Θέλει ο Μητσοτάκης να διώξει την ExxonMobil και την TOTAL;

Εξελίξεις οι οποίες θα μπορούσαν να ισοδυναμούν ισοδυναμούν με πρόθεση εύσχημης “έξωσης” από την Ελλάδα των ενεργειακών κολοσσών ExxonMobil (ΗΠΑ) και TOTAL (Γαλλία) καταγράφονται τις τελευταίες μέρες στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να εγείρονται σοβαρότατα πολιτικά ζητήματα στο εσωτερικό της χώρας. Αρχικά, η κυβέρνηση οφείλει να διασαφηνίσει τις προθέσεις της. Διότι εάν η υποψία τεκμηριωθεί, θα πρέπει να εξηγήσει με βάση ποια στοιχεία θεωρεί ότι ο ελληνικός λαός της έχει παραχωρήσει εντολή άσκησης τέτοιας πολιτικής. Το θέμα είναι ενδεχομένως πιο σοβαρό, ακόμα και από την αντιμετώπιση του τουρκικού αναθεωρητισμού…

Η αρχή έγινε από τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, μιλώντας προς το “Arab News”. Ο Έλληνας υπουργός προέβη σε δηλώσεις απαξίωσης της προοπτικής εντοπισμού και αξιοποίησης υδρογονανθράκων στον ελληνικό χώρο, με βάση ένα δικό του “πράσινο όραμα” για τη χώρα. Αφενός δεν έχει μπει στον κόπο μέχρι στιγμής να εξηγήσει για ποιον λόγο το πιο “πράσινο μέλλον” απαγορεύει τη μεταβατική αξιοποίηση των υδρογονανθράκων και αφετέρου, πόθεν προκύπτει ότι ο υπουργός Εξωτερικών μιας χώρας δικαιούται αν εκφράζει κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης προσωπικές απόψεις και όχι την κυβερνητική πολιτική.

Το ότι οι απόψεις αυτές δεν εκπροσωπούν την πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη, συνάγεται από την όχι και τόσο πειστική προσπάθεια ανασκευής των καταγεγραμμένων δηλώσεων από το υπουργείο Εξωτερικών. Εξάλλου, ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει κάνει λόγο για το φυσικό αέριο ως «μεταβατικό καύσιμο» στον δρόμο για μια οικονομία «μηδενικών εκπομπών» διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Οι δηλώσεις του Δένδια ήταν εξαιρετικά “ύποπτες” και λόγω του γεωγραφικού σημείου από το οποίο επελέγη για να πραγματοποιηθούν.

Η Σαουδική Αραβία είναι μια πετρελαιοπαραγωγός χώρα. Κατά συνέπεια, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι το συμφέρον της, σε σχέση με την προοπτική εντοπισμού και αξιοποίησης υδρογονανθράκων και από την Ελλάδα στη Μεσόγειο, κινούνται παράλληλα με αυτά της Ρωσίας. Κι αυτό υπό την έννοια ενός καλού πελάτη που θα χαθεί (η Ελλάδα δαπανά περί τα 10 δισ. ευρώ ετησίως για την εισαγωγή ενέργειας από διάφορους προμηθευτές), ο οποίος θα κινηθεί και ανταγωνιστικά προς τα σαουδαραβικά συμφέροντα, καθώς με το ενεργειακό πλεόνασμα που εκτιμάται ότι μπορεί να αποδειχθεί μεγάλο, θα αποσπάσει δυνητικές αγορές για τους σαουδαραβικούς υδρογονάνθρακες.

Το βασικό ερώτημα

Κατά συνέπεια, το ερώτημα που εγείρεται και οφείλει να βρει ξεκάθαρη απάντηση από την ελληνική κυβέρνηση, είναι εάν έχει τεθεί το θέμα στο πλαίσιο των στρατηγικών δεσμών με το βασίλειο των Σαούντ και ποια είναι η επιθυμία-επιδίωξη της πλευράς των Σαουδαράβων. Σε μια περιοχή (Μεσόγειος) όπου Ισραήλ και Αίγυπτος προχωρούν ταχύτατα στην αξιοποίηση δικών τους κοιτασμάτων, είναι απίθανο η Σαουδική Αραβία να μην βλέπει αυτές τις εξελίξεις ανταγωνιστικά.

Το θέμα όμως είναι ποια περιθώρια υπάρχουν στις σχέσεις με κάθε πλευρά. Σε ποιο σημείο κάθε κυρίαρχο κράτος βάζει τις κόκκινες γραμμές του. Με δεδομένη την χωρίς οικονομική λογική και όρια “πράσινη προδιάθεση” που υπάρχει σχεδόν οριζόντια στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, το ερώτημα είναι εάν η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρήκε ένα πρόσχημα για να επιχειρήσει να βραχυκυκλώσει εύσχημα τη διαδικασία ερευνών και αξιοποίησης υδρογονανθράκων στη χώρα.

Το ποιοι εντός κι εκτός της χώρας επωφελούνται διαχρονικά από τη διατήρηση της Ελλάδας σε ρόλο πελάτη στον τομέα της ενέργειας, έχει καταγραφεί αρκετές φορές και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο αναφοράς εδώ, για λόγους “οικονομίας” της ανάλυσης. Όμως, το θέμα είναι εξόχως σοβαρό και αφορά το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας. Από το να εκταμιεύει 10 και πλέον δισ. ευρώ ετησίως για εισαγωγές ενέργειας, όχι μόνο να τα εξοικονομήσει, αλλά και να καταγράψει σημαντικά κέρδη τα οποία σε βάθος χρόνων ανέρχονται σε ιλιγγιώδη ποσά, το λιγότερο που θα μπορούσε να κάνει μια πραγματικά δημοκρατική κυβέρνηση, θα ήταν δημοψήφισμα.

Σε μια περίοδο που ούτε η επιστημονική κοινότητα μπορεί να συμφωνήσει απαντώντας στο ερώτημα ποιο θα είναι το “αποτύπωμα” της πράσινης οικονομίας, καθώς δεν πρόκειται να ακυρώσει την ανάγκη για υδρογονάνθρακες, το να βρίσκεται μια χώρα-δυνητικός προμηθευτής και να παραιτείται εκ προοιμίου από δυσθεώρητα έσοδα, δεν έχει καμία απολύτως “εθνικά λογική” ερμηνεία. Άλλες μπορούν να υπάρξουν, αλλά σε ευνομούμενες χώρες θα απασχολούσαν το σύστημα απονομής δικαιοσύνης…

Σαν να μην έφτανε αυτό, στην ίδια συγκυρία των δηλώσεων, διαρρέεται στα μέσα ενημέρωσης, ότι η νέα ηγεσία των Ελληνικών Πετρελαίων εξετάζει το ενδεχόμενο παραίτησης από τα δικαιώματα που έχει λάβει μαζί με άλλες ενεργειακές εταιρίες, μεταξύ των οποίων και οι ενεργειακοί κολοσσοί ExxonMobil και Total, που προέρχονται από στρατηγικούς συμμάχους της χώρας, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Κατά συνέπεια, ένα πρώτο ερώτημα που εγείρεται είναι πως γίνονται αντιληπτές αυτές οι προθέσεις από τους συμμάχους…