Γιατί ανταλλάσσουν καταγγελίες Νετανιάχου και Ερντογάν
28/12/2018
Γράφει ο Κώστας Ράπτης –
Τα λέει της νύφης για να τα ακούει η πεθερά. Ο φραστικός πόλεμος που εξαπέλυσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εναντίον του ισχυρού άνδρα της Άγκυρας Ταγίπ Ερντογάν, για να δεχθεί τις αντίστοιχες απαντήσεις, αποτελεί βεβαίως την αποτύπωση της οργής που επικρατεί στους ηγετικούς κύκλους του Ισραήλ για την τουρκική παρεμβολή η οποία οδήγησε στην αιφνίδια απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία.
Στο μπρα ντε φερ των δύο πρώην συμμάχων και νυν ανταγωνιστών στην ανατολική Μεσόγειο, η μεν Τουρκία εμφανίζεται να μοχλεύει επιτυχώς την επαμφοτερίζουσα στάση της έναντι των ΗΠΑ, ενώ το Ισραήλ, ως “δεδομένο”, βρίσκεται να πληρώνει το τίμημα της ακύρωσης μιας κρίσιμης σταθεράς της μεσανατολικής στρατηγικής του. Εξ ου και τα εκατέρωθεν ρητορικά ξεσπάσματα, που, από ειρωνεία της ιστορίας, φέρουν τους εισβολείς της Κύπρου και σφαγείς των Κούρδων να καταγγέλλουν τους καταπιεστές των Παλαιστινίων και αντιστρόφως.
Όμως το κύριο πρόβλημα του Νετανιάχου, δεν είναι ο Τούρκος ηγέτης – είναι ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μέχρι πρότινος έμοιαζε να αποτελεί τον Αμερικανό πρόεδρο των ονείρων του.
Ο Τραμπ υπήρξε αυτός ο οποίος μετέφερε στην Ιερουσαλήμ την αμερικανική πρεσβεία στο Ισραήλ, απέσυρε τις ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και υπερασπίστηκε διπλωματικά το εβραϊκό κράτος σε όλα τα διεθνή φόρα με αδιαλλαξία. Μοιράζεται άλλωστε με τον Νετανιάχου τον ίδιο “ευεργέτη”: τον “βασιλιά των καζίνο” του Λας Βέγκας, Σέλντον Έιντελσον.
Αν την απόφαση απόσυρσης από τη Συρία την είχε λάβει άλλος ένοικος του Λευκού Οίκου, η αντίδραση του Ισραήλ θα έμοιαζε ασφαλώς με αυτήν που επεφύλαξε ο Νετανιάχου στον Μπαράκ Ομπάμα, καθ’ οδόν προς τη συμφωνία του 2015: ηχηρή καταγγελία, άμεση κινητοποίηση του φιλοϊσραηλινού λόμπι στη Ουάσιγκτον, απροσχημάτιστη παρεμβολή του Ισραηλινού πρωθυπουργού στην εσωτερική πολιτική αντιπαράθεση των ΗΠΑ, πρόσκλησή του να απευθυνθεί στο Κογκρέσο ερήμην του Αμερικανού προέδρου.
Τώρα, ο αιφνιδιασμός είναι πλήρης, καθώς, όπως ανέφεραν ισραηλινές πηγές στο al-monitor.com, “Ο Τραμπ έδωσε επί της ουσίας τα κλειδιά της Συρίας στον Πούτιν – και μάλιστα δωρεάν”. Το γεγονός ότι ένας πεπειραμένος και σκληροτράχηλος επιχειρηματίας, όπως αυτός, δεν διαπραγματεύτηκε κανένα αντάλλαγμα είναι, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, “παράδοξο, ανησυχητικό και θλιβερό”.
Γίνεται βέβαια λιγότερο παράδοξο όλο αυτό, αν αναλογιστεί κανείς τη μειονεκτική θέση στην οποία βρέθηκαν και οι αμερικανικές δυνάμεις μετά το “σφράγισμα” του συριακού εναέριου χώρου που εξασφάλισε ο Πούτιν με την αποστολή συστημάτων S-300, έπειτα ακριβώς από ισραηλινές προκλήσεις, σαν αυτή που οδήγησε στην κατάρριψη του ρωσικού αναγνωριστικού αεροσκάφους Ilyushin. Τα τακτικά παίγνια βραχυπρόθεσμου ορίζοντα κατέληξαν σε στρατηγικό πλήγμα.
Πρόκειται για άλλη μία ήττα του Νετανιάχου, ο οποίος οδεύει προς εκλογές το 2019, εν μέσω όχι μόνο των προσωπικών του δικαστικών περιπετειών, αλλά και της αδυναμίας του να σύρει τον διεθνή παράγοντα προς μία ολομέτωπη αντιπαράθεση με το Ιράν και καθολική απομόνωση των Παλαιστινίων.
Σε επιχειρησιακό επίπεδο, αυτό που κυρίως έχει θορυβήσει τους Ισραηλινούς ιθύνοντες είναι ότι, εκτός από τις κουρδοκρατούμενες περιοχές της βορειοανατολικής Συρίας, οι αμερικανικές δυνάμεις θα εγκαταλείψουν και το πέρασμα Al-Tanf, στα σύνορα με το Ιράκ, το οποίο επιτρέπει την είσοδο πολεμικού υλικού ιρανικής προέλευσης.
Σε κάθε περίπτωση, την πραγματική σημασία του “America First” έρχονται πρώτοι να συνειδητοποιήσουν οι κατεξοχήν “πελάτες” των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή (πρβ. και τη Σαουδική Αραβία). Επί των ημερών του Τραμπ, κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται ότι έχει τα νώτα του εσαεί καλυμμένα.
