερήσεις στο πρόγραμμα, καθώς οι πρώτες θαλάσσιες δοκιμές για το Amiral Ronarc’h είχαν αρχικά προγραμματιστεί για το 2023, ακολουθούμενες από την παράδοση τους το 2024. Μόλις τεθούν σε λειτουργία, οι πέντε φρεγάτες FDI θα συμπληρώσουν τις οκτώ φρεγάτες τύπου FREMM και τελικά θα αντικαταστήσουν τις πέντε φρεγάτες κλάσης La Fayette, με την τελευταία από αυτές να έχει προγραμματιστεί να αποσυρθεί το 2035.
Οι ελληνικές φρεγάτες
Εν τω μεταξύ, το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό έχει προγραμματιστεί να παραλάβει δύο φρεγάτες FDI το 2025 και μία το 2026. Για να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, το δεύτερο και το τρίτο κύτος που αρχικά είχαν προγραμματιστεί να παραδοθούν στο Γαλλικό Ναυτικό, αντ’ αυτού ολοκληρώνονται για το Ελληνικό Ναυτικό, το οποίο αναφέρεται σε αυτά ως “τάξη Κίμωνα”.
Οι δύο πρώτες ελληνικές φρεγάτες, Κίμων και Νέαρχος, δρομολογήθηκαν τον Οκτώβριο του 2023 και τον Σεπτέμβριο του 2024 αντίστοιχα. Το αναφερόμενο κόστος του ελληνικού προγράμματος είναι 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια, για τα τρία πρώτα πλοία. Τα ελληνικά πλοία επιδεικνύουν την ικανότητα ανάπτυξης της κλάσης ΑFDI, με αυτά τα πολεμικά πλοία να διαθέτουν βαρύτερο οπλισμό. Διαθέτουν τρεις και όχι δύο εκτοξευτές Aster οκτώ κυψελών, για συνολικά 24 πυραύλους Aster 15/30, με επιπλέον πυραύλους αεράμυνας που παρέχονται με τη μορφή εκτοξευτή Mk 31 21 κυψελών για το Rolling Airframe Missile Block 2B, για αντιμετώπιση κοντινών απειλών.
Η κλάση Κίμων προσθέτει επίσης δυνατότητα χερσαίας επίθεσης, με εκτοξευτή οκτώ κυψελών για το Missile de Croisière Naval (MdCN), που σημαίνει Ναυτικό Βλήμα Κρουζ. Το MdCN είναι μια θαλάσσια εκδοχή του αεροεκτοξευόμενου SCALP/Storm Shadow και επιτρέπει συμβατικές επιθέσεις σε στόχους υψηλής αξίας, σε εμβέλεια «πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων», σύμφωνα με γαλλικές πηγές.
Άλλες αλλαγές όπλων περιλαμβάνουν τους απομακρυσμένους σταθμούς όπλων Leonardo Lionfish 20 mm στη θέση του Narwhal που έχουν τα γαλλικά σκαριά. Οι ελληνικές φρεγάτες φέρουν επίσης σύστημα εκτόξευσης αντιμέτρων κατά τορπιλών SYLENA Mk1 για αντιτορπιλικά δολώματα CANTO. Επίσης, οι ελληνικές φρεγάτες θα φέρουν τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R που αγόρασε πρόσφατα η Ελλάδα από τις ΗΠΑ.
Η Naval Group σχεδιάζει να αυξήσει την παραγωγή για να παραδίδει δύο πλοία ετησίως, ξεκινώντας από το 2025. Προσφέροντας ένα χρήσιμο μείγμα δυνατοτήτων, μέσω προηγμένων όπλων και αισθητήρων – και με σημαντικό βαθμό για μελλοντικό εκσυγχρονισμό, καθώς και διαφορετικές επιλογές εξοπλισμού – δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν ο σχεδιασμός FDI κερδίσει όλο και περισσότερες εξοπλιστικές παραγγελίες στο μέλλον.